زباله‌های پلاستیکی: بلای جان محیط زیست ایران و خوزستان

شوشان ـ ناصر مباشر، کنشگر اجتماعی :

امروزه زندگی بدون پلاستیک تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد. از خرید روزانه تا بسته‌بندی محصولات، پلاستیک به بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی مدرن تبدیل شده است. اما این ماده به ظاهر مفید، تبدیل به بلای جان طبیعت شده است. متأسفانه، علیرغم هشدارهای مکرر فعالان محیط زیست، شاهد انباشت زباله‌های پلاستیکی در سواحل، رودخانه‌ها، جنگل‌ها و حتی مناطق گردشگری ایران و به‌ویژه استان خوزستان هستیم. این زباله‌ها نه‌تنها چهره طبیعت را زشت کرده‌اند، بلکه حیات جانوران و سلامت انسان‌ها را نیز تهدید می‌کنند.

پلاستیک: دوست دیروز، دشمن امروز

پلاستیک به‌دلیل مقاومت و ارزانی، به سرعت جایگزین مواد طبیعی شد، اما مشکل اصلی، تجزیه‌ناپذیری آن است. یک بطری پلاستیکی حدود ۴۵۰ سال در طبیعت باقی می‌ماند و رها کردن آن به معنی آلودگی محیط زیست برای قرن‌هاست. در خوزستان، که دارای رودخانه‌های مهمی مانند کارون و کرخه است، زباله‌های پلاستیکی نه‌تنها منظرۀ طبیعی را تخریب کرده‌اند، بلکه با مسدود کردن مسیر آب، باعث تشدید سیلاب‌ها و بیماری‌های ناشی از آلودگی آب شده‌اند.

گردشگری یا زباله‌گردی؟

متأسفانه بسیاری از مردم پس از پیکنیک یا سفر، زباله‌های خود را در طبیعت رها می‌کنند. این رفتار نه‌تنها نشان‌دهنده بی‌توجهی به محیط زیست است، بلکه حاکی از عدم مسئولیت‌پذیری اجتماعی است. سواحل زیبای خلیج فارس، جنگل‌های شمال، و مناطق بکر خوزستان، امروزه با انبوهی از پلاستیک‌ها و زباله‌های غیرقابل بازیافت روبرو هستند. این در حالی است که بسیاری از این زباله‌ها می‌توانستند با کمی دقت، بازیافت یا دفع صحیح شوند.

آیا راه‌حلی وجود دارد؟

۱. آگاهی‌بخشی عمومی: باید از طریق رسانه‌ها، مدارس و شبکه‌های اجتماعی، مردم را نسبت به خطرات پلاستیک آگاه کرد.
۲. جایگزینی مواد قابل بازیافت:استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای، ظروف گیاهی و سیاست‌های محدودکننده پلاستیک در فروشگاه‌ها می‌تواند مؤثر باشد.
۳. مسئولیت‌پذیری فردی:هر فرد باید زباله‌های خود را جمع‌آوری کند و در سطل‌های مخصوص بیندازد.
۴. قوانین سخت‌گیرانه:دولت و شهرداری‌ها باید با وضع قوانین بازدارنده، از ریخت‌وپاش جلوگیری کنند.

نتیجه‌گیری

حفاظت از محیط زیست تنها وظیفه دولت یا سازمان‌های مردمی نیست، بلکه مسئولیتی همگانی است. مردم ایران و خوزستان باید بیدار شوند و با احساس مسئولیت، از طبیعت خود محافظت کنند. بی‌تفاوتی امروز، فاجعه فردا را به همراه خواهد داشت. بیایید قبل از آنکه دیر شود، دست به کار شویم و زمین را برای نسل‌های آینده پاک نگه داریم.