در سالیان قبل از میلاد مسیح انسان های اولیه در آن زمان به این نتیجه پی برده بودندکه برای جابجایی اجسام حرکت غلتشی(مانند حرکت چرخ)آسانتر از حرکت لغزشی(مثل کشیدن جعبه) است. از این رو برای راحت تر نمودن جابجایی ها از چربی حیوانی به عنوان ماده روانکار برای غلبه بر اصطکاک استفاده می نمودند.

در دوره رنسانس دانشمندانی همچون لئوناردو داوینچی بررسی و تحقیق پیرامون مساله اصطکاک را در دستور کار خود قرار داده تا اینکه در دهه های اخیر سیر تکامل روانکارها از منظر بازده انرژی،اثرات زیست محیطی و رفع نیاز صنایع مختلف ادامه پیدا کرد.

روانکار در فرهنگ لغت به معنای کاربرد جسم چرب و روغن جهت کاهش اصطکاک بوده و روانکاری فرآیندی است که در آن یک ماده روانساز اثر سایش و یا اصطکاک بین سطوحی که نسبت به هم و به طور نسبی در حال حرکت هستند،کاهش می دهد.

همه ما به این موضوع آگاه هستیم که اگر حرکت وجود نداشته باشد،بسیاری از مجموعه های مهندسی از کار خواهند افتاد.پس از جنگ جهانی دوم و همراه با پیشرفت های ایجاد شده در صنایع دنیا،نیاز به استفاده از سرعت بالاتر ، نیرو و درجه حرارت بیشتر رشد فزاینده ای را به خود گرفت و از انجایی که مساله اصطکاک جز لاینفک موضوعات یاد شده است، نگاه ویژه ای به مساله اصطکاک،سایش و روانکاری ایجاد گردید.

بی شک یکی از دغدهه های بارز متولیان عرصه صنعت کاهش هزینه ها می باشد. یکی از راهکارهایی که مدیران صنعتی می توانند آن را در دستور کار خود قرار دهند،استفاده از روش های علمی در جهت فعالیت های مرتبط با بخش تعمیرات و نگهداری تجهیزات بوده که یکی از انها اصول صحیح روانکاری است.

به عنوان نمونه در ایالات متحده امریکا بهره گیری صحیح از دانش روانکاری سالانه چندین میلیارد دلار صرفه جویی در انرژی به دنبال داشته است و یا اینکه برآورد شده است که تقریبا یک سوم از منابع انرژی در اثر اصطکاک هدر می روند.

همچنین تحقیقات نشان می دهد در دنده های صنعتی 10% و در سیستم های هیدرولیک 16% آسیب های بوجود آمده رابطه مستقیمی با کیفیت روانکار مصرف شده در سیستم دارند.

با توجه به وضعیت اقتصادی حال حاضر شرکت ها،متاسفانه یک استراتژی غلط و ناکارآمد در دستور کار قرار گرفته ،که ان هم خرید کالا با قیمت ارزانتر است.به جرات می توان گفت که این راهکار حداقل برای موضوع مهم خرید روغن و فرآیند روانکاری صادق نبوده و مصداق بارز مثل قدیمی ((هر چه پول بدهی آش می خوری))می باشد و الزاما خرید روانکار ارزانتر به معنای کاهش هزینه های یک شرکت نمی باشد. زیرا نحوه قیمت گذاری روانکارها در شرکت های تولیدکننده از الگو مشابهی تبعیت می کند.حال آنکه خرید یک روانکار با قیمت ارزان تداعی کننده این موضوع است که ممکن است در آن شرکت ،کیفیت محصول تولیدی فدای قیمت شده باشد.

نکته حایز اهمیت دیگر آنکه هزینه واقعی روانکاری فقط به قیمت خرید روانکار بستگی نداشته و بلکه این هزینه رابطه مستقیم با ساعت کارکرد و ظرفیت عملکرد(بر مبنای کیلومتر پیمایش) ماده روانکار دارد.چه بسا روانکاری به صورت گرانتر عرضه شود ولیکن ساعت کارکرد بیشتری داشته باشد.

همچنین عدم توجه به هزینه های پنهان روانکاری در بسیاری از شرکت های ما که مربوط به آسیب های ایجاد شده مانند فرسایش،آسیب و کاهش عمر قطعات و تجهیزات در اثر استفاده ار روانکار نامرغوب می باشد،مشهود است. یکی دیگر از این هزینه های پنهان ،هزینه تعویض روانکار در پایان ساعت کارکرد آن بوده که شامل هزینه ناشی از توقف خط تولید جهت تعویض روغن و تمیزکاری فیلترها،فلاشینگ،معدوم سازی روانکار و هزینه های زیست محیطی می باشد.

حال تصور نمایید زمانیکه یک ماده روانکار که ساعت کارکرد آن نسبت به روانکار دیگر2برابر است به فرض آنکه قیمت آن نیز 2برابر باشد،فقط توجه به هزینه های پنهان می تواند خود این نکته را به اثبات برساند که خرید روانکار گرانتر به صرفه است زیرا با هریکبار تعویض ماده گرانتر می توانیم از یک مرحله تعویض اضافی و هزینه های ناشی از آن جلوگیری نماییم.

ضمن آنکه عدم روانکاری صحیح اجزا مختلف تجهیزات باعث کاهش بازده مکانیکی و زمانی ماشین آلات گردیده و منجر به فرسودگی و از کارافتادگی پیش از مورد می گردد.

پس همانطور که در بالا اشاره گرید انتخاب روانکار مناسب مبحث بسیار مهمی بوده و تاثیر آن بر کاهش هزینه ها و صرفه جویی مصرف انرژی بر هیچکس پوشیده نیست.ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که می بایست از روانکارهایی استفاده شود که علاوه بر تطبیق موارد موردنیاز دستگاه به لحاظ اصالت کالای تولیدی نیز تایید شده باشند.

نوع برند روانکار به لحاظ تولید داخلی یا خارجی ملاک نبوده،هرچند که در سال حمایت از کالای ایرانی،حمایت از تولید کنندگان داخل کشور مورد توجه است،ولیکن می بایست از برند و تولیداتی استفاده نمود که امکان پیگیر و بررسی صحت آن وجود داشته باشد و اگر حتی ضرورت مصرف کالاهای خارجی به دلیل عدم وجود نمونه های داخلی است،می بایست از برندهایی استفاده شود که دارای نمایندگی فعال در کشور باشند.

در صورتیکه متاسفانه مشاهده شده است بسیاری از متولیان صنعت ما چشم خود را بر روی واقعیت ها بسته و با وجود آگاهی، از روغن های بی کیفیت و تقلبی که تنها نام و برند یکسری شرکت معروف را یدک می شکند،استفاده می نمایند.

در پایان به ذکر چند نکته مهم و اساسی در راستای کاهش هزینه ها ی روانکاری می پردازیم:

1- خرید روانکار مناسب تجهیزات با توجه به عملکرد دستگاه

2-توجه به سطح کیفی ، ساعت کارکرد و سایر مشخصه ها ،هنگام تهیه روانکار

3-رعایت نکات صحیح در زمینه نشت بندی تجهیزات به جهت عدم ورود آلودگی ونیز خروج ماده روانکار از سیستم

4-برگزرای دوره های آموزشی در جهت بالا بردن سطح دانش و آگاهی کارکنان مرتبط با بحث روانکاری(اپراتور ،انباردار و... )

امید آنکه ما نیز همچون سایر کشورهای پیشرفته صنعتی،مبحث روانکاری را به دلیل کاهش هزینه ها و صرفه جویی در مصرف انرژی در صدر تکالیف صنعتی خود قرار دهیم.

برچسب ها: ، روانکاری! فرآیند مغفول صنعت ما ، سیدحمیدرضا شریفی / مدیرعامل شرکت پژوهش صنعت آرمان فدک ، شوشان ، اخبار خوزستان ،

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه