شوشان تولبار
آخرین اخبار
شوشان تولبار
کد خبر: ۱۰۸۲۳۵
تعداد نظرات: ۲ نظر
تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۰ - ۱۳:۲۵
شوشان - مهری کیانوش راد:

 قصه گویی و قصه نویسی از گذشته های بسیار دور ، امری رایج بوده است. 

اجداد و گذشتگان ما ، در اسطوره ها ، که نوعی تاریخ شفاهی از آرزوهای آنان بوده ، حال خود را روایت کرده اند .

پیام قصه چون آب روانی ، جای خود را در ذهن و روح مخاطب پیدا می کند ؛ به همین دلیل بسیاری از بزرگان این الگو را برای رساندن پیام خود انتخاب کرده اند.

مولانا در مثنوی ، سرّ داستان را این گونه بیان می کند؛ که : 

بشنوید ای دوستان این داستان /
خود حقیقت نقد حال ماست آن .

الگوهای  داستان نویسی را به چند گونه می توان تقسیم کرد:

۱- پارابل  : 

در این گونه ، ساختار بر مبنای شخصیت انسانی ، ساخته می شود؛ که  اصطلاحا به آن 
«پارابل » می گویند ، که به گونه های متعددی تقسیم می شود.

۲- فابل Fable  ، نوع دیگری از داستان نویسی است ، که شخصیت های داستان را حیوانات تشکیل می دهند.

این گونه داستان ها بر مبنای تمثیل شکل می گیرد . 

در تمثیل ، نویسنده با استفاده از تمثیل ظاهری، معنای دیگری را اراده می کند .

در فابل ، حیوانات در نقش انسان ، بیانگر مفاهیم اخلاقی و پند و اندرز می شوند.

انسانی که پشت نقاب حیوان، مخفی شده است ، از جهتی ، از نظر تخیل برای خواننده جذاب تر و از سوی دیگر  ، چه بسا نویسنده، کمتر مورد اتهام واقع بشود.

فابل نویسی در اکثر کشورهای جهان ، مورد استقبال نویسندگان بوده و هست .

کتاب کلیله و دمنه از مهم ترین کتب در این زمینه به زبان فارسی است . 

قهرمانان این کتاب  را دو شغال به نام های کلیله و دمنه تشکیل می دهند .

از داستان های معروف فارسی دیگری که قهرمانان آن ،حیوانات هستند ، «موش و گربه » عبید زاکانی است .

در آغاز داستان با خواننده ، رازی را مطرح می کند:

جان من پند گیر از این قصه /
که شوی در زمانه شادانا
غرض از موش و گربه برخواندن /
مدعا فهم کن  پسر جانا.

عبید زاکانی ، حوادث سیاسی روزگار خود را ، از محتسب و ریاکاری او ، از توبه های مکرر او ، از کشتار  فراوان او ، در این داستان به تمثیل باز گو می کند.

در عرفان ، فریدالدین عطار ، به زبان شعر ، در کتاب   «منطق الطیر» مراحل سیر و سلوک و رسیدن به کمال معنوی را با استفاده از تمثیل حیوانات (پرندگان) ، بیان می کند،  هر کدام از پرندگان نماینده ی یک طبقه از انسان ها می شوند .

مهم ترین کتاب در الگوی فابل نویسی «قلعه ی حیوانات»  از جرج اورول انگلیسی است که در سال ۱۹۴۵ نوشته و تاکنون در صدر کتب مشهوری است که قهرمانان آن را حیوانات تشکیل می دهند و به نوعی به نقادی تفکر کمونیستی می پردازد. .

شاید آفریقا ، بیشترین داستان نویسی را در این قلمرو  به خود اختصاص داده باشد.

هر چند ، مهم ترین شیوه ی ادبی در عربستان ، شعر و شاعری است ، شعرهایی که تا به امروز نیز به یادماندنی هستند ؛ اما شاید جالب باشد ، که بدانیم ، داستانی به علی (ع) منسوب است ، که از زبان حیوانات بیان شده است و جزو قدیمی ترین ضرب المثل های عرب محسوب می شود .
جرج سمعان جرداق ، نمایشنامه نویس ، شاعر و نویسنده ی لبنانی مسیحی ، در کتاب «علی (ع) صدای عدالت انسان » 

داستانی را به علی (ع) نسبت می‌دهد ؛ که  این گونه آغاز می شود : 

سه گاو به رنگ های سفید ، سرخ ، سیاه ، در بیشه ای زندگی می کردند . 

در آن بیشه شیری با آنها زندگی می کرد .

سه گاو با یکدیگر متحد بودند و شیر نمی توانست کاری انجام بدهد .

روزی شیر به گاو سرخ و سیاه گفت : 

در این بیشه زار،  رنگ گاو سفید ، دشمن را علیه ما راهنمایی می کند ، رنگ من همرنگ شماست ؛ اگر موفق باشید ، او را بخورم، تا امنیت بیشه ، حفظ بشود .

گاو سرخ و سیاه قبول کردند .

چند روز بعد ، شیر به گاو سرخ گفت : 

رنگ من ، مانند رنگ تو است ؛ اگر موافق باشی ، گاو  سیاه را بخورم ، تا بیشه از آن من و تو باشد .
گاو سرخ قبول کرد .

بعد از مدتی شیر به گاو سیاه گفت : 

باید تو را بخورم .

گاو سیاه اجازه خواست ، قبل از خورده شدن ، سه بار فریاد بکشد .

شیر قبول کرد .

فریاد گاو سیاه بلند شد : 

من آن روزی خورده شدم ؛ که گاو سفید خورده شد .
من آن روز خورده شدم ؛ که گاو سفید خورده شد .
من آن روزی خورده شدم ؛ که گاو سفید خورده شد .

داستان سه گاو دارای عناصر مهمی است ؛ که لازم است به آن پرداخته شود .
۱- قهرمان های داستان‌

الف : گاو 

 تمثیل از موجودی نااگاه ، مغلوب قدرت ، موجودی که به آسانی به مسلخ برده می شود ، کشته و خورده می شود .

ب : شیر 

موجودی قوی ، غالب و سلطان جنگل و بیشه زار 

ج : ابزار کار 

نیرنگ و تفرقه ، استفاده از نقطه ضعف گاو و اشتهای نامحدود او به خوردن.

د: محیط

بیشه زاری سرسبز و پر از نعمت ، پر از وسوسه های گاو پسندانه.

پیام نهفته ی داستان 

الف: گاو ، نماد انسان های مغلوب ، ترسو و انسان هایی است ؛ که بدون تفکر ، سخنی را می پذیرند ، قوی ترین عامل در پذیرش ، قدرت و سلطه گری طرف مقابل است .

ب: شیر ، نماد انسان های سلطه گری است ، که از تفرقه برای رسیدن به اهداف خود استفاده می کنند ، یاد آور ضرب المثل انگلیسی ، تفرقه بینداز و حکومت کن .

ج : سه فریاد نهایی 

 فریاد آگاهی بخشی ، پشیمانی و تسلیم در برابر خطایی است که خود مرتکب شده است و راه گریزی ندارد ؛ اما در نهایت امید وار است که شاید گوش شنوایی صدای او را بشنود و به یاریش بشتابد .

علی (ع) در این داستان کوتاه حقایقی را با مخاطب در میان می گذارد ، که باید با گوش جان شنید و به کار برد .
comment
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
انتشار یافته: ۲
comment
comment
فرخنده بهاءالدینی
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۵:۰۰ - ۱۴۰۰/۱۱/۲۵
comment
0
0
comment بسیار عالی واقعا دست مریزاد به این قلم زیبا
comment
فریده بهاالدینی
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۹:۳۹ - ۱۴۰۰/۱۱/۲۵
comment
0
0
comment با سلام و خسته نباشید البته به لطف شبکه های اجتماعی اگاهی زیاد شده اما متاسفانه قدرتمندان هم زور بیشتری گرفته اند پس در همه دورانها شیرها راهی برای سیر شدنشان پیدا میکنند
نام:
ایمیل:
* نظر:
شوشان تولبار