رسانه‌ و‌ بحران

»دنيس مك‌كوييل«، درارتباط بين رسانه و بحران مي‌گويد: »رسانه‌ها مي‌توانند تغييرات پيش‌بيني شده يا تغييرات ناخواسته‌اي را موجب شوند، تغييرات محدودي ايجاد مي‌كنند، تغييرات را سهولت بخشند، وضع موجود را تقويت كنند و يا از تغيير در وضع موجود جلوگيري نمايند بنابراين رسانه‌ها در ايجاد آمادگي در بين اقشار مختلف در بحران‌هاي طبيعي مي‌تواند نقش بسزايي را بازي نمايد.« فرهنگ فارسي »عميد« بحران را آشفتگي و تغيير حالت؛ تغيير حالت ناگهاني مريض تب‌دار كه منجر به بهبودي يا مرگ او بشود، تعريف مي‌كند. »دهخدا« نيز بحران را شديد‌ترين و ناراحت‌ترين وضع مريض در حال تب، معنا كرده است.  وظيفه‌ي اصلي رسانه‌ها، اطلاع‌رساني است اما در كنار اين وظيفه، وظايف ديگري دارند كه هر چند مغفول مانده اما نقش كليدي دارند مانند آموزش، فرهنگ‌سازي، تفريح و تبليغات. پرداختن به اين وظايف در كنار اطلاع‌رساني و آگاهي‌بخشي در رسانه‌اي مانند صدا و سيما كه رسانه‌ي ملي ايرانيان است، ضروري است. البته در ديگر رسانه‌ها نيز، اين وظايف بايد به موازات هم كاركرد داشته باشند. با تقسيم‌بندي بحران به سه مرحله‌‌ي »پيش از وقوع بحران«، »زمان وقوع بحران« و »پس از وقوع بحران«؛ نقش رسانه‌ها روشن‌تر مي‌شود. در كشوري مانند ايران كه بحران‌خيز است و ممكن است دچار زلزله، سيل، آتش‌سوزي و... شود، نقش رسانه پيش از بحران در حوزه‌ي آموزش و نحوه‌ي مقابله با آن اهميت دارد. با اين كه وظيفه‌ي آموزش بر عهده‌ي مدارس، دانشگاه‌ها و بسياري از ارگان‌هايي است كه آموزش جزئي از فعاليت آنهاست اما رسانه نيز در امر آموزش، مي‌تواند تاثيرگذار باشد. به‌طور مثال در بحران سيل تا چه اندازه رسانه‌ي ملي به آموزش پيش از بحران پرداخته بود؟ در مرحله‌ي »زمان وقوع بحران«، وظيفه‌ي رسانه‌ها، اطلاع‌رساني درست و دقيق از بحراني است كه اتفاق افتاده و گروهي از انسان‌ها را درگير خويش كرده است. در اين بخش، رسانه‌ها مي‌توانند در مديريت بحران، نقش تاثيرگذاري داشته باشند. پس از وقوع بحران، باز هم اطلاع‌رساني و پيگيري وضعيت بحران‌زده‌ها، مهم است تا مديران بحران بتوانند خدمات‌رساني درستي داشته باشند. با اين اوصاف بايد ديد، در استاني مانند كرمانشاه كه در طول يكي دو سال اخير، با بحران‌هايي مانند زلزله و سيل دست و پنجه نرم كرده است تا چه اندازه رسانه توانسته در مديريت بحران نقش داشته باشد. وظيفه‌ي صدا و سيماي مركز كرمانشاه، مديران رسانه‌ها و اداره‌ي ارشاد اسلامي است كه به سادگي از كنار اين موضوع نگذرند.