اینستاگرام شوشان
شوشان تولبار
آخرین اخبار
اینستاگرام شوشان
شوشان تولبار
کد خبر: ۹۶۶۰۵
تاریخ انتشار: ۰۷ ارديبهشت ۱۳۹۸ - ۱۷:۴۳
دكتر مهدی قمشی، رييس دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران اهواز در يادداشتي به بررسي وضعيت فاضلاب در اهواز پرداخته است.
در اين يادداشت آمده است:

بنا بر آنچه در یادداشت "سیلاب و درس‌های آبی 96 و 97" توصیه نمودم، قصد آن را نداشتم که در بحبوحه بحران سیل، با مطالب انتقادی، ذهن مردم و مدیران را مشوش کنم. اما اکنون که بحران رو به فروکش کردن نهاده و ذهن مردم کمی آسوده شده است وقت را مغتنم شمرده و بعضی نکات را که در زمان سیل نیز جلب توجه نمودند، مورد سوال و نقد قرار می‌دهم و انتظار دارم که مدیران محترم نیز پاسخی منطقی به این نکات که در ذهن شهروندان شکل گرفته، بدهند تا واقعیات هر چه بهتر نمایان شده و گره کار مشخص شود.

همه می‌دانیم که وجود سیستم فاضلاب از زیرساخت‌های اولیه هر شهر و روستا محسوب می‌شود. وجود مشکل در سیستم فاضلاب‌ها علاوه بر به مخاطره انداختن بهداشت و سلامت مردم، هزینه‌کردهای شهری در امور خط کشی خیابان‌ها و رنگ‌آمیزی جداول و کارهای زیباسازی را بیهوده و عبث خواهد کرد. سالیان سال است که سیستم فاضلاب و دفع روان‌آب در شهر اهواز به صورت معضلی نمایان شده است. ماندن آب در خیابان‌های شهر بعد از هر بارندگی مختصر و گرفتگی سیستم فاضلاب و بالا آمدن آن در بعضی نقاط شهر، مدت‌ها است به امری عادی در اهواز بدل شده است. مردم شهر نیز از حل این معضل نا امید شده‌اند و مسئولان ذی‌ربط نیز به جز حق فاضلاب که در قبوض آب هر ماه از مردم طلب می‌نمایند کار اساسی برای حل مشکل فاضلاب انجام نمی‌دهند و فقط یاد گرفته‌اند که آن را به یکدیگر خوب پاس بدهند. آبفا به شهرداری و شهرداری به آبفا!

مدت‌ها است می‌شنویم که ورود فاضلاب‌ها به کارون متوقف شده است و تصفیه‌خانه‌های شرق و غرب اهواز افتتاح و شروع به کار کرده‌اند، امّا درست در زمانی که عملاً باید اثر این تغییرات مثبت را ببینیم متوجه می‌شویم که به علت ارتفاع آب رودخانه کارون، سیستم فاضلاب نمی‌تواند تخلیه شود. این یعنی آنچه که فکر می‌کردیم اشتباه بوده و فاضلاب به کارون می‌ریخته است و تصفیه‌خانه‌ای نیز در کار نیست و یا آنقدر ظرفیت‌اش کم است که بود و نبودش اثر چندانی در اهواز ندارد و همانند همیشه خصوصاً در زمان سیل، مردم باید مشکلات بهداشتی ناشی از بالا آمدن فاضلاب را تحمل کنند؛ و دیدیم که تنها نگرانی که متاسفانه اهواز را تهدید می‌کرد، همین بالا آمدن فاضلاب و آبگرفتگی احتمالی ناشی از بارندگی‌ها بود، نه خود سیل. باید قبول کنیم بالا آمدن فاضلاب‌های خانگی در نقاط مختلف اهواز و بوی نامطبوع آن در هر کوی و برزن نه شایسته قطب نفتی کشور است و نه قابل تحمل برای یک مرکز استان.

به صورت مختصر دلیل اصلی مشکل در سیستم فاضلاب شهر اهواز که به مرور بروز و ظهور یافته مربوط است به:

الف: عدم تفکیک سیستم فاضلاب خانگی از روان‌آب شهری ناشی از بارش‌ها (45 سال پیش این تفکیک در اهواز شروع شد، امّا به دلیل گسترش شهر سیستم دفع روان‌آب ایجاد شده به فاضلاب خانگی وصل شد و تغییر ماهیت داد) 
ب:  تغییر شکل ساختمان‌های مسکونی شهر از ویلایی به طبقاتی و برج و عدم اصلاح لوله‌های فاضلاب قدیم متناسب با شکل جدید شهر.

در سال‌های اخیر عمده مشکل ملاحظه شده در اهواز به موارد زیر مربوط می‌شود.

1-    در ایستگاه‌های پمپاژ فاضلاب عموماً ارتفاع تخلیه رعایت نشده است، به همین دلیل خطوط اصلی معمولاً به‌صورت ثقلی حرکت نمی‌کند.
2-    در بخش‌های زیادی از منهول‌های خیابان‌ها ارتفاع فاضلاب بالاتر از لوله است و این بدان معنی است که فاضلاب در آن بخش به دلیل گرفتگی و یا رسوب‌گذاری به درستی عمل نمی‌کند. 
3-    نقاط شهر که معمولاً مشکل فاضلاب دارند همواره در طول سال به طور مکرر همان مشکل در آنها تکرار می‌شود که نشان از وجود یک اشکال فنی است و نمی‌توان با عملیات رفع گرفتگی نقطه‌ای (بهره‌بردار) آن را حل نمود. به همین دلیل به‌جای چندین بار هزینه رفع گرفتگی و عدم حل اساسی مشکل، کافی است بررسی فنی و رفع اشکال شود نه رفع گرفتگی.
4-    ایجاد مانیتورینگ بر اساس اعلام شهروندان و مشاهده تکرار گرفتگی‌ها بر روی مانیتور مدیران را به خوبی راهنمایی می‌کند تا نقاط بحرانی را زودتر شناسایی و رفع مشکل كنند.
5-    اگرچه ظرفیت خطوط فاضلاب نیاز به بازبینی اساسی دارد ولی نباید رفع مشکل نقطه‌ای فاضلاب اهواز را فقط به آن ارتباط داد، زیرا به نظر می‌رسد در بیشتر موارد این موضوع فقط برای فرار مسئولان از حل مشکل باشد.
6-    عادی شدن گرفتگی‌های فاضلاب برای متصدیان آب و فاضلاب و عدم حل آنها و یا رفع آنها با تاخیر متاسفانه عادت خوبی نیست؛ رفع فاضلاب باید یک اولویت اورژانسی باشد و نوبت‌بندی این کار بسیار اشتباه و خطا است.

 تفکر پیشگیری باید بر سیستم مدیریتی شهر در بخش فاضلاب حاکم بر تفکر رفع اشکالات بروز یافته شود. با این اوصاف به نظر می‌رسد نیاز اساسی شهروندان اهوازی از مسئولان نظام، مطالبه جدی رفع معضل سیستم فاضلاب و سیستم دفع روان‌آب شهری باشد. چیزی که سال‌ها است وعده حل اساسی آن داده شده ولی عملاً خبری از آن نیست. آخرین بار در سال 1394 در شورای عالی آب کشور که با حضور دکتر جهانگیری معاون رئیس جمهور برگزار شد، مقرر گردید که مشکلات فاضلاب در شهرهای استان با اعتبار هشت هزار میلیارد تومانی (که پیشنهاد استاندار وقت استان بود) به‌صورت اساسی مرتفع گردد. قول تخصیص این مبلغ چهار ساله بوده که قاعدتاً سال 98 باید سال پایانی آن تلقی شود. اکنون وقت پاسخ‌گویی است که این اعتبار چه شده است؟ اگر آمده چگونه هزینه شده؟ و اگر نیامده است چرا نیامده؟ 

در شرایط فعلی و تا ایجاد شرایط لازم برای حل اساسی مشکل فاضلاب، پیشنهادم این است که موارد زیر توسط مسئولان ذی‌ربط مورد توجه قرار گیرند:

1-    مناطق مختلف شهر به تفکیک و از محل انتهایی مورد بازبینی، بررسی و رفع اشکالات فنی قرار گیرند.
2-    مدیریت بهره‌برداری از ایستگاه‌های پمپاژ فاضلاب در چارت اداری فاضلاب دیده شود و در بهره‌برداری فنی و مهندسی این بخش جدی‌تر دیده شود.
3-    مرکز مانیتورینگ آنلاین برای ثبت و مشاهده نواقص فاضلاب جهت بهره‌برداری مدیریتی بهتر احداث شود.
4-    برای پرسنل مرتبط دوره‌های آموزشی کاربردی برگزار شود. 
5-    سیستم ثبت اطلاعات مردمی و نیز اعلام رفع مشکل به تماس گیرندگان ایجاد شود.
6-    نظارت بر عملکرد پیمانکاران و بازبینی فنی از گرفتگی‌ها جدی گرفته شود.
7-    بهره‌برداری از دستگاه‌های پیشرفته برای شناسایی گرفتگی‌های احتمالی و رفع آنها بدون نیاز به شکافتن مسیرهای فاضلاب در دستور کار قرار گیرد.
8-    رعایت دستورالعمل‌های بهره‌برداری و بازدیدهای دوره‌ای الزامی شود.

نکته نهایی اینکه مردم صبور استان نشان داده‌اند که ناملایمات و بحران‌ها را به‌خوبی شناخته و با آنها مدارا کرده و می‌کنند و مانند دوران دفاع مقدس، در زمان سیل نیز شرایط کشور را درک می‌کنند و در کنار مسئولان وظایف خود را انجام می‌داده و می‌دهند و دم نمی‌زنند، امّا شرایط فعلی فاضلاب اهواز نه جزیی از بحران است و نه قابل توجیه و تنها می‌تواند ثمره سوء مدیریت و یا کم توجهی مسئولان از گذشته تا کنون باشد و نام دیگری نمی‌توان بر آن نهاد. از این رو به مردم باید حق بدهیم که تحمل ادامه این وضعیت را نداشته باشند و انتظار کار اساسی برای رفع آن به صورت ویژه را از مسئولان طلب كنند.

منبع: ایسنا
نام:
ایمیل:
* نظر:
اینستاگرام شوشان
شوشان تولبار