شوشان - نويد قائدی :
آيا نقشه شهر و تقسيم بندی محله ها فقط بايد بر اساس عوارضي فيزيکی و کالبدی مانند خيابان ها و يا ريل های آهن و مسير رودخانه و.... باشد,يا امکان تقسيم بندی هاي ديگری هم وجود دارد؟
شايد بدانيد که مهم ترين هدف از پيدايش شهرها زندگي و زيست اجتماعی در کنار همديگر بوده است و بهترين شهرهاي دنيا آن هايي هستند که بتوان در آن ها بهترين نوع روابط انساني را تعريف و اجر کرد,چنين شهرهايي زنده و پويا و داراي آرامش اجتماعي و مورد پذيرش افکار عمومي هستند.
هدف از اين نوشتار يادآوري ترسيم نوعي خاصي از نقشه است که مي تواند روابط بين مردم شهر را نمايش دهد, براي ترسيم چنين نقشه اي که کاري حساس و کاربردي و تخصصي است بر خلاف نقشه هاي شهرسازي و معماري و ... بايد متخصصان علوم اجتماعي در کنار هم ضوابط و معيارهايي را تعريف نمايند که بتوان همه شهروندان را مورد پايش قرار داد و نوع روابط آن ها را ترسيم کرد, براي ترسيم اين نقشه مي توان تمامي افراد ساکن در محله هاي شهري را بر اساس آمار سکونت مانند يک نقطه در نظر گرفت و ارتباط انساني آنها را با خطوطي بهم متصل کرد.البته هر نوع رابطه با ديگر افراد مي تواند رنگ خاص داشته باشد که البته هدف خاص را دنبال مي کند.البته براي ترسيم چنين نقشه اي حتما بايد لايه هاي تعريف شده در نقشه هاي جي آي اس برقرار کرد, خلق چنين نقشه اي مي تواند هدف دار و در يک دوره زماني طولاني ترسيم شود.
در ترسيم چنين نقشه هاي کاربردي که در آن اهداف انواع ارتباط ها و ماهيت انساني محله ها و نيازها و علايق و .... ترسيم مي شود مي توان بنا به نياز مهندسی فرهنگي در شهرها را اجرا کرد و براي تعالی جامعه از آن بهره برد و يا نياز سنجی های متفاوت اجتماعی به عمل آورد.مثلاً جماعت طرفدار موسيقي يا تئاتر و يا هنرمندان و علاقمندان به نقاشی و ....... در کليت شهری قابل بررسی و برنامه ريزي مي باشند و مي توان براي مثلاً احداث مراکز خدماتي و تحليل سفرها و يا برنامه فرهنگي از آن ها بهره برد.
چنين تقسيم بندي هاي اجتماعي دقيقا همان موضوعي است که شبکه هاي بزرگ اجتماعي ( مانند فيسبوک و اينستاگرام و توئيتر و... ) در سطح جهاني انجام مي دهند و اطلاعات خود را بعد تحليل هاي فراوان و هوشمند و حتي بنا به درخواست مشتري ها در اختيار اهداف سياسي و اقتصادي و تجاري و... قرار مي دهند و از اين طريق کسب درآمد مي نمايند.
مراحل انجام کار نياز به برنامه ريزي و اجراي دقيق و همکاري گروهي و نياز زير ساخت دارد که مي تواند به صورت مرحله اي انجام و بعد ها به صورت هوشمند و کارآمدتر اصلاح و توسعه يابد.
لازم به توضيح است بايد برنامه ريزي شهري بايد بر اساس نيازهاي انساني و علايق و فرهنگ آن ها به پيش رود تا مورد استقبال شهروندان واقع گردد و به تسهيل روابط انسانی و ارتقای سطح اجتماعي جامعه شهري کمک کند و براي انجام اين مهم نياز به پايش اجتماعي شهروندان است تا بر اساس آن برنامه هاي ريزي لازم انجام شود, مگر نه تنها بر اساس کالبد شهري و جزيره اي هر گونه تلاش براي ارتقاي وضعيت شهرها کاري عبث و بيهوده است.