بروز خشکسالی پدیده غالب قرن اخیر و و قرن های آینده خواهد بود، محققان و پژوهشگران حوزه اقلیم شناسی دهه ها است که نسبت به بروز این پدیده هشدار و تذکر داده اند، مواردی همچون افزایش گازهای گلخانه ای در جو زمین و افزایش میانگین دمای هوا،کاهش منابع آب های شیرین و ذوب شدن یخ های قطبی و تخریب زیست بوم های گیاهی و به طبع آن کاهش چرخه های آب و دست بردن بیش از حد انسان اکوسیستم ها از جمله مهم ترین مخاطرات اقلیمی هستند.

کشور ایران در منطقه گرم و خشک آسیا قرار گرفته که متوسط میزان بارندگی در آن ۲۵۰ میلی متر در سال و سطح تبخیر و تعرق در سطح کشور بالا است لذا در نگهداشت چرخه های طبیعی آب و ذخیره آب های حاصل از بارندگی و مدیریت منابع آب ها باید دقت ویژه ای داشت.

در این میان استان خوزستان که در جنوب غربی ایران واقع شده به دلیل بالا بودن متوسط دما در اکثر ماههای سال و همچنین پراکنش محدود میزان بارندگی ها و اجرای سیاست های غلط و کلان احداث سدهای بزرگ در بالاست رودهای استان خوزستان(به جای اجرای سیاست آبخیزداری در سطح حوزه های آبریز بالادست جهت هدایت روان آب ها به منابع زیرزمینی و غنی سازی مراتع و جنگل های حوزه زاگرس و رونق اقتصادهای بومی) و در دهه های گذشته انتقال فاجعه آمیز آب بین حوزه ای به عنوان خطرناکترین سیاست دخالت در محیط زیست سبب شده آورده آب در سطح استان به پایین ترین میزان خود در دههای گذشته برسد و هر از چند گاهای که با کاهش نزولات جوی مواجه می شود، خسارت های زیانباری به مجموعه استان در تمام سطوح وارد می شود،این خسارت ها که احتمالا به دلیل بی تدبیری مسئولان کشور و استان خوزستان در سنوات آینده افزایش خواهند یافت چنانچه مورد توجه جدی قرار نگیرند، منجر به بروز بحران های زیست محیطی و انسانی و اجتماعی مبدل خواهند شد.

لازم به توضیح و تذکر است که خسارت ها تنها در حوزه کشاورزی محدود نمی شود، مسایلی همچون کاهش منابع آب های زیر زمینی استان،تخریب جدی و سریع چرخه های طبیعی در اکوسیستم های خشکی و تالابی و افزایش روندهای بیابان زایی از جمله مخاطرات جدی طبیعی است.

اما در زمینه کشاورزی احتمال بروز مشکلات جدی در زمینه زراعت و باغداری در تمام فصول وجود دارد مثلا مشکل کمبود آبیاری نخل های پایین دست کارون در سنوات قبل و عدم مجوز کشت های تابستانه به عنوان معیشت خانوارهای روستایی قابل توجه و بررسی است.

جهت مواجه شدن با چنین آسیب هایی نیاز به برنامه ریزی در دو سطح ملی و استانی می باشد، اتفاقا استان خوزستان به صدها دلیل موجه باید پیشرو پیگیری و درخواست مطالبات جدی برای ترسیم برنامه های جامع و تدوین استراتژی های مدیریتی به صورت قوانین مصوب ملی باشد.

نیاز است طی مطالعات های دقیق و همه جانبه استراتژی های مختلف مدیریتی برای مقابله با خشکسالی و کمبود آب و طبعات آن و راهکارهای برون رفت بلند مدت تدوین و تصویب و ابلاغ شود.

این استراتژی ها باید شامل رویکردهای مختلف مریریتی برای مناطق روستایی و شهری و ساحلی و تالاب و مراتع و کشاورزی و دامپروری و تامین منابع آب صنعتی باشد.

جهت سنجش دقیق علمی وضعیت حال و آینده پیشنهاد مرکز مطالعات اقلیم شناسی منطقه تشکیل شود و به طور دایم در بعد نظارت و پایش و ارزیابی و پیش بینی های اقلیمی اقدام نمایند و متناسب به آن راهکارهای مدیریت جامع برای مدیریت خشکسالی و کم آبی در تمامی حوزه ها اجرایی شود تا بتوان از بروز فاجعه های زیست محیطی که خوزستان به دلیل صنعتی شدن بیش از حد منابع نفت و گاز و پتروشیمی و آلاینده ها مستعد آن شده جلوگیری کرد تا بتوان خصوصا معیشت های روستایی را حفظ و قدرت تاب آوری آن ها را بالا برد و سیستم کشاورزی زراعت آن ها را با مواردی همچون افزایش کشت های گلخانه ای کم آب و بهبود شبکه های آبیاری و آبیاری های کم مصرف قطره ای و بارانی تقویت کرد، مگر نه با مدیریت خرد و لحظه ای مثلا عدم مجوز کاشت و پیشنهاد نپوشیدن کت در اداره ها نمی توان از بروز خشکسالی و طبعات اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطی جلوگیری کرد.

من ا... التوفیق

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه