بخشش و گذشت رهایی از زندان خویش

شوشان ـ عبدالحمید گل‌افشان :

بخشش و گذشت از خطاهای دیگران همواره به عنوان یکی از والاترین فضایل اخلاقی در میان انسان‌ها شناخته شده است.
 این عمل نه تنها نشانه بزرگی روح است بلکه تأثیرات عمیقی بر سلامت روان و روابط اجتماعی افراد می‌گذارد. 
با این حال هستند کسانی که به دلایل مختلف قادر به بخشیدن دیگران نیستند و این ناتوانی می‌تواند ریشه در عوامل روانی، تجربیات گذشته یا حتی تربیت خانوادگی داشته باشد.
دراین گزارش به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازیم که چرا برخی افراد نمی‌بخشند و چگونه می‌توان این چالش را پشت سر گذاشت.

از دیدگاه روانشناسان، بخشش یک فرایند درونی است که به فرد کمک می‌کند تا از کینه و خشم رها شود. 
مطالعات نشان می‌دهند افرادی که توانایی بخشش دارند از سلامت روانی بالاتری برخوردارند و کمتر دچار استرس و اضطراب می‌شوند.
درمقابل، کسانی که نمی‌بخشند معمولاً در چرخه‌ای ازافکارمنفی و احساسات سنگین گرفتار می‌شوند.
به گفته دکتر رابرت انرایت از پیشگامان پژوهش در زمینه بخشش، افرادی که کینه را در دل نگه می‌دارند در واقع به خودشان آسیب می‌زنند.
این افراد اغلب در روابط بین فردی دچار مشکل می‌شوند و نمی‌توانند اعتماد لازم را به دیگران داشته باشند.

مشاوران خانواده نیز معتقدند ناتوانی در بخشش می‌تواند ریشه در ترس از آسیب دوباره یا تجربه‌های تلخ گذشته داشته باشد.
برای مثال فردی که در کودکی مورد بی‌اعتمادی یا خیانت قرار گرفته است ممکن است در بزرگسالی نتواند به راحتی خطاهای دیگران را ببخشد.
این افراد معمولاً باور دارند که با نبخشیدن خود را در امان نگه می‌دارند،در حالی که این کار تنها باعث انزوا و رنجش بیشتر آن‌ها می‌شود.
امام علی علیه السلام در جمله‌ای پرمعنا فرمودند: "بخشش را دریاب که بزرگواری است". 
این حدیث به خوبی نشان می‌دهد که گذشت نه تنها یک عمل اخلاقی بلکه یک ارزش انسانی والاست که باعث سربلندی و آرامش فرد می‌شود.

در زندگی واقعی نمونه‌های ملموسی وجود دارد که نشان می‌دهد ناتوانی در بخشش چگونه می‌تواند روابط را نابود کند.
برای مثال می‌توان به دو همکار اشاره کرد که به دلیل یک سوءتفاهم ساده ماه‌ها با یکدیگر قهر هستند و این موضوع نه تنها بر کارشان تأثیر منفی گذاشته بلکه فضای محیط کار را نیز مسموم کرده است.

یا در میان اعضای خانواده، گاهی یک حرف نسنجیده یا یک عمل اشتباه می‌تواند سال‌ها کینه و دلخوری ایجاد کند و صلح و آرامش را از خانواده بگیرد.

به اعتقاد نگارنده :بخشش مانند هوای تازه است برای روح خسته. وقتی ما خطای دیگری را می‌بخشیم در واقع به خودمان فرصت زندگی کردن بدون بار سنگین کینه را می‌دهیم.
بخشش به این معنا نیست که رفتار اشتباه دیگران را تأیید کنیم، بلکه به این معناست که خود را از شر تأثیر منفی آن رفتار رها کنیم. 
زندگی کردن با کینه مانند این است که خودمان زهر بنوشیم و انتظار داشته باشیم دیگری بمیرد.
پس بیاییم با شجاعت ببخشیم و اجازه دهیم قلبمان سبک شود و آرامش واقعی را تجربه کنیم.