روزگاری کشاورزی استان خوزستان حرفی برای گفتن داشت. کشاورزی پر رونق و برکت در سفره کشاورزان فراوان بود. محصولاتی از جمله گندم و صیفی‌جاتی که از این زمین‌ها برداشت می‌شد به خیلی از استان‌های همجوار و حتی کشورهای دیگر صادر می‌شد.‌ تا اینکه با احداث سد گتوند بر روی کوه نمک در سال  1375 و آبگیری آن در اوایل 1390  این سد به کابوسی برای مردم این منطقه تبدیل شد.

در طول این هفت سال  و با استفاده از  آب شور این سد در بخش کشاورزی زمین‌های منطقه از رونق افتاد به طوری که کمتر از پنج سال دیگر  تمامی زمین‌های کشاورزی خوزستان تبدیل  به شوره زار شده  و کشاورزان مجبور به مهاجرت می شوند.

 کمبود آب ،قوز بالا‌قوز شد

مصطفی منجزی‌پور کشاورز منطقه عقیلی از توابع شهرستان گتوند درباره مشکلات حوزه کشاورزی با توجه به شوری آب سد گتوند در گفت و گو با خبرنگار ایلنا گفت: قبل از احداث این سد و شور شدن آب برای مصارف کشاورزی، برداشت محصول در هر هکتار 12 الی 13 تن بود اما اکنون این میزان به 3 الی 7 تن رسیده و گندم از هر هکتار که 6 الی 7 تن بود به 2 تا 3 تن کاهش یافت.پس از آبیاری و خشک شدن زمین، سفیدی نمک  آنقدر زیاد است که حتی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان نمک‌ها را با د‌ست جمع کرد.

یکی از کشاورزان منطقه:  بارها برای مطرح کردن این مشکل به سازمان آب و ادارات مربوطه مراجعه کردیم. در جواب به ما می‌گویند ای سی آب نرمال است و مشکلی ندارد. در صورتی که بعد از آبیاری سفیدی نمک بر روی زمین باقی می‌ماند. آنها می‌گویند ای سی آب 600 تا 700 نرمال است در صورتی که  می‌گویندبه گفته متخصصان آب ،  ای سی آب بالای 2000 است 

این کشاورز در ادامه گفت: هر بار که ما کشاورزان به سازمان آب و جهاد کشاورزی برای رسیدگی به مشکل شوری آب مراجعه می‌کنیم به ما می‌گویند در بالادست آب را آزمایش کرده‌ایم و مشکلی ندارد.

57

وی افزود: آب سد گتوند از شمال استان آغاز می شود و تمامی استان خوزستان را طی می کند تا به خلیج فارس برسد و در طول مسیری که می‌گذرد به شوری آن افزوده شده و تمامی زمین های کشاورزی استان را نابود می‌کند.

وی با بیان اینکه بارها به سازمان آب و ادارات مربوطه مراجعه کردیم، افزود: می‌گویند ای سی آب نرمال است و مشکلی ندارد در صورتی که بعد از آبیاری سفیدی نمک بر روی زمین باقی می‌ماند. آنها می‌گویند ای سی آب 600 تا 700 نرمال است  اما به گفته متخصصان آب ، ای سی آب بالای 2000 است. 

منجزی پور ادامه داد: با توجه به کاهش بارندگی‌های اخیر متاسفانه اجازه برداشت آب برای کشاورزی به کشاورزان منطقه داده نمی‌شود به طور مثال در منطقه ما که تقریبا 4500 هکتار زمین آبی وجود دارد شاید تقریبا هزار هکتار آن زیر کشت یونجه و صیفی‌جات است و تنها2  الی 3 روز در هفته اجازه برداشت آب را به ما می‌دهند. ذرتی که تقریبا سه هزار هکتار در گذشته کشت می‌کردیم با آبیاری پمپ آب و استفاده از چاه آب 350 تا 400 هکتار کشت شده است که متاسفانه کاهش چشم‌گیری نسبت به گذشته داشته است.

منجزی پور ادامه داد: اگر مسئولان به موضوع آب سد گتوند توجه نکنند طی پنج سال آینده زمین‌های کشاورزی استان این مناطق به شوره زار تبدیل خواهد شد و هیچ محصولی نمی‌شود از آنها برداشت کرد. علاوه بر شوری آب کمبود آب هم داریم و به خاطر کمبود آب به ما اجازه کشاورزی داده نمی‌شود. 

قبل از احداث این سد و شور شدن آب برای مصارف کشاورزی، برداشت محصول در هر هکتار 12 الی 13 تن بود اما اکنون این میزان به 3 الی 7 تن رسیده و گندم از هر هکتار که 6 الی 7 تن بود به 2 تا 3 تن کاهش یافت.پس از آبیاری و خشک شدن زمین، سفیدی نمک  آنقدر زیاد است که حتی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان نمک‌ها را با د‌ست جمع کرد

سهمیه سوخت نصف شد

وی از دیگر مشکلات  در شهرستان گتوند را مشکل سوخت برای امور کشاورزی دانست و گفت: از آغاز سال جاری سوخت ما خیلی کاهش پیدا کرده است جهاد کشاورزی ما را به شرکت فرآورده‌های پخش نفتی معرفی می‌کند وسهمیه کشاورزان از 1200 لیتر سوخت متاسفانه به 300 لیتر کاهش یافته است. رایزنی‌های مسئولان این مصرف را به 500 لیتر در ماه افزایش داده‌اند که البته از نصف سهمیه که قبلی نیز کمتر است.

 کمبود کود اوره یا سفید از دیگر مشکلات کشاورزان منطقه است. یک ماه و نیم می‌شود که کود اوره با هزار زحمت به اندازه یک تریلی برای منطقه فرستاده شده که البته قول چند تریلی دیگر را هم داده‌اند، قیمت دولتی قبلا 38 هزار تومان بود اما حالا به 70 الی 75 هزار تومان رسیده، تازه این روزگار ماست که کنار سد گتوند و منبع آب هستیم وای به حال بقیه. هر از گاهی اطلاعیه‌ می‌زنند و آب را به روی ما می بندند به خاطر شهرستان‌های خرمشهر و آبادان اجازه برداشت آب را نداریم که آب به پایین دست هم برسد.

فیلتر شدن زمین ها فقط برای دو سال است

 رئیس نظام صنفی کشاورزی شهرستان باوی هم با اشار‌ه به اینکه  زمین‌های وسیعی در استان خوزستان وجود دارد که حرف اول تولیدات کشاورزی را می‌زنند‌،به خبرنگار ما گفت: باوی قطب کشاورزی استان است.قبل از احداث سد گتوند این شهرستان کشاورزی ایده‌آل و متنوعی داشت. به دلیل مساحت وسیع زمینی که در شهرستان باوی وجود داشت این پتانسیل را ایجاد می کرد که کشت دو فصله در منطقه باشد و اینجا همیشه کشت تابستان و زمستان و حتی بهاره وجود داشت اما حالا  با توجه به شوری آب منطقه  تمامی زمین‌های کشاورزی در معرض خطرند. 55

وی ادامه داد: یکهزار هکتار زمین کشاورزی در شهرستان باوی وجود دارد که با توجه به زهکشی و فیلتر شدن دردی از آنها درمان نمی‌شود، شاید با این اقدام تا 2 سال آینده این زمین‌ها دوام بیاورند ولی در دراز مدت این زمین‌ها به شوره زار تبدیل می‌شوند.

 تاکنون بارها  و بارها از  مسئولان حوزه آب و جهادکشاورزی پی‌گیر مسئله بوده ایم اما هنوز به نتیجه‌ مطلوب نرسیدیم . برای من جای سئوال است  طرحی  به عظمت احداث سد گتوند چطور بر روی کوه نمک احداث شده؟ ‌چه چیزی پشت قضیه نهفته است خدا می داند؟ چرا باید این سد اینجا باشد که  هم هزینه‌های ملی حدر برود، هم زمین‌های کشاورزی نابود شود و هم تعداد زیادی افراد در این منطقه بیکار شوند؟

رئیس نظام صنفی کشاورزی شهرستان باوی عنوان کرد: با توجه به گرمای هوا در تابستان امسال و عدم کشت تابستانه ‌و با توجه به اینکه این زمین‌ها هنوز شخم نشده‌اند و روی کشت زمستانه قرار دارند لایه‌های چهار الی پنج سانتی متری نمک روی زمین‌ها قرار دارد که  به مرور زمان این زمین‌ها‌، لم یزرع  می‌شوند .

59

جاسمی زرکانی تصریح کرد: تاکنون بارها  و بارها از طریق مسئولان استانداری و  فرماندار و مسئولان حوزه آب و جهادکشاورزی پی‌گیر مسئله بوده ایم اما هنوز به نتیجه‌ مطلوب نرسیدیم . برای من جای سئوال است که طرحی  به عظمت احداث سد گتوند چطور بر روی کوه نمک احداث شده؟ ‌چه چیزی پشت قضیه نهفته است خدا می داند؟ چرا باید این سد اینجا باشد که  هم هزینه‌های ملی حدر برود، هم زمین‌های کشاورزی نابود شود و هم تعداد زیادی افراد در این منطقه بیکار شوند؟ با توجه به مشکلات پیش آمده خیل زیادی از ‌کشاورزان به دلیل مشکلات و عدم اشتغال در منطقه به حاشیه شهرستان‌های بزرگ مانند اهواز مهاجرت کرده‌اند. کیفیت محصولات کشاورزی به حدی پایین آمده که کشت صیفی‌جاتی که روزگاری حرف دوم الی سوم را در این استان می‌زد به صفر رسیده است

اگر کشت جایگزین هم مثل سد گتوند است،نخواستیم

جاسمی زرکانی در جواب سوال خبرنگار ایلنا درباره پیشنهاد کشت جایگزین برای کشاورزی منطقه باوی از سوی مسئولان پاسخ داد : اگر قرار است کشت جایگزینی که از سوی مسئولان به ماپیشنهاد شود نیز  مانند سد گتوند باشد بهتر است ما خودمان چاره‌ای در این باره بیندیشیم و امیدواریم آنها با مطالعات واقع بینانه و جدی به این مشکل بپردازند. 

رئیس نظام صنفی کشاورزی شهرستان باوی از دیگر مشکلات را عدم همراهی بانک ها در پرداخت تسهیلات به کشاورز ان دانست و افزود: وقتی  خشکسالی‌ها باعث ضرر و زیان کشاورزان می‌شود بانک کشاورزی محصولات را بیمه کرده و چند درصدی هم تعیین خسارت ‌می‌کند و چند درصدی را هم به عنوان کمک  به کشاورزان می‌دهد  اما بلافاصله وام را با سود کلان تمدید می‌کند .حال سوال اینجاست چطور کشاورزی که سال گذشته‌ از برداشت محصولش سودی نکرده این وام  را پرداخت کند. چرا تمهیدات واقعی برای آنها در نظر گرفته نمی شود؟ چرا وقتی کشاورزی بیمه می‌شود پول واقعی بیمه به وی پرداخت نمی‌شود؟

وی افزود : از آن گذشته ‌کشاورز اجازه تعیین نوع بیمه محصول را ندارد چیزی از قبل تعیین شده و کشاورز هم باید آن را   قبول کند .تازه خرید تضمینی هم یعنی اینکه با قیمت خیلی پایین محصول را خریداری کرده اما پول آن را پس  از 3 الی 4 ماه  آن هم در چند نوبت می‌دهند.

آقازاده‌ها کشاورزانند

وی اظهار داشت: آقازاده‌ها کشاورزان  و افراد ضعیف جامعه‌اند‌ نه آنهایی که ادعا می‌کنند آقازاده‌اند .کشاورزها آدم‌های باسوادی هستند و از طریق و روش های دیگر هم می‌توانند  مدعی حق خود شوند‌ اگر معترض نمی‌شوند نمی‌خواهند دشمنان این کشور شاد شوند و گرنه می‌توانند مثل بقیه صنوف جلوی در فرمانداری‌ها و استانداری حرف دلشان را بزنند.این کشاورزان آنقدر محترمند که یک نفر را به عنوان نماینده انتخاب می کنند که با مسئولان صحبت کنند. امیدوارم   مسئولان به مشکلات این مردم توجه کنند و یادمان باشد کشاورزان پایه های این مملکت هستند.

ایلنا/