مجلس هم برای شما، نوش جان‌تان

«بزرگ‌ترين خطر براي دموكراسي و حاكميت ملي روزي است كه انتخابات تبديل به تشريفات شود و جاي ديگري انتصاب كنند و مردم پاي صندوق بروند و تشريفات انتخابات را انجام دهند؛ خدا نكند چنين روزي براي كشور ما پيش بيايد.» اين شايد مهم‌ترين بخش از سخنراني روز گذشته رييس‌جمهوري بود تا در احتمالا آخرين نشست با استانداران و فرمانداران دولت دوازدهم پيش از انتخابات دوره يازدهم مجلس شوراي اسلامي نسبت به تشريفاتي شدن انتخابات هشدار دهد. از همين روي شايد همين بخش حسن روحاني همين بخش از اظهاراتش را با هشتك «انتخابات تشريفاتي» در صفحه توييترش منتشر كرد.

تمام حرف رييس‌جمهوري اما نگراني بابت از بين رفتن بخش مهمي از نظام سياسي يعني «جمهوريت» بود؛ نيمي از «جمهوري اسلامي» كه در انتخابات به عنوان مهم‌ترين كنشگري سياسي بروز و ظهور پيدا مي‌كند. با اين حال سخنراني حسن روحاني در وزارت كشور اگرچه مهم بود اما از صداوسيما پخش زنده نشد تا آنجا كه عليرضا معزي، معاون اطلاع‌رساني دفتر رييس‌جمهوري حين برگزاري مراسم خبر داد كه تماس‌ها با مديران براي پخش زنده صداوسيما بي‌نتيجه ماند.

روحاني سخنراني ديروز را با «رفراندوم» آغاز كرد؛ موضوعي كه 22 بهمن‌ ماه 96 براي نخستين ‌بار از سوي رييس‌جمهوري مطرح شد. اين‌ بار اما او پيشنهادي نداشت و تنها يادآور شد كه نخستين انتخابات، فروردين‌ ماه 58 برگزار و نظام جمهوري اسلامي با همين انتخابات و مبتني بر يك رفراندوم آغاز شد. روحاني كه پس از طرح پيشنهاد برگزاري رفراندوم براي موضوعات مهم و اساسي كشور بارها مورد حمله و هجمه قرار گرفت اين‌ بار نيز با كنايه گفت كه برخي حساسيت‌ها از ويروس كرونا هم خطرناك‌ترند و برخي از كلمه رفراندوم خوششان نمي‌آيد و نسبت به آن حساسيت دارند، آن هم در حالي كه پايه انتخابات ما از رفراندوم شروع و نظام ما روي رفراندوم بنا شده و آن همه‌پرسي اول بود كه تعيين كرد، نظام ما جمهوري اسلامي است. روحاني همچنين هشدار داد كه بايد «پاسدار اسلاميت و جمهوريت نظام باشيم» و توضيح داد كه پاسداري از جمهوريت به ‌معناي پاسداري از ولايت عامه، نظر و خواست مردم است. رييس‌جمهوري قانون اساسي را پايه و اساس خواند و تاكيد كرد كه «مشروعيت همه ما بدون استثنا از قانون اساسي است.»

حسن روحاني پس از تاكيد بر پاسداري از قانون اساسي و جمهوريت نظام از انتخابات گفت؛ انتخاباتي كه شايد بتوان آن را به كمترين رقابت انتخاباتي در 4 دهه گذشته متصف كرد؛ تا آنجا كه رييس‌جمهوري يادآور شد‌: «در زمان رژيم گذشته در حوزه‌هاي انتخابيه عده‌اي كانديدا مي‌شدند اما همه مي‌دانستند كه وكيل چه كسي است و در شهرستان‌ها مي‌گفتند، فلاني از تهران تعيين شده است؛ مردم هم مي‌دانستند به هر كسي كه راي بدهند و هر كاري كه مي‌خواهند انجام دهند همان آقايي كه به قول آن زمان از تهران تعيين شده، نامش از صندوق‌ها خارج مي‌شد و اين خطر بزرگي بود كه ملت ما را تهديد كرد.» او يكي از دلايل انقلاب مردم را همين حاكم نبودن مردم بر سرنوشت‌شان خواند و گفت كه در انقلاب اسلامي مشخص شد ديگر كسي از تهران براي مردم تصميم‌ نمي‌گيرد و همه‌چيز پاي صندوق راي رقم خواهد خورد.

رييس‌جمهوري در ادامه مشخصا به رد صلاحيت اصلاح‌طلبان اشاره كرد و گفت:«بسيار مهم است كه مردم احساس كنند بايد ميان چند نمونه يكي را برگزينند؛ در اين صورت است كه انتخابات معنا پيدا مي‌كند. ... اگر بنا بر اين شد كه به فرض در كشور ما 3 سليقه حضور داشته باشند و مثلا اين سليقه شامل اصولگرا، اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا باشد اگر روي اين فرض جامعه ما 3 قسمت شد و 3 نوع سليقه در آن ايجاد شد و در انتخابات يك سليقه فراوان، سليقه ديگر را با يك ذره‌بين و تلسكوپ بتوان پيدا كرد و سليقه سوم نيز اصلا وجود نداشته باشد در اين شرايط انتخابات معنا پيدا نمي‌كند. ان‌شاءالله كه در كشور ما اينگونه نيست اما اگر چنين شرايطي به وجود آمد آن وقت انتخابات، كلمه و اجراي انتخابات معناي ديگري پيدا مي‌كنند.»

روحاني در ادامه به حوادث دي ‌ماه 96 اشاره و بار ديگر تاكيد كرد كه دي‌ ماه آن سال جزو تلخ‌ترين روزهاي تاريخ است كه هيچگاه فراموش نمي‌كند؛ چراكه «عده‌اي كه با هدفي ديگر به خيابان‌ها آمدند» باعث شدند، امريكا قدرت ايستادن مقابل ايران را پيدا كند. او البته از يادآوري دي‌ ماه 96 اين هدف را دنبال مي‌كرد كه اين پرسش‌ها را مطرح كند:«روزي كه در سال 96 و 98 از مردم دعوت كرديم تا به خيابان‌ها بيايند و جواب دشمنان را بدهند، آيا گفتيم كه فقط فلان حزب بيايد و فلان حزب نيايد يا اينكه گفتيم همه بيايند و امروز روز ملي است و همه بايد از كشور دفاع كنيم؟! آيا در آن زمان تقسيم مي‌كرديم و مي‌گفتيم كه در اين روز ملي فقط يك جناح به خيابان‌ها بيايد؟ آيا در 22 بهمن همه مردم را به خيابان‌ها دعوت مي‌كنيم يا فقط از يك جناح دعوت مي‌كنيم؟ ... روزي كه حمله دشمن باشد، آيا جناح خاصي را دعوت مي‌كنيم يا از همه مردم دعوت مي‌كنيم كه به مقابله با دشمن بروند؟ در دوران دفاع مقدس آيا يك جناح خاص در ميدان جنگ بود يا همه مردم در ميدان جنگ بودند؟ يادمان نرود كه در روز مشكل همه بايد با همه باشيم و بايد بگذاريم روز انتخابات نيز همه با هم باشيم.»

رييس‌جمهوري با تاكيد بر اينكه «نظارت بر انتخابات» احتياط قانون اساسي است، گفت: «يادمان نرود يك دستگاه در كشور مجري انتخابات است و بار انتخابات بر دوش اوست و اعتماد مردم بايد بر اين گروه باشد و گروهي هم در آن بالا نظارت مي‌كنند كه خلافي واقع نشود و اگر در جايي خلافي مشاهده كردند، بگويند كه حواست باشد فلان‌ جا تخلفي در حال رخ دادن است. اما حال برعكس شده؛ ناظر تبديل به مجري و مجري تبديل به لجستيك انتخابات شده است.»

رييس‌جمهوري با بيان اينكه انتخابات به ‌ويژه انتخابات مجلس بسيار مهم است اما اعتماد مردم و سرمايه اجتماعي مهم‌تر از انتخابات است، اظهار كرد:«زماني كه فردي مي‌خواهد در انتخابات بنا به دلايلي شركت نكند؛ موضوع متفاوتي است اما وقتي فردي مي‌گويد به انتخابات اعتمادي ندارد، حرف خطرناكي است. بايد به مردم اعتماد بدهيم و به آنها بگويم كه نظام ما نظامي تك‌حزبي و كمونيستي نيست. بايد به مردم بگوييم كه ما نظام شاه نيستيم و فقط حزب رستاخير و كمونيست نداريم بلكه ما نظامي چند حزبي هستيم و احزاب آزاد هستند.»

روحاني با تاكيد بر اينكه ما تك‌حزبي نيستيم، خاطرنشان كرد:«بايد حواس‌مان به آنهايي كه مي‌خواهند اعتماد مردم را ترور كنند، جمع باشد.»

او در ادامه از مردم خواست ولو اينكه ناراحت هستند يا گله دارند يا در زندگي با مشكلاتي مواجه‌اند، پاي صندوق‌هاي راي بيايند و با صندوق راي قهر نكنند، حتي اگر در تهران 30 كانديدايي، كانديداي كمتري داشته باشند يا در جايي كه 6 كانديدا دارند 4 كانديدا داشته ‌باشند و ايرادي در انتخابات مي‌بينند، روز دوم اسفند ماه پاي صندوق‌هاي راي بروند و نگذارند صندوق‌ها خلوت باشند.

روحاني در ادامه از استانداران، فرمانداران و عوامل برگزاركننده خواست تا با استفاده از روابطي كه با هيات نظارت دارند، گفت‌وگوهايي داشته و مشاركت در انتخابات را افزايش دهند. او همچنين خبر داد كه «من نيز اقداماتي در اين زمينه انجام داده‌ام و نامه‌هايي را كه لازم بوده، نوشته و مصلحت نديدم كه اين نامه‌ها را منتشر كنم. همه بايد تلاش كنيم، رقابتي بودن را در انتخابات ايجاد كنيم؛ چراكه نقص الان ما روي رقابت است. اميدواريم اين رقابت‌ها را اصلاح كنيم.»

رييس‌جمهوري همچنين با تاكيد بر اينكه «بايد بگذاريم همه گروه‌ها بيايند» گفت:«نمي‌شود كه نهادهاي اصلي و قانوني يعني 4 ركني كه بايد بگويند فردي صالح است يا نيست، گزارش‌هاي درست بدهند اما يكي را بفرستند سر كوچه‌اي و مشخص نباشد كه او با چه كسي صحبت كرده و چه گفته و بر اساس گزارش او صلاحيت فردي را بررسي كرد؛ مگر مي‌شود با چنين روشي كشور را اداره كرد؟ اگر مي‌خواهيم با درِ خانه‌ها، كار را درست كنيم پس بايد اين دستگاه‌ها (4 مرجع استعلام صلاحيت افراد) را تعطيل كنيم؛ ما براي چه وزارت اطلاعات، نيروي انتظامي و وزارت دادگستري را داريم؟ به‌ جاي آنها مي‌توانيم به درِ خانه افراد برويم و از همسايه‌هاي او سوال بپرسيم.» روحاني از وزارت كشور، شوراي نگهبان، مجلس شوراي اسلامي و دستگاه‌هاي مختلف خواست كه ملاك‌شان قانون باشد چراكه هيچ كدام بالاتر از قانون نيستند.

رييس‌جمهوري در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود خطاب به بعضي جريانات حاكم بر برخي دستگاه‌ها گفت:«شماها كه در جلسات خصوصي و اتاق‌هاي فكر خود مي‌گوييد، مجلس بعدي صددرصد براي ماست؛ خوب الحمدالله؛ اگر مجلس بعدي براي شماست ديگر چرا اينقدر غصه مي‌خوريد؟ بگذاريد لااقل مشاركت شكل بگيرد و رقابت بالا برود و مجلس هم براي شما باشد، نوش جان‌تان. ما مشكلي با اين داستان نداريم. بگذاريم امنيت حاصل و رقابت‌ها شكل بگيرد و انتخابات سالم باشد و همه تلاش كنيم تا مشاركت را بالا ببريم. هميشه مشاركت در انتخاب‌هاي مجلس معمولا ميان 50 تا 70 درصد بوده است، نگذاريم اين مشاركت حداقل شود بلكه بايد بگذاريم اين مشاركت در حداكثر آرا باشد.»