شوشان ـ دکتر خیام عباسی :
این یک اصل بدیهی است که افزایش قیمت بنزین، بهطور مستقیم و غیرمستقیم، بیشترین تأثیر را بر افزایش قیمت دیگر کالاها دارد و به همین دلیل، افزایش این مایع سوختی حیاتی و دیگر حاملهای انرژی بایستی با برنامهریزی و با اقناع افکار عمومی انجام شود.
اما میتوان پرسید وقتی قیمت بنزین افزایش نیافته است، چگونه مسئولین شهری و استانی، بدون اطلاع شهروندان، مبادرت به افزایش کرایه تاکسیهای بین شهری میکنند؟.
خاطرتان هست که پس از شیوع کروناویروس، تصمیم مسئولین ترمینالهای بینشهری بر آن شد که برای حفاظت از جان مسافران، از تعداد مسافران، یک نفر کم کنند و در عوض، کرایهها را افزایش بدهند. این تصمیم با استقبال مسافران روبرو شد؛ چرا که تصمیمی عقلانی و منطقی و مبتنی بر نفع همگانی بود. هم جان مسافران به خطر نمیافتاد و هم رانندهها متضرر نمیشدند.
پس از کم شدن خطر شیوع کروناویروس، بار دیگر و اینبار بهطور ناگهانی و بدون اطلاع مسافران، کرایههای تاکسیهای بینشهری در خوزستان را افزایش دادند. اعتراض مسافران هم به جایی نرسید. در واقع، متصدی فروش در پایانهها، تنها پاسخش این بود که: «ما هم بیخبریم. اگر اعتراض داری، سوار نشو». رانندهها هم اظهار بیاطلاعی میکردند، هرچند نشانههای خوشحالی و خرسندی را میشد در چهرههایشان دید. اگر مسافری به راننده اعتراض میکرد، پاسخ این بود: «چرا به گرانیهای دیگر اعتراض نمیکنی؟. نداری، سوار نشو».
آخرین افزایش کرایه به حدود دو هفته پیش (یا کمی پیشتر از آن) برمیگردد. مسافر اهواز به شوشتر بودم. متصدی فروش اعلام کرد که کرایه از ۸۰ هزار تومان، به ۱۰۰ هزار تومان افزایش یافته است. تجربۀ پاسخ به اعتراض را داشتم اما میدانستم نه متصدی و راننده چنین تصمیمی گرفتهاند و نه مسئولیتی در این ماجرا دارند. از سر ناچاری، کرایه را پرداخت کردم، اما از سر عصبانیت، راهی جز خودخوری نداشتم.
مسأله تنها افزایش ۲۵درصد کرایه نیست. این آغاز سلسلهای از افزایش دیگر کالاها و خدمات است. و کیست که این تأثیر و تأثرها را نداند؟.وقتی مسافران اعتراض دارند، یا پرسش برایشان پیش میآید، به چه کسی باید اعنراض کنند؟. پرسشها را از کدام مسئول یا مسئولین باید بپرسند؟. از شهردار؛ از فرماندار؛ از استاندار یا معاونین او؛ از مسئولین راه و ترابری؛ از مسئولین پایانهها؛ از شورای شهر؛ از شورای تأمین استان؛ از چه نهاد یا سازمان یا ارگانی؟.
- وقتی افزایشی در قیمت بنزین و گاز نداشتیم، مبنای افزایش کرایهها چه بوده است؟.
- در تصمیمگیری برای افزایش کرایههای تاکسیهای بینشهری، چه کسانی دخالت دارند؟.
- بر چه اساسی یکشبه تصمیم به افزایش کرایه میگیرند؟.
- آیا کسی در آن جلسه یا سلسلهجلسات، بهعنوان نمایندۀ مردم یا نمایندۀ مسافر حضور دارد؟.
- آیا مسافران بهعنوان بخشی از مردم، حق دارند که قبلاً در جریان افزایش کرایه قرار بگیرند؟.
- مسئولین پایانهها، آیا مسئولیت دیگری در مدیریت پایانهها دارند؟. مثلاً وظیفهای در قبال سالن انتظار مسافر، سرویس بهداشتی تمیز و بهداشتی، کنترل فروش فروشگاههای درون پایانه و... دارند؟. اگر دارند، چرا وضعیت (بهعنوان نمونه) پایانه زاگرس، چنان است که نوعی تحقیر مسافر فلمداد میشود؟. آیا مسئولین ذیربط از وضعیت سرویس بهداشتی این پایانه کوچک اطلاع دارند؟.
- این ساختمان فرسوده گاراژ است یا پایانه؟.
- اگر مسافری از نحوۀ مدیریت پایانهها شکایت داشته باشد، راه دسترسی به مسئولین کدام است؟.
در واقع، تصمیم پشتپردهای، نه تنها پایمالکردن حقوق مسافران است که تحقیر آنان نیز محسوب میگردد. امیدوارم شلوغی مدیریت مدیران و مسئولان مانع از دیدن این پرسشها نگردد و کسی از آن میان، پاسخی درخور و اقناعکننده به افکار عمومی بدهد.