کیاوش حافظی : این هفته مجلس دهم آزمون بزرگی در برابر خود می‌بیند، مجلسی که همسو با سیاست‌های دولت حسن روحانی تشکیل شده است. پروژه ترمیم هرچند به باور حامیان دولت دیرهنگام آغاز شد اما رسما کلید خورده است و نیم‌نگاهی به تالار سبز رنگ میدان بهارستان دارد. علی اصغر فانی، محمود گودرزی و علی جنتی از پاستور خارج شده‌اند تا نوبت به وزارت دیگران برسد. در بین این سه نفر یک نفر بیش از دیگران در معرض حواشی‌‌های سیاسی قرار داشته، و آن کسی نیست جز جنتی، وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی.

البته انگار حواشی از آن جنتی نیست، چرا که حواشی اسلاف او در ارشاد هم تا حدودی به اندازه متن وزارت آن‌ها بوده است. به عقیده کارشناسان وزیر ارشاد از یک سو در برابر اهالی جامعه فرهنگ و هنر قرار دارد و از سوی دیگر در برابر برخی جریانات سنتی مذهبی؛ وزیر ارشاد به اهالی فرهنگ کالاهای فرهنگی بدهکار است و به جریان‌های مذهبی دین و ایمان جامعه. اما نکته‌ای که وجود دارد آن است که اگر سید محمدخاتمی را مستثنی کنیم، عمر وزارت غالب وزرای ارشاد کوتاه است. آن‌ها یا استعفا داده‌اند یا عمر وزارت‌شان حدودا به اندازه یک دوره بوده است؟ وزارتخانه‌ای که گویی به مهمان خود وفا نمی‌کند. مثل همان «مهمان‌خانه مهمان‌کش روزش تاریک»که نیما گفته بود.

وزارت کوتاه

کار وزارت ارشاد از ناصر میناچی شروع شد که وزارتش به کوتاهی عمر دولت موقت بود. پس از میناچی دوزدوزانی تا سال 60 وزارت ارشاد را عهده‌دار شد. عبدالمجید معادی‌خواه یک سال به عنوان وزیر ارشاد فعالیت کرد. پس از این 3 نفر محمد خاتمی وزارت ارشاد را در دست گرفت که رکورددار وزارت ارشاد تا سال 70 است که استعفای مشهور او آغازگر وزارت علی لاریجانی شد. اما لاریجانی هم زیاد در ارشاد نماند و در سال 72 به جام جم رفت تا مصطفی میرسلیم جانشین او شود. میرسلیم هم با پایان دولت هاشمی از این وزارتخانه رفت تا عمر وزارت او هم از 4 سال نگذرد. سال 76 مهاجرانی وزیر سه ساله رئیس جمهوری شد که از وزارت ارشاد آمده بود.

در سال آخر ریاست جمهوری خاتمی، احمد مسجدجامعی جای مهاجرانی را در مدت کوتاهی گرفت و تا پایان سال 84 بر این سمت ماند تا بعد از خاتمی تنها کسی باشد که توانسته به وزارتش بیش از 4 سال ادامه دهد. محمدحسین صفارهرندی و محمد حسینی هم در دوران احمدی نژاد تنها 4سال وزارت ارشاد را تجربه کردند و سرانجام علی جنتی وزیر ارشاد روحانی وزارتش بعد از سه سال با استعفا پایان یافت.

هر وزیری به ارشاد بیاید نمی‌تواند موفق باشد

اما چرا عمر وزارت وزرای ارشاد کوتاه است؟ در پاسخ به این سوال «محمدجواد فتحی» نماینده اصلاح‌طلب تهران به همدلی می‌گوید: واضح است که در وزارت ارشاد هر وزیری که بیاید نمی‌تواند موفق باشد، چرا که تکالیفی بر دوش این وزارتخانه گذاشته شده است اما اختیارات آن ناقص است. فتحی می‌گوید:همان‌طور که آقای الیاس حضرتی گفتند فقط 16درصد بودجه فرهنگی به وزارت ارشاد تعلق می‌گیرد که می‌توان گفت ما به این وزارتخانه نیاز نداریم.

به عبارت دیگر تنها یک هفتم مسئولیت فرهنگی کشور به عهده وزیر ارشاد است. به این ترتیب این سوال پیش می‌آید که مابقی این بودجه کجاست و چه کسی پاسخ‌گوست؟ با این اوصاف وزارت فرهنگ را باید تنها به اندازه همین یک هفتم مسئول بدانیم و دیگرانی باید بر اساس بودجه‌ای که دریافت می‌کنند پاسخ‌گو باشند. اما متاسفانه ما هیچ وقت و در هیچ جایی نمی‌بینیم دیگران عملکرد خود را گزارش دهند و پاسخ‌گو باشند. فتحی در ادامه می‌گوید: اگر ما یک وزارت عریض و طویلی ایجاد می‌کنیم باید به آن اختیارات کامل دهیم و از آن مسئولیت بخواهیم. اما وضعیت فرهنگ در کشور این‌گونه نیست.

فتحی در ادامه می‌افزاید: به نظر من تا کنون مسبب اصلی این وضعیت خود مجلس بوده است. وقتی مجلس به بخش‌های دیگر بودجه فرهنگی اختصاص داده است، به این معنی است که تعدد مراجع فرهنگی را قبول دارد. او در پاسخ به این سوال که آیا نمایندگان مجلس دهم در اولین بررسی بودجه این مسئله را لحاظ خواهند کرد؟ پاسخ می‌دهد: باید نگاه کرد که فاکتور‌های قدرت این موضوع را چگونه رقم می‌زنند که شاید نتوانیم زیاد امیدوار باشیم. فتحی در پایان بیان این‌که فقه اسلام در مسائل فرهنگی خیلی اهل تسامح و تساهل است می‌گوید:باید توجه داشته باشیم که در جامعه تشتت آرا وجود دارد و ما نمی‌توانیم نظر یک گروه اندک را بر بقیه جامعه تحمیل کنیم.

نبود انسجام ساختاری در بخش فرهنگ

علیرضا رحیمی دیگر نماینده مردم تهران نیز به همدلی می‌گوید: اشکال در نبود انسجام در حوزه‌‌های فرهنگی به صورت ساختاری است. اگر بین بخش‌‌های حوزه علمیه، بخش فرهنگ، سازمان تبلیغات و... انسجام شکل بگیرد، خسارت‌‌ها و تزلزل در بخش‌های مدیریتی نیز کاهش پیدا می‌کند. او معتقد است که انسجام در بخش فرهنگ نیازمند حوزه‌ای فرابخشی است که بتواند این انسجام را تامین کند.

مصائب آینده یک وزیر؛ برخی می‌خواهند مختصر اختیارات ارشاد را بگیرند

محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در پاسخ به این سوال که آیا با استعفای علی جنتی فشارها به دولت محدود می‌شود، می‌‌گوید: طبیعی است وقتی وزارت ارشاد را محدود می‌کنند، این اتفاق هم می‌افتد. وزارت ارشاد از کل بودجه فرهنگی دولت کمتر از 15درصد سهم می‌برد، ۸۵درصد بودجه‌های فرهنگی کشور در اختیار وزارت ارشاد نیست. عطریانفر به ایلنا می‌گوید: برخی می‌خواهند همین مختصر اختیارات وزارت ارشاد را هم بگیرند.

اینکه بخواهند هر روز به اختیارات یک وزیر تعرض کرده و جلوی آن را بگیرند، قانونی نیست. او ادامه می‌دهد: در برخی مسائل احساس می‌شود که وظایف و اختیارات دولت نادیده گرفته می‌شود؛ برای مثال برخی ائمه جمعه اجازه برگزاری کنسرت را نمی‌دهند و حتی با برگزاری یک بازی فوتبال مخالفت می‌کنند. عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی متذکر شد: این آقایان کار خوبی نمی‌کنند؛ کشور قانون دارد. قابل قبول نیست کسی خلاف قانون عمل کند. اگر امام جمعه محترمی خارج از اختیارات و تکالیف روحانی خود و موقعیتی که دارد، محدودیت‌هایی را ایجاد و فشار افکار عمومی را به سمت مخالفت بسیج کند، کار درستی نکرده است.

و اما صالحی امیری ...

حالا باید تا سه‌شنبه صبر کرد. وزرای پیشنهادی روحانی روز سه‌شنبه همگی به مجلس می‌روند تا وضعیت ترمیم کابینه را مشخص کنند. در این روز ممکن است رضا صالحی امیری گزینه پیشنهادی روحانی برای ارشاد رای بیاورد. اما ادامه مسیر او هنوز مشخص نیست. استعفا، عمر کوتاه وزارت، وزارت 5 ساله یا خرق عادت همه احتمالاتی است که می‌توان برای صالحی امیری در آینده متصور شد؛ البته اگر بتواند رای اعتماد نمایندگان را کسب کند.

برچسب ها: وزارت ارشاد

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه