یک متخصص بهداشت حرفهای گفت: پنج باور غلط در جامعه در خصوص ماسک وجود دارد و همین مسأله موجب نگرانی است؛ نخست اینکه بسیاری از افراد فکر میکنند استفاده از ماسک فایدهای ندارد در صورتی که ماسک میتواند تا ۸۵ درصد از شیوع بیماری جلوگیری کند.
دکتر غلامعباس شیرالی اظهار کرد: برای مبتلا شدن یک فرد به بیماری کووید - ۱۹ به طور میانگین یک هزار ذره ویروسی نیاز است. طبق مطالعات انجامشده ویروس به صورت "هوابرد" هم میتواند انتقال یابد یعنی در فضاهای بسته به ویژه فضاهای کوچک با جمعیت زیاد بنابراین استفاده از ماسک بسیار ضروری است. درست است که استفاده از ماسک در شرایط گرما سخت است اما آیا سلامتی مهمتر است یا بیماری؟
وی افزود: تماس و زمان، دو عامل مهم برای انتقال ویروسی هستند. تماس با افراد ناقل ویروس، با استفاده از ماسک کاهش مییابد اما اگر مردم حتی با استفاده از ماسک در فروشگاهها و محیطهای محدود، زمان زیادی سپری کنند، خطر ابتلا بسیار افزایش مییابد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در زمان استفاده از ماسک نباید شبهه یا توهمی مبنی بر کاملاً ایمن بودن داشته باشیم و تا جایی که امکان دارد نباید در محیطهای شلوغ تردد کنیم. فروشگاه، پارک نیست که در آن قدم بزنیم. قبل از ورود به فروشگاه باید لیست خریدمان آماده باشد و سعی کنیم در کمترین زمان ممکن خرید از فروشگاهها را انجام دهیم.
این دانشآموخته دکترای تخصصی بهداشت حرفهای عنوان کرد: برخی افراد به ماسک اعتقادی ندارند یا گرانی و بحث معیشتی را مطرح میکنند بنابراین باید نهادهای دیگر به کمک دانشگاههای علوم پزشکی بیایند زیرا دانشگاه علوم پزشکی نهاد اجرایی نیست که در این زمینه ورود کند.
وی افزود: استفاده از ماسک رابطه خطی و مستقیمی با درک ریسک دارد؛ کسانی که خطر را جدی گرفتهاند و میخواهند از ماسک استفاده کنند میتوانند از یک پارچه دو تا سه لایه به عنوان ماسک استفاده کنند. شاید برخی خرده بگیرند که اینگونه ماسک کارایی زیادی ندارد در حالی که حتی ماسکهایی که کارایی پایینی دارند، ۲۴ تا ۶۵ درصد مرگ و میر را کاهش میدهند.
شیرالی بیان کرد: البته ماسک تا حدودی کارایی دارد و اگر فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت نکنیم، کارایی ماسک پایین میآید. کسانی که در مراسم شرکت میکنند، فکر نکنند اگر از ماسک استفاده کنند دیگر دچار عفونت نمیشوند. ماسک زمانی کارآیی دارد که فاصله فیزیکی رعایت شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: اینگونه استفاده از ماسک ممکن است کار دست ما بدهد. افرادی ماسک استفاده میکنند و بیپروا و بیمحابا در اماکنی که تراکم جمعیت وجود دارد، حضور پیدا میکنند در حالی که اگر تعداد زیادی از مردم تنها با استفاده از یک ماسک در فضای کوچک حضور یابند، خطر بزرگی است.
شیرالی بیان کرد: پنج باور غلط در جامعه در خصوص ماسک وجود دارد و همین مسأله موجب نگرانی است؛ نخست اینکه بسیاری از افراد فکر میکنند استفاده از ماسک فایدهای ندارد در صورتی که ماسک میتواند تا ۸۵ درصد از شیوع بیماری جلوگیری کند.
وی افزود: برخی نیز قدرت حفاظت را تنها مربوط به ماسکهای گران میدانند. شاید بسیاری از افرادی که میگویند ماسک گران است به دنبال ماسک N۹۵ هستند که قیمت بالایی دارد در صورتی که با ماسک ساده نیز میتوانند هدف ما را محقق کنند. دور انداختن ماسک یکبار مصرف نیز مسأله دیگری است؛ در حالت عادی ماسک یکبار مصرف پس از یک بار مصرف باید دور انداخته شود اما در حالتی که در شرایط بحرانی هستیم ماسک یکبار مصرف چندین بار قابل استفاده است و برای رعایت تمیز بودن ماسک، میشود دستمالی گذاشت و سپس ماسک را استفاده کرد. نیاز نیست ماسک یکبار مصرف به ویژه برای کسانی که در محیط با آلودگی کم تردد میکنند، پس از هر بار مصرف دور انداخته شود.
این متخصص بهداشت حرفهای گفت: مسأله دیگر، نپوشاندن بینی زیر ماسک است؛ بسیاری از اوقات مشاهده میکنیم که ماسک را زیر بینی میگذارند و فکر میکنند ویروس تنها از راه دهان وارد سیستم تنفسی میشود که این باور نیز اشتباه است. مساله دیگر رعایت نکردن نکات بهداشتی در صورت زدن ماسک است؛ برخی با ماسک در مراسمات حضور پیدا میکنند و فاصله فیزیکی را رعایت نمیکنند در حالی که مراسم عروسی و عزا مکانهای با ریسک بالا محسوب میشوند. زمانی که آمار را مشاهده میکنیم میبینیم چندین نفر بر اثر حضور در یک مراسم مبتلا شدهاند.
شیرالی گفت: طبق آمار، اکثر افرادی که مبتلا شدهاند از طریق تماس با فرد بیمار آلوده شدهاند و شانس انتقال ویروس از سطوح، بسیار پایین است.
وی بیان کرد: در حال حاضر پیک کرونا در استانهای گرمسیر بالا است بنابراین احتمالا یکی از دلایل افزایش شیوع ویروس، استفاده از سیستم خنککننده به ویژه سیستم خنککننده مرکزی است زیرا ممکن است یک فردی مبتلا باشد و ویروس در کل ساختمان بچرخد. در این زمینه یک کار مطالعاتی در حال انجام است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: ما روی جامعه متمرکز شدهایم اما تا حدودی از مشاغل غفلت کردهایم در حالی که به علت تردد بالا، بسیاری از افرادی که در صنایع مشغول هستند در معرض خطر هستند. باید به این موضوع توجه شود و این افراد پروتکلها را رعایت کنند.
این متخصص بهداشت حرفهای افزود: امروزه برخی افراد به صورت بیرویه از الکل استفاده میکنند در حالی که سازمان بهداشت جهانی نیز عنوان میکند تا زمانی که دست به T صورت (چشم، بینی و دهان) نزدیک نشود، هر چند مکرر به هر جایی دست بزنیم نیازی به استفاده به این اندازه از الکل نیست.
وی افزود: الکل علاوه بر اشتعال، عوارض دیگری هم دارد. الکل چربی پوست را از بین میبرد و خطراتی را به دنبال خواهد داشت بنابراین در ضدعفونی کردن باید دقت شود. در منزل، شستوشوی دستها با آب و صابون کفایت میکند و نیازی نیست از الکل استفاده کنیم. در مکانهایی که آب در دسترس نیست نیز باید از ضدعفونی کننده استفاده شود. برخی در منازل از مایع سفیدکننده زیاد استفاده میکنند در حالی که حاوی کلر است و میتواند در افرادی که سیستم تنفسی آنها حساسیت دارد، عوارضی ایجاد کند.