آتش از دل خاک: گزارشی از هور خشکیده و دود سرگردان در مرز ایران و عراق

شوشان - دکتر لفته منصوری :

روز سه‌شنبه *۲۹ ژوئیه ۲۰۲۵ (۷ مرداد ۱۴۰۴)،* گروهی از فعالان محیط‌زیست و متخصصان کشاورزی عراق، شامل یک کنشگر برجسته و دو کارشناس به‌نام دکتر حسام و دکتر یاسین، راهی هور هویزه در نزدیکی منطقه شیب (استان میسان عراق) شدند تا از نزدیک منشأ آتش‌سوزی‌های مکرر در این منطقه را بررسی کنند. آنچه آن‌ها مشاهده کردند، تنها شعله و خاکستر نبود؛ بلکه فاجعه‌ای طبیعی بود که از دل زمین بی‌آب برمی‌خیزد.
براساس گزارش این تیم، آتش‌سوزی‌ها در بخش عراقی هور نه حاصل خطای انسانی و نه اقدامی عمدی است، بلکه فرآیندی است طبیعی اما هولناک. ابتدا از زمین خشک و گرم، دودهایی آرام و بی‌صدا برمی‌خیزد و سپس با وزش باد، همین دودها به شعله‌های گسترده تبدیل می‌شوند. این پدیده با ادامه‌ی خشکسالی و فروپاشی زیست‌بوم‌های آبی، به شکلی خودبخود و گسترده رخ می‌دهد.
گزارشگران از فاصله‌ای کمتر از ۲۰۰ متر با مرز ایران، بخش ایرانی هور را نیز بررسی کردند. تصویر آن‌سو اما متفاوت بود؛ پوشش گیاهی سبز، حضور آب و آثار مدیریت منظم زیست‌محیطی، فضایی آرام‌تر و امیدوارکننده‌تر به نمایش گذاشته است. اما این تفاوت، مانع از عبور دود به آسمان خوزستان نمی‌شود.
شهر العماره عراق، نخستین جایی‌ست که دودهای برخاسته از هور خشک را در خود می‌بلعد. ساکنانش هر صبح، با هوایی گرفته و سینه‌هایی سنگین از خواب برمی‌خیزند. اما این رنج تنها در آن‌سوی مرز نمی‌ماند. دود، سبک و بی‌مرز، از شیب می‌گذرد و به دشت آزادگان، بستان، هویزه، رفیع و در نهایت به اهواز می‌رسد. آنچه در این روزها ریه‌های مردم خوزستان را آزار می‌دهد، ادامه‌ی همان آتشی است که از زمینِ تشنه برمی‌خیزد.
اکنون این پرسش جدی‌تر از همیشه پیش‌روست:
*آیا دودی که این روزها نفس‌های مردم دشت آزادگان، اهواز و دیگر شهرهای خوزستان را سنگین کرده است، تنها از هور خشکیده می‌آید، یا دلایل دیگری نیز دارد؟*
کارشناسان محیط زیست باید به این پرسش پاسخ دهند و منشأهای احتمالی دیگر را شناسایی کرده و با مردم در میان بگذارند.
در جهانی که دود از مرز عبور می‌کند، چاره‌ای جز همکاری، آگاهی و حفاظت هوشمندانه از طبیعت باقی نمی‌ماند. خاموش‌کردن آتش، فقط با سطل آب ممکن نیست؛ گاهی باید دل خاک را سیراب کرد و چشم جامعه را بیدار.
کلیپ تصویری همراه این گزارش، گویاتر از هر واژه، این واقعیت تلخ را به تصویر کشیده است.

روز شنبه، ۱۱ مردادماه ۱۴۰۴

نشانی من در:
تلگرام
https://t.me/LaftehMansoori
ایتا
https://eitaa.com/laftehmansoori
بله
ble.ir/join/8MX42Kx5qt
سروش
https://splus.ir/laftehmansoori