- آرشیو
- |
- عضویت در خبرنامه
- |
- درباره ما
- |
- |
-
- صفحه نخست
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- شهرستان ها
- |
- تماس با ما
- |
- پیوند ها
- چرا سید ابوالحسن حسن زاده ؟
- ساعت جدید کاری برای ادارات اعلام شد
- مدیران با مردم ارتباط نزدیکی داشته باشند
- رفع مشکل استقرار شرکتهای دانش بنیان با تحقق مصوبه سفر رییس جمهور به خوزستان
- رسانه طراز انقلاب اسلامی یعنی نقد منصفانه، اطلاع رسانی شفاف و صادقانه و پرهیز از دروغ و تهمت
- بهره مندی از ظرفیت های فرهنگی انقلاب برای مقابله با اباحه گری بسنده می کند
- چرا به جای ساماندهی متکدیان؛ سیستمی افزایش پیدا می کنند؟!!
- انقلابات رنگی تحت الگوی جوکریسم
به روز شده در: ۳۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۵:۳۱
پیامبر اکرم (ص):مسافرت كنيد تا تندرست مانيد و روزى داده شويد .
امام حسین(ع): از نشانه های عالم ، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است...
امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
آخرین اخبار
شوشان - حجت الاسلام مسلم سلیمانی :
حوادث اخیرِ طبیعی در کشور که منجر به بارش بی سابقه شده است و از شمال تا مرکز و جنوب کشور را درگیر کرده است، آیا یک بلای سماوی است که چاره ای در برابر آن نداریم یا می شد آنرا به نحوی مدیریت کرد که متحمل خسارت مالی و جانی نشویم؟!
این؛ موضوعی است که در این یادداشت با توجه به آمار و ارقام که توسط مسئولان محترم بیان شده و یا از مراکز ذیربط اقتباس شده است، تقدیم حضور مخاطبان عزیز می شود و امیدوارم مسئولین مربوطه از تمامی متخصصان داخلی و خارجی استمداد بطلبند تا دایره خسارات را به حداقل برسانند که در غیر اینصورت فاجعه زیست محیطی و انسانی به دور از تصور نیست!
مطلب حاضر بر اساس مدیریت منابع آب در استان خوزستان تنظیم و تحلیل شده است.
جلگه خوزستان چگونه تشکیل شد؟
رودها ، خاکها را شسته با خود حمل ودر کنار رود ویا سواحل دریا ته نشین می کنند که این آبرفتها تشکیل جلگه را میدهد که امکان رشد گیاه در این مکانها به دلیل حاصلخیز بودن خاک بسیار زیاد است.
تفاوت جلگه با دشت در این است که جلگه ها از یک طرف به دریا یا دریاچه و از طرف دیگر به کوهها محدود می شوند. که به زمین هموار میان کوه و دریا، جلگه می گویند.
پس؛ برای کسی که در حد کاردانی (فوق دیپلم) سواد آبخیزداری داشته باشد بدیهی می نماید که این بستر می تواند در هر 20 یا 30 سال کانون خطر باشد و در طرح جامع توسعه به همه زوایای پیدا و پنهان آن توجه دارد و سه اقدام موثر را با جدیت انجام می دهد:
1. به هیچ وجه در حریم و بستر رودخانه اجازه ساخت و ساز و هر فعالیت اقتصادی و تجاری و مسکونی را نمی دهد. مگر آنکه موردی بخواهند استفاده کنند.
2. عدم لایروبی عموم رودخانه ها و مسیل ها در چند دهه گذشته باعث بالا آمدن کف رودخانه و عبور کمتر آب از آن شده است. که طبیعی است مازاد آن به شکلی وارد حریم زندگی مردم می شود.
3. عدم مدیریت صحیح منابع آب. به عبارتی با بارش کم در دو یا سه سال گذشته ، جو خشکسالی را راه انداختند و آب کشاورزی را کم کردند و نتیجه آن فروش آب به قیمت بیشتر به مردم و خشک شدن تالاپ ها و کم شدن مزارع کشاورزی و افزایش ریزگردها و عدم کوچ انواع پرندگان و کم شدن گرده افشانی و... که ضررهای بی شماری را به مردم و کشور وارد کرده است.
در این یادداشت سعی دارم تا این موضوع را تنها از زاویه مدیریت منابع آب با توجه به آمار و ارقام تقدیم حضور کنم و سایر موضوعات را به صاحب نظران موکول کنم.
خوزستان 20 سد بزرگ و کوچک دارد که جمعن 22 میلیارد متر مکعب می تواند آب ذخیره کند که تنها 5 میلیارد متر مکعب برای مصارف کشاورزی و صنعتی و شرب استفاده می شود.
در بین این 20 سد، سدهایی داریم که حدودن 6 میلیارد متر مکعب می تواند ذخیره داشته باشد (سد کرخه) و سدی که 370 میلیون متر مکعب گنجایش داشته باشد (سد مسجد سلیمان)
دقیقن مشکل سیل در خوزستان یک معادله سه مجهولی است:
معادله اول: چه مقدار آب آورد به پشت سدها و وارد دریاچه سدها می شود؟
معادله دوم: چه مقدار آب باید خارج شود؟
معادله سوم: زمان تصمیم بر رهاسازی بجای حرف زدن؟!
قبل از تجزیه و تحلیل این معادله سه مجهولی ، شایان ذکر است که در بین شهرهای خوزستان سه شهر از جهت ارتفاع نزدیک به سطح دریاست.
خرمشهر 2 متر بالاتر از سطح دریا، آبادان 3 متر و سوسنگرد 5 متر.
اهواز 12 متر از سطح دریا ، دزفول 143 متر و اندیمشک 176 متر.
در یک تحلیل ساده می توان گفت که آب مسیر طبیعی خود را باید طی کند تا به دریا برسد. قطعن در شهرهای با ارتفاع بالا از سطح دریا هیچگونه آبی نباید در شهر بماند. نهایت اینکه عبوری و گذری حرکت می کند به سمت شیب!
حتی با یک مدیریت خوب در شهری مثل خرمشهر نیز نباید آب در خانه ها بیتوته کند.و اگر این آب مدیریت شود و به دریا بریزد هم برای اکوسیستم دریا خوب است (چون خلیج فارس با توجه به مجاورت خود با چند صحرا از میزان تبخیر بالایی – 1.44 تا 2.5 متر در سال- برخوردار است که ورودی رودخانه ها به این دریا بین 15صدم درصد تا 46 صدم درصد متر و همچنین بارندگی زیر 1 دهم درصد از متر در سال نمی تواند جبران آن تبخیر باشد و آب را هر سال شورتر می کند.) و هم خطری نه محیط زیست و نه انسان را تهدید نمی کند.
پس به شکل فاحشی در مدیریت مسیل در چند دهه گذشته سهل انگاری شده است که همه مسئولان به قدر سهم خود در این فاجعه سهیم هستند.
بر می گردیم به معادله ها!
ابتدا مصاحبه محمدرضا شمسایی مدیرعامل وقت سازمان اب و برق خوزستان با ایرنا در 24 دی 1397
« وی اظهار داشت: از 22 میلیارد مترمکعب ظرفیت سدهای خوزستان تاکنون 15 میلیارد و 700 میلیون مترمکعب آنها پر شده است.
شمسایی گفت: از ابتدای سال آبی تاکنون رهاسازی آب از سدهای استان انجام نگرفته است که بخش برنامه ریزی سازمان آب و برق استان رهاسازی آب از سد دز را اعلام کرده است.
وی ادامه داد: سد دز ورودی آب خوبی نسبت به سدهای دیگر داشته است که تصمیم گرفته شده آب از این سد رهاسازی شود، رهاسازی به دفعات مختلف انجام می شود تا با توجه به سیل بندهای نامناسبی که در پایین دست سدها وجود دارد دچار بروز سیل نشویم.
مدیر عامل سازمان آب و برق خوزستان افزود: با توجه به اینکه سیل بندهایی که در اطراف روستاها و شهرها در پایین دست سدها قرار دارند مشکلاتی دارند و هنوز تکمیل نشده اند بیش از یک هزار و 500 مترمکعب در ثانیه امکان آزادسازی آب از سد وجود ندارد.
بر اساس آمار هواشناسی خوزستان ، در سال آبی جاری ، میانگین بارش تا آخر فصل پاییز(30آذر) در استان 241.2میلیمتر ثبت شده در حالی که در مدت مشابه پارسال کمتر از 48میلیمتر بود.» (پایان نقل قول)
مصاحبه دیگر: (تاریخ 11 دی 97)
« به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خوزستان ، معاون مطالعات پایه و طرح های جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان با بیان اینکه میزان آورد آب در پشت سدهای خوزستان از ابتدای سال آبی(اول مهر) تا هشتم دی 1397 ، به 6 میلیارد متر مکعب رسید گفت: این در حالی که این میزان در مدت مشابه پارسال 1.8میلیارد متر مکعب بود.
وی با بیان اینکه از این حجم ذخیره سازی آب سدها تنها پنج میلیارد متر مکعب آن مفید و قابل برنامه ریزی است و بقیه ظرفیت 'مرده' سدها است ابراز امیدواری کرد با تداوم بارندگی ها در زمستان و بهار ، میزان ذخایر آب سدها به وضعیت مطلوب برسد.» (پایان نقل قول)
ابتدا طرح چند سوال و اشکال به این دو مصاحبه:
آقای شمسایی از رهاسازی! آب در دی ماه سال 97 خبر می دهد و اضافه می کند که بیشتر از 1500 متر مکعب بر ثانیه امکان رها سازی نیست.
این مقدار از حرف ایشان صحیح و علمی است.
اما رها سازی می بایست با دستور چه کسی صورت می گرفت؟
بی شک مدیران سد چنین اختیاری نداشتند. این رها سازی و مقدار آن و زمان آن می بایست با پیشنهاد شخص ایشان و پیگیری های استاندار صورت می گرفت.
اگر شمسایی چنین پیشنهادی را داده باشد و استاندار سهل انگاری کرده است، بی شک استاندار می بایست پاسخگو باشد. و اگر استاندار بدون فوت وقت از همان دی ماه تمامی اقدامات فنی را انجام داده است و وزارت نیرو اقدامات لازم را انجام نداده باید دید که به چه دلیل بوده است و این سوء مدیریت مربوط به شخص و یا گروه است که امروز این بلا را بر سر خوزستان آورده است؟
تقریبن الان ذخیره سدهای خوزستان ( با توجه به عکس مونیتورینگ سازمان آب و برق خوزستان که در گروه ها منتشر شد) حدود 20 میلیارد متر مکعب هست.
رودخانه کرخه به سمت تالاپ هورالهویزه و رودخانه دز و کارون در ملاثانی به هم متصل و به اهواز و خرمشهر و اروند روانه می شود.
اگر خروجی هر مسیر 1500 متر مکعب بر ثانیه باشد، 77 روز طول می کشد تا 10 میلیارد متر مکعب آب خارج شود.
طبق شنیده ها الان حدود 2300 متر مکعب بر ثانیه آب در حال خروج است که این وضعیت 50 روز طول می کشد. حال اگر اتفاق غیر منتظره و یا بارش سیل آسای دیگر نیاید!!! و اگر برگشت فاضلآب باعث ابتلای انواع مریضی ها برای مردم نشود!
اما اگر مدیریت استان از 11 دی ماه 97 روزانه 1500 متر مکعب خروجی می داد، بی آنکه سیل کسی را ببرد یا این همه خرابی به بار آید، الان حدود 17 میلیارد متر مکعب آب خارج شده بود. حتی اگر نصف این مقدار (750 متر مکعب بر ثانیه) خروجی می داد 8.5 (هشت و نیم) میلیارد متر مکعب آب تخلیه شده بود و به کسی هم خسارتی وارد نشده بود!
به راستی مقصر اصلی کیست؟!
این فاجعه مدیریتی چگونه جبران می شود؟
شاید هدایت این حجم از آب و ریخته شدن در خلیج فارس باعث بالا آمدن یک سانتی متری خلیج فارس هم نمی شد (متخصصین در این خصوص می توانند علمی تر نظر دهند)
پس؛
توجه به معادله سه مجهولی (یعنی توجه به ورودی آب، خروجی و زمان تصمیم گیری ) می توانست این بارندگی ها را به رحمت الهی تبدیل کند و مردم ما جشن بارش به پای کنند و الان بدون هیچگونه دغدقه ای مشغول زندگی خود باشند!
والسلام
23 فروردین 1398
