واکنش شخصیت‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب در مورد تفاهم هسته‌اي لوزان چه بود؟

واکنش‌ها و تحلیل های شخصیت‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب در مورد تفاهم هسته‌اي لوزان در روزهای اخیر حکایت از تنوع گسترده برداشت های سیاسی از این تفاهمنامه دارد.

و تحليل‌ها و نقدها و تمجيدهاي گوناگوني ارائه شد. اصلاح طلبان و مدافعان دولت تفاهم هسته‌اي لوزان را نتیجه تدبیر دولت دانسته‌اند و از تفاهم لوزان به‌عنوان یک گام روبه‌جلو در روند مذاکرات نام‌برده‌اند و این توافق را به عنوان یک پیروزی بزرگ برای ایران قلمداد کرده اند. در مقابل منتقدان نیز به نقد بندهای اصلی توافقنامه پرداختند و انتقادهایی را از توافقات حاصل شده بیان کردند.

در ادامه به بازخوانی و مرور مواضع شخصیت های سیاسی اعم از اصولگرا و اصلاح طلب می پردازیم؛

ماهیت این بیانیه که قرائت شد، چارچوب کلی است و جزییات بعداً مورد بحث قرار خواهد گرفت. این چارچوب کلی است و برای ما موفقیت بود. آن‌ها نیز پذیرفتند که ایران انرژی هسته‌ای داشته باشد. البته جزئیات در سه ماه آینده مورد بحث قرار می‌گیرد. مسئله بعدی تحریم‌ها بود. طرف غربی لغو تحریم‌ها قبول نداشت بلکه معتقد به تعلیق تحریم‌ها بود اما در نهایت لغو تحریم‌ها را پذیرفتند. اما اینکه سیر لغو تحریم‌ها به چه شکلی است بستگی به مذاکرات آتی دارد.

عامل اصلی این توفیقات مقام معظم رهبری است. ولایت فقیه اساسی‌ترین و مادر تمامی بحث‌ها است. عامل بعدی این موفقیت، تیم مذاکره کننده ایران است که انصافاً تیمی متین و باحکمت است. آن‌چنان که رهبر معظم انقلاب فرمودند، "نرمش قهرمانانه"، این چنین حرکت کرد. باید به همه آقایان به‌خصوص رییس جمهور محترم و وزیر امور خارجه هم تبریک و هم خسته نباشید گفت و البته به آن‌ها گفت که نصر از طرف خداست و خدا نصرش را به دست انسان‌های شایسته به وجود می‌آورد. 

موضوع مذاكرات هسته‌اي يك موضوع ملي و فراجناحي است و تحليل و موضع‌گيري درباره آن از عينك منافع و مصالح گروهي و جنــــاحـي بزرگ‌ترين خيانت به آرمان‌هاي انقلاب و آينده اين ملت و سرزمين است. براي استقلال و رشد و شكوفايي اين كشور خون‌هاي زيادي ريخته شده و سربازان وسرداران بسياري جانشان را كف دست گرفته و از حيثيت و شرف اين ملت و انقلاب دفاع كرده و مي‌كنند. نفوذ و اقتدار فعلي ما در منطقه محصول همين جانفشاني‌ها و مجاهدت‌هاست. چه خيانت بزرگي است كه در وانفساي نبرد منطقه‌اي و هسته‌اي عده‌اي به‌دنبال آن باشند كه از اين نمد كلاهي براي خودشان ببافند كه قطعا اين خيانت به مردم هرگز بخشودني نيست. اگر پيروزي در كار هست همه ملت پيروزند و اگر تنگنايي وجود دارد همه بايد مشاركت كنند تا مملكت از اين تنگنا خارج شود. درايت و تدبير رهبري در انتخاب عنوان سال از اين روست كه هم دولت و هم ملت بايد همدل و همزبان باشند تا مبادا گرفتاري در گرداب تفرقه و كسب منافع و مصالح سياسي و جناحي به كشتي نظام و كشور صدمه بزند.

 

 بزرگ‌ترين خيانت را كساني مرتكب مي‌شوند كه موضوع مذاكرات هسته‌اي و موضوعات مشابه را ابزاري براي دوقطبي كردن جامعه استفاده مي‌كنند. كساني كه بر اين شيپور مي‌دمند، قطعا خير و صلاح اين ملت و سرزمين را نمي‌خواهند و اهداف ديگري را دنبال مي‌كنند و متأسفانه عده‌اي هم جاهلانه در اين دام گرفتار مي‌شوند و حتي در بين خانواده‌ها و دوستان نيز به يك طيف صفر و صدي گرايش پيدا مي‌كنند و از روي هيجان يا چشم بسته همه‌‌چيز را نفي مي‌كنند و يا چشم بسته به به و چه چه مي‌كنند و در تقابل با يكديگر قرار مي‌گيرند. خسارت‌هاي جبران ناپذيري كه از اين رهگذر نصيب ملت مي‌شود بعضا جبران ناپذير است. در پايان بنده اميدوارم كه در سال همدلي و همزباني ملت و دولت، مردم ايران طعم شيرين پيروزي‌هاي بزرگ را بچشند و با ايستادگي بر سر آرمان‌هايي كه اين انقلاب بر آن اساس بناشده نصرت الهي همراه اين ملت باشد. ان‌شاءالله

تیم هسته ای ایران در چارچوب تاکیدات مقام معظم رهبری حرکت کردند.  مقاومت و ایستادگی تیم مذاکره کننده هسته ای در برابر زیاده خواهی غربی ها قابل تقدیر و ارزشمند است. رهبر فرزانه انقلاب بارها تاکید کرده اند که در هیچ شرایطی نباید اصول و ارزشهای انقلاب اسلامی از بین برود و به نظر می رسد تیم مذاکره کننده هسته ای نیز بر این اساس حرکت کرده است. تلاش بسیار زیاد این عزیزان که عید امسال خود را در مذاکرات گذراندند و مقاومت بر سر خواسته های بحق ملت ایران از ویژگی های بارز تیم مذاکره کننده هسته ای است. تیم مذاکره کننده هسته ای در توافق نهائی نیز نباید اجازه دهد زیاده خواهی غربی ها به نتیجه برسد.

يك مذاكرات طولاني و سخت بود و جاي قدرداني دارد. در اين دور از مذاكرات كه در لوزان سوييس صورت گرفت كيفيت چانه‌زني‌ها و وجود پارامترهاي مختلف و طيف متنوعي از محورها هم مزيد بر سخت‌تر شدن مذاكرات شد و در آخر مذاكرات با بيانيه مطبوعاتي مشترك به پايان رسيد. اين بيانيه در واقع مقدمه و آغاز و پلي براي رسيدن به توافق جامع نهايي مي‌تواند باشد كه در ظرف چند ماه آينده به سرانجام برسد و نبايد از آن انتظار بزرگ داشت. هنوز كارهاي زيادي باقي مانده است يك چارچوب شكل گرفته است كه گروه‌هاي كارشناسي بايد پيرامون جزييات با يكديگر مذاكره كنند و درست نيست با احساسات صرف قضاوت كرد. جامعه نيازمند يك قضاوت واقع بينانه و منطقي در ادامه مسير است. «هنوز برخي احتياط‌ها لازم است. شما ديديد كه بلافاصله بعد از بيانيه سياست تفسير به مطلوب در حوزه برخي كشورهاي ١+٥ چگونه انجام شد و در اين خصوص خانم اشميت و موگريني كاملا مطلع هستند كه تفاسير يك طرفه نشانه سازنده‌اي نيست.»

كار بزرگي صورت گرفته و واقع‌بينانه و منصفانه نيست كه پيرامون اين مذاكرات مهم و طولاني عجولانه قضاوت كرد. براساس جميع شرايط و وضعيتي كه در آن قرار داريم و اهداف و اختلافاتي كه در ١+٥ وجود دارد، ايجاد يك شرايط براي اجماع و وحدت نظر متوسط مبتني بر يك درك متوسط و استراتژي برد – برد و حفظ خطوط قرمز كار بسيار سختي است و تجميع اين پارامترها و تبديل آن به يك ادبيات بين‌المللي از هنرهاي خاص ديپلماسي است. تيم مذاكره‌كننده كوشش‌هاي خود را انجام داد و اميد داريم با تدبير قوي‌تر و حمايت‌هاي كارشناسي بتواند به توفيقات بيشتري دست يابد.

 بی‌شک این کار بزرگ دولت روحانی و ظریف در تاریخ ثبت خواهد شد. به نظر من ظریف و روحانی مزد شجاعت و صبوری خود را خواهند گرفت. محمدجواد ظریف و تیم او کار بزرگی را برای کشور انجام دادند. این اقدام دولت روحانی و ظریف را از لحاظ تاریخی می‌توان با اقدام دولت مصدق در ملی‌کردن صنعت نفت، یا حتی کار شاه‌عباس در نجات بندرعباس مقایسه کرد. امیدواریم آحاد مردم حتی دلواپسان، قدر تدابیر عالی رهبری، شجاعت و اقدامات موثر رییس‌جمهور و قدر کار کار‌شناسی طاقت‌فرسای ظریف و همکارانش را بدانند تا در سال همدلی دولت و ملت در ادامه این گام مهم گام‌های بلندی برای شکوفایی اقتصادی و رفع فقر و ایجاد رفاه مردمی که سال‌ها جانفشانی و ایستادگی کردند، برداشته شود. دلواپسان از امروز در معرض آزمون بزرگی هستند و باید دید آیا قدر این نعمت بزرگ الهی را می‌دانند، یا خیر. اگر آنها قصد خدمت و دستیابی به منافع ملی را داشتند، باید امروز راضی باشند، اما اگر قصدشان خودنمایی و دستیابی به اهداف افراطی بوده، از امروز باید با تأسی تاییدات رهبری آرام بگیرند و بگذارند در سال تعامل دولت و ملت این دولت هم در آرامش کشور را اداره کند. بی‌شک این کار بزرگ دولت روحانی و ظریف در تاریخ ثبت خواهد شد. به نظر من ظریف و روحانی مزد شجاعت و صبوری خود را خواهند گرفت.

به نظرم کار بزرگ و تاریخی‌ای رخ داده است. شاید خیلی از شخصیت‌های سیاسی در یک‌چنین وضعیتی جرات نمی‌کردند که به این وادی پا بگذارند. ولی آقایان روحانی و ظریف یک کار خیلی بزرگ تاریخی را به ثمر رساندند که امیدواریم ادامه آن هم به همین شکل پیش برود و ثمراتش برای مردم مفید باشد و از لحاظ ملی مقدمه خروج ایران از یک دوره سختی باشد که در هشت‌سال دولت گذشته ایجاد شد. مذاکرات اخیر توانست چهره‌ای معقول و سیاسی از ایران در دنیا ارایه کند. با این چهره‌ معقول حتی از منظر کسانی که فکر می‌کنند که اصلی‌ترین وظیفه و مسوولیتشان گسترش افکار و ایده‌های انقلاب اسلامی است می‌توان با دنیا بهتر سخن گفت. در شرایط جدید و با این چهره قدرتمند و اقتدار سیاسی است که هیات جمهوری اسلامی در مقابل همه قدرت‌های مطرح جهان نشست و با اقتدار توانست طرف مقابل را قانع به پذیرش درخواست‌ها و ادعاهای ایران بکند. به نظرم حتی شعارهای انقلاب را در این وضعیت بیشتر و بهتر می‌توان در دنیا مطرح کرد و منتظر عکس‌العمل مثبت آن ماند. ما در شرایط انزوایی به سر می‌بردیم که دنیا با ما برخورد نامناسبی داشت. در آن شرایط حتی حرف‌ها و شعارهای ایدئولوژیکی ما بسیار بد و نامعقول مطرح می‌شد. در پرتو رفتار غیرمعقولی که برخی مسوولان اجرایی در این سال‌ها داشته‌اند بسیاری از شعارهای حتی امام و انقلاب مهجور مانده است و نتوانسته ماهیت خودش را مطرح کند. در حالی که شعار انقلاب‌اسلامی، شعار اعتدال و برخورد‌های معقول با مسایل در دنیا بوده است، برخی افراد سمبلی از افراط و حرف‌های شعاری غیرمعقول و رجزخوانی‌های غیرقابل پذیرش در دنیا را مطرح کردند و گاهی اوقات حتی با لوده‌بازی و حرف‌های سخیف به‌جای برخورد معقول و مطرح‌کردن حرف‌های غیرقابل پذیرش، حتی حرف‌های معقول و درست و انتقادهای قابل قبولی که نسبت به مناسبات بین‌المللی می‌توانست داشته باشد را نامعقول جلوه کردند. این وجه سیاسی ماجرا بود اما مسایل اقتصادی هم که در پرتو رابطه درست با دنیا می‌توانستیم داشته باشیم و نداشتیم به جای خود. 

آقایان ظریف و عراقچی اعضای محترم تیم هسته‌ای کشورمان تا آخرین دقایق قبل از اعلام نتیجه مذاکرات تصریح می‌کردند که آنچه قرار است منتشر شود «بیانیه مشترک مطبوعاتی» است گفتنی است، بیانیه در تعریف حقوقی آن یک سند توضیحی یا توصیه‌ای است که اجرای مفاد آن الزام‌آور نیست و چنانچه تعهد و الزامی در آن باشد، دیگر «بیانیه» نخواهد بود، بلکه نام آن «توافق» است ولی انتشار این - به قول آقایان بیانیه- نشان داد سند یاد شده حاوی تعهداتی است که ایران ملزم به اجرای آن است. بنابراین دولت محترم، برخلاف آنچه ادعا می‌کند، به یک توافقنامه تن داده است و سوال این است که چرا واقعیت را از مردم پنهان می‌کنند؟!

دوم: در بندهای مربوط به ایران در متن اصلی توافقنامه، از عبارت «IRAN  HAS  AGREED  TO...- ایران موافقت کرده است که...» استفاده شده است و باید پرسید در کدام فرهنگ رسمی و شناخته شده حقوقی یا سیاسی، AGREEMENT مفهوم و معنایی غیر از «توافق» دارد؟ بنابراین چرا در مواجهه با مردم، این «توافقنامه» را بیانیه- DECLARATION- قلمداد کرده‌اید؟!

سوم: قرار بود و به صراحت اعلام شده بود که ایران به توافق دومرحله‌ای تن نمی‌دهد. ولی آقایان به شرحی که گذشت ابتدا یک توافق با چارچوب تعهدآور را پذیرفته‌اند و بحث و توافق درباره جزئیات را به بعد موکول کرده‌اند! چرا این خط قرمز را که همان کلاه‌گشاد توافق ژنو است نادیده گرفته‌اند؟!

انقلاب اسلامی با تفاهم لوزان، وارد مرحله جدیدی شد. با این تفاهم نامه مرحله جدیدی از حیات انقلاب اسلامی آغاز شده و امیدوارم امضای توافق نامه نهایی نیز به نفع ملت ایران باشد و رونق اقتصادی در کشور ایجاد شود زیرا فکر می کنم جایگاه جدیدی برای جمهوری اسلامی ایران در دنیا پدید خواهد آمد.

البته نکته هایی در این تفاهم نامه وجود دارد که باید مورد نقد و بررسی بیشتر قرار گیرد، به طور مثال امضای پروتکل الحاقی را قطعا باید نمایندگان مجلس مورد بررسی و تایید قرار دهند. تلاش های تیم مذاکره کننده هسته ای با تفاهم نامه لوزان به بار نشست و نتیجه قابل قبولی گرفته شده است. باید توجه داشت که هنوز توافق نهایی امضا نشده که برخی این تفاهم را دو مرحله ای می دانند، بلکه فعلا چهارچوبی برای توافق حاصل شده است.

 این حرف که می گویند توافق نامه دو مرحله ای شده، غلط است زیرا درباره جزییات هنوز مذاکره ای صورت نگرفته و هم اکنون صرفا یک بیانیه ای صادر شده است که زمینه توافق نهایی خواهد بود. 

نتایج به دست‌آمده تا همین‌جا دستاورد بسیار بزرگی برای ملت ایران است، در فضایی که قطعنامه‌های فصل هفت شورای امنیت که از جمله سخت‌ترین و بدترین قطعنامه‌های این شوراست، تحریم‌های شدیدی علیه ایران شکل داده بود به علاوه تحریم‌هایی که آمریکا و اروپا علیه ایران تصویب کرده‌بودند، شکستن اینها قدم بسیار خوبی است. در شرایطی که همه قدرت‌های جهان یک سو ایستاده بودند که به ایران فشار بیاورند و ما را وادار به تسلیم کنند اما به هر حال هم مقاومت مردم ایران و هم برخورد حرفه‌ای و پرتلاش و توانمند گروه هسته‌ای که ازپشتیبانی ملت و رهبری برخوردار بود، توانست ضمن حفظ خط‌قرمزهای جمهوری‌اسلامی، آنچه حق مسلم ایران در مساله هسته‌ای است، یعنی بحث غنی‌سازی را حفظ کند و شرایطی فراهم کند که تحریم‌ها از مقطعی شکسته شود و مناسبات جمهوری‌اسلامی با جهان برسر مساله هسته‌ای مناسباتی عادی و سازنده شود. تا قبل از انتشار بیانیه، اخباری مبنی بر زیاده‌خواهی طرف مقابل شنیده می‌شد و اینکه به شدت می‌خواهند ایران را منفعل و از حق مسلمش منصرفش کنند. یادمان باشد که آنها به زعم خود فکر می‌کردند که با وضع این تحریم‌ها چاره‌ای جز تسلیم برای جمهوری اسلامی باقی نمانده‌است. اما مقاومت منطقی و معقول ما باعث شد که ضمن حفظ خطوط قرمز؛ این دستاورد بزرگ هم حاصل بشود و چالش بزرگ بین‌المللی و بی‌سابقه‌ای که برای جمهوری اسلامی به وجود آمده بود از قله به سراشیبی بیفتد و ما به سمت شرایط مثبت و سازنده برویم. قبل از سال ٩٢ ما با یک روند چالش‌افزایی که در هشت سال گذشته به هر علتی به وجود ‌آمده‌بود روبه‌رو بودیم. اما درست از بعد از انتخابات ٩٢ مردم خواهان تغییر رویکردها شدند. محصول این تغییر، دولت فعلی شد و خواست مردم بود که دولت با حفظ اصول و مواضع اصلی جامعه ایران و جمهوری اسلامی و خطوط قرمز بتواند کشور را از این شرایط نجات دهد و این دولت هم تلاش خود را کرد و توانست موفقیت چشمگیری به دست آورد. 

بیانیه نهایی مذاکرات هسته‌ای یک توفیق نسبی خوب و قابل تحسین برای دولت تدبیروامید و شخص آقای دکتر روحانی و به‌خصوص آقای ظریف و همکارانشان در هیات مذاکره‌کننده بوده است. در این‌باره ذکر چند نکته قابل‌توجه است؛ اول اینکه این توافق یا این بیانیه مقدمه توافق، یکی از ثمرات و برکات انتخاب شایسته مردم در سال٩٢ بود‌ه‌ است چرا که در دولت‌های گذشته هم هیات‌های مذاکره‌کننده هرگز به توفیقی دست نیافتند. نکته دوم اینکه اگرچه برای طرفین، دستاورد مذاکرات مطلق و صددرصد مطلوب نبوده یعنی نتیجه برد- برد بوده است و هردو طرف به توفیق نسبی دست یافته‌اند اما باید توجه داشت که اساسا اصل مذاکره تفاهم و توافق و تنازل طرفین است و الا اگر یک طرف یا هردو طرف روی مواضع خود پافشاری کنند هرگز مذاکره به نتیجه نخواهد رسید. نکته بعد اینکه نتیجه بزرگ دیگر این مذاکرات خروج کامل ایران از انزوا و بالارفتن سطح روابط ایران با جهان پیشرفته است. در صورتی که این روابط افزایش پیدا کند ما دیگر نیازی نداریم به دامان کشورهایی مثل روسیه و چین پناه ببریم و از آنها استمداد بطلبیم لذا گفته می‌شود که کشورهای روسیه، چین و استرالیا مثل اسراییل از این توافق ناراضی‌اند، اگر این خبر درست باشد شاید علتش همین باشد. نکته دیگر اینکه علاوه بر آنچه گفته‌ شد همین‌که جهان پذیرفته‌ است که در ایران با مشارکت دانشگاه‌های بزرگ جهانی و زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای مرکز بزرگ هسته‌ای دایر خواهد شد این موفقیت بزرگی است. فراموش نکنیم تا چند سال قبل اساس هسته‌ای‌شدن ایران را زیر سوال می‌بردند و آن را نمی‌پذیرفتند. نکته دیگر که قابل ملاحظه است، این است که اگر ایران حاضر شد نرمش قهرمانانه را بپذیرد . باید توجه کرد که علت آن تندروی و فرافکنی و تشنج‌آفرینی دولت نهم و دهم بود که باعث شد ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محکوم شود و پرونده ایران به شورای‌امنیت برده شود و علیه ایران قطعنامه‌هایی صادر شود و رییس‌جمهور وقت آنها را کاغذپاره بخواند. امروز دولت و ملت تاوان ندانم‌کاری دولت قبلی را می‌پردازند. منتقدان باید به خودشان و دولت مورد حمایتشان انتقاد کنند که این هزینه را آنها بر ملت ما تحمیل کردند و آخرین نکته اینکه بعد از صدور بیانیه و حتی بعد از حصول توافق دوجانبه ممکن است برخی از خیرخواهان یا منتقدان یا مغرضان توقعات مردم را بالا ببرند و هرروز اعلام کنند که نتایج اقتصادی این توافق حاصل نشده است و در جهت ناامیدکردن مردم تلاش کنند اما مردم آگاه ما می‌دانند که این توافق مشکل‌گشای همه مسایل کشور نیست و نباید سطح انتظارات را به قدری بالا برد که همه مشکلات مثل قاچاق، تورم و گرانی را بعد از این توافق حل‌شده فرض کنیم. شکی نیست که با ایجاد آرامش در حوزه روابط بین‌الملل به تدریج ما شاهد پیشرفت‌هایی خواهیم بود اما شرط آن تدبیر و درایت مسوولان و حمایت و اتحاد ملت و پشتیبانی همه ارکان نظام از سوی دیگر است. 

بیانیه لوزان عبور از خط قرمزهاست. متأسفانه به دلیل تعجیلی که برای انعقاد توافقنامه وجود داشته، دقت لازم صورت نگرفته و برخی از خطوط قرمز تصریح شده توسط رهبر معظم انقلاب در نتیجه مذاکرات لوزان رعایت نشده است. ما به هیچ وجه به متن فکت شیتی که آمریکایی‌ها منتشر کرده‌اند نمی‌خواهیم استناد کنیم اما وقتی می‌بینیم بین متنی که آنها منتشر کرده‌اند و متنی که وزارت خارجه خودمان منتشر کرده مشترکاتی وجود دارد ناخواسته دلیل خوشحالی آمریکا را متوجه می‌شویم. متن انگلیسی توافقنامه منتشر شده در کنار فکت‌شیتی که آمریکایی‌ها منتشر کرده‌اند و فکت‌شیت منتشره ظریف وزیر خارجه اشتراکات متعددی دارد که حکایت از عدم رعایت خط قرمزها می‌کند. اما در همین متن‌های منتشره اختلافاتی هم هست که هر طرف به فهم خود استناد می‌کند برای همین باید پرسید مگر رهبر انقلاب تصریح نکردند که متن‌های مورد توافق باید بدون ابهام باشد و قابل تفسیر نباشد؟ وقتی اختلاف هست سؤال این است که بر چه چیزی توافق شده است. 

 ایران در این مصاف سیاسی موفق شد توانمندی خود را به اثبات برساند و کار را به جلو ببرد. بخش قابل‌توجهی از اظهارات اوباما در توجیه این سیاست غلط بود یعنی مخاطبان اوباما یک طرف کنگره آمریکا، رژیم صهیونیستی و طرف دیگر هم‌پیمانان منطقه‌ای آمریکا بودند که به همین دلیل هم اشاره کرد که من در آینده نزدیک مشاوران امنیتی خودم را به منطقه می‌فرستم. اعتراف اوباما به حق جمهوری اسلامی ایران برای فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای بود که صریحا اعلام کرد ایران به صورت صلح‌آمیز فعالیت داشته باشد؛ لذا این اعتراف به نظرم حایز اهمیت است و این نکته‌ای بود که آمریکایی‌ها حاضر نبودند زیر بار بروند. اوباما بدون اینکه به قدرت ایران در منطقه و تاثیرگذاری ایران در تحولات اشاره‌ای داشته باشد صحبت کرد و به اینکه ما باید راه‌حل سیاسی را انتخاب کنیم نه راه‌حل دیگری را، به واقعیتی اشاره کرد مبنی‌بر اینکه اقتدار جمهوری اسلامی ایران منجر شد از دو گزینه نظامی و سیاسی، آمریکایی‌ها گزینه سیاسی را انتخاب کنند. صحبت‌های اوباما صرفا یک مانور سیاسی و یک توجیه است برای اینکه همه چیز را پذیرفته‌اند، پذیرفته‌اند که ایران این حق را دارد، پذیرفته‌اند که فتوای مقام‌‌معظم‌رهبری مبنایی پذیرفته‌شده و قابل قبول است.

صدور بیانیه در عرف دیپلماتیک نه از نظر حقوقی نه از نظر سیاسی الزام آور نیست. اگر بود نام آن را توافق نامه می‌گذاشتند. لذا همانطور که آقای ظریف فرمودند؛ فعلاً هیچ چیز قطعی نیست.  صدور بیانیه نوعی دور زدن از چیزی است که قبلاً از آن به نام توافق دو مرحله‌ای یاد می‌شد و پیش از آن هم عزم ایران بر این بود که به چنین سمتی نرود. بیانیه نشانه‌هایی از پیشرفت در مذاکرات را نشان می‌دهد. همچنین یک سری تعهدات را برای طرفین تعریف کرده است و در حقیقت یک راهنمای مفهومی برای نگارش متن نهایی توافق بیان کرده است. که هر طرف می‌تواند قرائت خاص خود را از آن داشته باشد لذا حاوی صراحت مفهومی برای حل اختلافات نیست. به همین دلیل با متن منتشره از سوی سایت وزارت امور خارجه آمریکا تفاوت ماهوی دارد.

ضمن حمایت و تشکر از تیم هسته ای اعلام می‌کنیم که آن بیانیه نگرانی و دلواپسی ما را بیشتر کرد ما نگران و دلواپس هستیم که آمریکا و نظام سلطه به طریق دیگری خیانتش به ملت ایران را تحمیل کند و خون شهدا پایمال شود. نگرانیم که آرمان‌های امام راحل و انقلاب اسلامی نادیده گرفته شود.

ملت ایران نگران است تا شعار(انرژی هسته‌ای حق مسلم ما است) لطمه ببند. امیدواریم مذاکرات هسته‌ای فراتر از خطوط قرمزی که رهبر معظم انقلاب اسلامی تعیین کردند نرود و خطوط قرمز رعایت شود.

ما امیدوار هستیم که آن جمله امام که فرمودند "از خدا میخواهیم که این قدرت را به ما ارزانی دارد که نه تنها از کعبه مسلمین، که از کلیساهای جهان نیز ناقوس مرگ بر آمریکا و شوروی را به صدا در آوریم"، محقق شود.

آنچه دكتر ظريف تاكنون مذاكره و تفاهم كرده، ضامن حفظ صنعت هسته‌اي و حفظ شان و قدر و منزلت جمهوري اسلامي ايران در سطح بين‌المللي است. وي توانسته تحريم‌ها را ملغي كرده و ايران را شريك بين‌المللي كشورهاي هسته‌اي قرار دهد. ايران در دوره «برنامه جامع اقدام مشترك» پذيرفته كه به گسترش صنعت هسته‌اي فقط در سطح تحقيق و توسعه پرداخته و توليد تجاري آنها را به بعد از دوران اعتماد سازي موكول كند.

مذاكرات دكتر ظريف توانست ساز و كار نطنز را حفظ كرده و سايت فردو را به مركز تحقيقات هسته‌اي تبديل كند و آب سنگين اراك را با بازطراحي به سوي هدف قبلي خود پيش ببرد. علاوه بر مردم، متخصصان فني و هسته‌اي و صاحب‌نظران بين‌المللي كشورمان از اين تفاهم بسيار خشنود هستند. آنها مشاهده مي‌كنند به خاطر اهميت استراتژيك ايران و حل ديپلماتيك پرونده هسته‌اي چگونه وزير امور خارجه امريكا شش روز در لوزان مستقر مي‌شود و فقط در يك جلسه يك‌سره ٥/٨ ساعت با دكتر ظريف به مذاكره و گفت‌وگو مي‌پردازد تا يك معامله برد-برد صورت دهد و اين در تاريخ ديپلماسي كاملا استثنايي است. عزيمت ساير وزراي امور خارجه كشورهاي غربي و روسيه و چين هم به دفعات متوالي و استقرار طولاني در لوزان براي حل پرونده هسته‌اي ايران بي‌سابقه است. برد ايران در تحت شرايط فوق توضيح داده شد و برد امريكا در اين است كه توانسته به جاي اتخاذ روش‌هاي زورمدارانه به صورت گسترش تحريم‌ها و سپس درگيري نظامي كه براي اقتصاد و امنيت امريكا و جهان بسيار مضر است، اين معضل بين‌المللي را با احترام گذاشتن به جمهوري اسلامي ايران و با حفظ حقوق و دست آوردهاي هسته‌اي ايران حل كند، به ترتيبي كه بدون تحريك كشورمان، اطمينان امنيتي جهان را بالا ببرد. اين دستاورد دولت امريكا براي منزوي كردن تندروهاي امريكايي بسيار ضرورت دارد و به سابقه آقاي اوباما در حل بحران‌هاي بين‌المللي همچون مساله كوبا مي‌افزايد و به طور كلي روش‌هاي مسالمت‌آميز و ديپلماتيك جاي روش‌هاي سخت‌افزارانه را در جهان مي‌گيرد. اما اين هنوز توافقي شكننده است و ظرف سه ماه آينده مي‌تواند پايه‌هاي آن مستحكم شود، لذا همت فراواني مي‌طلبد تا در دوران نگارش متن «برنامه جامع اقدام مشترك» همه‌چيز به خوبي پيش رود. اين همت از سوي ايران و امريكا و از سوي همه طرفداران صلح جهاني و همه طرفداران همكاري اقتصادي صنعتي با ايران بايد صورت گيرد. در ايران كه مقام معظم رهبري ناظر بر مذاكرات و تفاهمات بوده‌اند، بايد اطمينان بيشتري داشت كه ساز مخالف زده نشود و همه نيروها و مهارت‌ها در جهت بهبود كيفيت نگارش متن به كار گرفته شود.

آمریکا در بیانیه لوزان به تمام خواسته‌های خود در مذاکرات هسته‌ای رسید اما ایران به خواسته اصلی خود که لغو کامل تحریم‌ها بود، نرسیده است. متأسفانه حدود یک‌سال است که تیم مذاکره کننده ایرانی تنها وقت‌کُشی کرده است. طرف غربی مذاکرات نیز در طی یک‌سال گذشته همان مواضع ثابت خود را حفظ کردند و اتفاق جدیدی رخ نداد.

در طی این مدت هیچ حرف تازه‌ای زده نشد و تنها وقت ملت و کشور گرفته شد و در نهایت متأسفانه همان حرف‌هایی که تیم مذاکره کننده غربی گفت، اجرا شد و تیم مذاکره کننده ایرانی اقدامی در جهت مثبت بودن روند مذاکرات برای ما انجام نداد و در طول این یک‌سال تنها شعار داد. از زمانی که تیم مذاکره کننده جدید ایرانی، سکان این مذاکرات را در دست گرفت، هیچ تغییری در مواضع طرف غربی ایجاد نشد.