شوشان ـ مرتضی افقه:
وي نیز درباره امکان مذاکره دوباره درباره FATF معتقد است: «ما بهترین زمانها را برای مذاکره از دست داده ایم، اما هنوز دیر نشده است.»
این استاد دانشگاه همچنین میگوید: «مشکلات اقتصادی ما ریشههای غیراقتصادی دارند نتیجتا محدود به دولت نیستند، ما یک مجلس بسیار ناکارآمد با قوانین بسیار گیجکننده داریم، یک بروکراسی ناکارآمد داریم که ریشه آن در نوع انتصاب ناشایستههاست. این عوامل اگر اصلاح نشود، اقدامات اقتصادی دولت تأثیر کوتاهمدت خواهد داشت. دولت اگر نخواهد به این ریشهها بپردازد کاری از پیش نمیبرد.
در کوتاهمدت تا مسئله تحریم و اف ای تی اف حل نشود، دولت هیچ ابزاری برای کاهش تورم ندارد. در میانمدت و بلندمدت اگر قرار است این تورم دست از سر اقتصاد بردارد، باید در بخشهای مدیریتی اقدامات ساختاری انجام شود؛ اما پرهزینه است.»
افقه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ با اشاره به مساله FATF میگوید: «من در سالهای اخیر و به ویژه حتی پیش از دولت سیزدهم و ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی، مرتب تکرار کرده بودم که دولت جدید نیز اگر بیاید هیچ گریزی ندارد از اینکه هم به دنبال رفع تحریمها باشد و هم مشکل FATF را حل کند چرا که هیچ کشوری نمیتواند یک مدت زمان طولانی با انزوا و گریز از مذاکره، مشکلات کشورش را حل کند. حتما تجارت خارجی یک اصل اساسی و ضروری برای زنده ماندن یک اقتصاد است.
شاید در کوتاه مدت به دلایل سیاسی و به دلیل تنشهای منطقهای این روند انزوا برای کوتاه مدت قابل تحمل باشد، اما در طولانی مدت قابل پیش بینی بوده که به رغم ادعاهای مکرر این دولت که بدون FATF نیز میتوانیم مراوده را ادامه بدهیم، اما خب این روند ناممکن است.»
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به انواع قراردادهایی که دولت سیزدهم برای دور زدن تحریمها به سراغش رفته است میگوید: «انصافا نیز آقایان هر چه به ذهنشان میرسید را انجام داده اند، از قراردادهایی که با چین و روسیه بستند و پیوستن به شانگهای و بریکس و یا تجارتهای تهاتری که نیاز به مسائل مالی نداشت را انجام داده اند، اما کل این روند تنها میتوانسته در کوتاه مدت بخشی از مشکل را حل کند و قابل انتظار بوده که ایران در نهایت به این سمت حرکت کند که هم مشکل FATF را حل کند و هم تحریمها را.»
*اجرای قراردادهای بین المللی نیاز به FATF دارد*
البته افقه در ادامه نیز به مساله فرصتهای از دست رفته اشاره میکند و میگوید که: «باید یادآوری کرد که اکنون نیز ایران به دنبال حل مساله است، اما متاسفانه، فرصتها را، چون از دست داده ایم اکنون طرفهای مقابل هستند که مقاومت خواهند کرد. ما فرصتهای مناسبی را در دولت حسن روحانی از دست دادیم و همین آقایان مسئول فعلی آن زمان مانع پیوستن به FATF شدند و پیشرفتها و توافقی که در حال انجام برای بازگشت به برجام بود را با مانع تراشی که به نام دولت قبلی نباشد، متوقف کردند و حالا در همان چالهای هستند که شاید تصور نمیکردند گرفتار آن شوند.
متاسفانه اکنون چنان شرایط پیچیده شده است که شاید ناچار باشیم حتی از موضع پایینتر نیز به میز مذاکرات برای پیوستن به FATF بازگردیم چرا که این بار طرف مقابل دست بالا را دارد و ممکن است خواهان امتیازات بیشتری نیز باشد.»
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به اصلاح سیستم بانکی به اقتصاد ۲۴ میگوید: «در مورد اصلاحات ساختار بانکی بعید میدانم که اصلاحات مورد نظر گروه ویژه اقدام مالی را نیز به درستی اعمال کرده و انجام داده باشیم. ما به لحاظ تکنیکی و تکنولوژی و دانشی متاسفانه فاصله زیادی با سیستمهای بانکداری دنیا داریم، ولی امکان دارد برخی از حداقلها را انجام داده باشیم، اما فکر نمیکنم مدنظر طرف مقابل یا حتی کافی باشد.
باید توجه داشت که مهمترین موارد برای اجرای این توافق با گروه ویژه اقدام مالی نیز مربوط به معاهده پالرمو است که مساله نقل و انتقال پول است و محل اصلی اختلاف بین طرفین است.»
وی در پایان تاکید میکند: «ایران در این سالها با انواع قراردادها با چین و روسیه و کشورهای آفریقایی تلاش کرده وانمود کند نیازی به FATF ندارد، اما حقیقت این است که اجرای این قراردادها به رفع تحریم و رفع مشکلات ناشی از عدم عضویت در FATF منوط است و بدون آن مشکل حل نخواهد شد.»