شوشان ـ ناجی فرحانی صدر :
استان خوزستان، قلب تپندهی اقتصاد ایران، با منابع عظیم نفت، گاز، آبهای سطحی، زمینهای حاصلخیز، بنادر استراتژیک و نیروی انسانی مستعد، ظرفیت آن را دارد که نهتنها به قطب اقتصادی کشور بلکه به یکی از مراکز پیشروی توسعهی پایدار در منطقه تبدیل شود. اما در سالهای اخیر، این استان با رکود اقتصادی، تورم، بحران آب، تحریمها، بیکاری، مهاجرت نخبگان، آلودگی محیطزیست و زیرساختهای فرسوده مواجه بوده است. اگر استاندار بودم، یک برنامهی استراتژیک تحولآفرین و چندبعدی را تدوین و اجرا میکردم که مبتنی بر رشد اقتصادی ۸ درصدی، جذب سرمایهگذاریهای کلان، توسعهی زیرساختهای اساسی، ارتقای حکمرانی و رفاه اجتماعی باشد و مطابق با برنامهی هفتم توسعه، سند چشمانداز ۱۴۰۴، سیاستهای اقتصاد مقاومتی و استانداردهای جهانی طراحی شود.
۱. انقلاب اقتصادی: از نفتمحوری به تنوع اقتصادی
۱-۱. توسعهی صنایع پاییندستی و زنجیرهی ارزش نفت و گاز
خوزستان نباید فقط تأمینکنندهی نفت و گاز کشور باشد، بلکه باید به هاب پالایش، پتروشیمی و صنایع شیمیایی منطقه تبدیل شود.
ایجاد پالایشگاههای مدرن و پتروشیمیهای هوشمند برای جلوگیری از خامفروشی و افزایش ارزش افزوده.
توسعهی صنایع وابسته مانند تولید مواد شیمیایی، پلیمرها، داروسازی و الیاف مصنوعی که اشتغال گسترده و دانشبنیان ایجاد میکنند.
افزایش بهرهوری چاههای نفت و توسعهی فناوریهای استخراج نوین برای کاهش هزینههای تولید و مقابله با تحریمها.
۱-۲. کشاورزی مدرن و امنیت غذایی
توسعهی کشتهای گلخانهای، آبیاری هوشمند و اصلاح الگوی کشت برای بهرهبرداری پایدار از منابع آبی.
افزایش زنجیرهی ارزش کشاورزی از طریق ایجاد کارخانههای صنایع تبدیلی و برندهای صادراتی.
توسعهی کشت فراسرزمینی و مشارکت با کشورهای همسایه برای افزایش بهرهوری و کاهش فشار بر منابع داخلی.
۱-۳. تبدیل خوزستان به هاب تجاری منطقهای
توسعهی بنادر امام خمینی، خرمشهر و آبادان برای افزایش نقش استان در ترانزیت کالا.
ایجاد منطقهی آزاد تجاری واقعی با تسهیل قوانین برای جذب سرمایهگذاران خارجی و افزایش صادرات غیرنفتی.
ایجاد مسیرهای ریلی و جادهای ترانزیتی برای ارتباط با کشورهای حوزهی خلیج فارس، ترکیه و اروپا.
۱-۴. اقتصاد دانشبنیان و دیجیتالی
راهاندازی پارکهای فناوری و شهرکهای صنعتی هوشمند برای حمایت از استارتآپهای فناورانه و بومیسازی فناوریهای پیشرفته.
توسعهی اقتصاد دیجیتال از طریق حمایت از تجارت الکترونیک، فینتکها، بلاکچین و اینترنت اشیا.
ایجاد دانشگاههای نسل چهارم که بر ارتباط صنعت و آموزش عالی تمرکز دارند.
۲. اصلاح حکمرانی و رفع موانع سرمایهگذاری
۲-۱. تمرکززدایی و عدالت منطقهای
پایان دادن به تمرکزگرایی در اهواز و توزیع عادلانهی بودجه و امکانات در تمام شهرستانها.
ایجاد استانداری چابک و دیجیتال که بروکراسی را کاهش داده و مردم را در تصمیمگیریها مشارکت دهد.
تقویت شوراهای شهری و روستایی و افزایش نقش مردم در حکمرانی.
۲-۲. مبارزه با فساد و شفافیت مالی
راهاندازی سامانههای شفافیت مالی و قراردادهای دولتی برای نظارت بر تخصیص منابع و جلوگیری از فساد.
ایجاد دولت الکترونیک و حذف امضاهای طلایی برای کاهش موانع اداری.
افزایش شفافیت در اعطای مجوزها و مناقصات دولتی برای تسهیل سرمایهگذاری.
۲-۳. تسهیل کسبوکار و جذب سرمایهگذاری خارجی
ایجاد پنجرهی واحد سرمایهگذاری برای کاهش زمان صدور مجوزهای کسبوکار.
جذب سرمایهگذاران خارجی و داخلی از طریق مشوقهای مالیاتی و تسهیل شرایط سرمایهگذاری.
اصلاح قوانین کار و مالیات برای افزایش بهرهوری و جذب نیروی متخصص.
۳. توسعهی زیرساختهای کلیدی
۳-۱. احیای شبکهی برق، آب و انرژیهای تجدیدپذیر
اجرای طرحهای کاهش تلفات برق و استفاده از انرژیهای خورشیدی و بادی.
توسعهی پروژههای آبشیرینکن و مدیریت هوشمند منابع آبی.
مقابله با بحران ریزگردها از طریق جنگلکاری و افزایش پوشش گیاهی.
۳-۲. تحول در حملونقل و ارتباطات
نوسازی راهآهن اهواز-تهران و اتصال خوزستان به کریدورهای بینالمللی.
راهاندازی سیستم مترو و حملونقل هوشمند در اهواز.
توسعهی فرودگاههای بینالمللی و خطوط هوایی منطقهای.
۳-۳. بازآفرینی شهری و مسکن مدرن
اصلاح و توسعهی طرحهای مسکن ملی و نوسازی بافتهای فرسوده.
گسترش شهرهای جدید با زیرساختهای هوشمند و سبز.
افزایش امکانات رفاهی و فرهنگی در مناطق شهری و روستایی.
۴. عدالت اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی
۴-۱. کاهش بیکاری و ایجاد فرصتهای شغلی
حمایت از کارآفرینی، مشاغل خانگی و استارتآپهای نوآورانه.
آموزش نیروی کار برای مشاغل آیندهمحور و صنعتی.
افزایش اشتغال زنان و اقشار آسیبپذیر.
۴-۲. تحول در آموزش و مهارتآموزی
راهاندازی دانشگاههای مهارتمحور متناسب با نیاز بازار کار.
توسعهی مدارس هوشمند و افزایش کیفیت آموزش در مناطق محروم.
۴-۳. بهداشت و درمان پیشرفته
افزایش بیمارستانهای تخصصی و مراکز درمانی.
اجرای طرح پزشک خانواده و بیمهی سلامت همگانی.
۵. محیطزیست و توسعهی پایدار
اجرای برنامههای کاهش آلودگی صنعتی و مدیریت پسماندها.
توسعهی فضاهای سبز و پروژههای احیای تالابها.
جمعبندی:
خوزستان، قطب اقتصادی و انسانی ایران
اگر استاندار بودم، با یک حکمرانی علمی، شفاف، مردممحور و تحولآفرین، خوزستان را از چالشهای فعلی عبور داده و به الگوی حکمرانی خوب شهری و اقتصادی در ایران و منطقه تبدیل میکردم. برنامهی من، بر اقتصاد مقاومتی، سرمایهگذاریهای کلان، توسعهی فناوری و مشارکت مردم در تصمیمگیریها متکی بود. خوزستان نباید فقط نفت صادر کند؛ بلکه باید دانش، فناوری، صنایع پیشرفته و نیروی انسانی متخصص را صادر کند.