پیوند راهبردی سلامت خوزستان با بازارهای جهانی؛ تحلیل سفر وزیر بهداشت به ریاض در پرتو الزامات تحول نظام سلامت استان

شوشان ـ غلامعباس دیناروند :

سفر دکتر محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، به ریاض برای شرکت در «نمایشگاه جهانی سلامت» و «همایش سرمایه‌گذاری سلامت»، در شرایطی صورت می‌گیرد که استان‌های کلیدی ایران از جمله خوزستان، با چالش‌های ساختاری در حوزه سلامت مواجه هستند. این سفر می‌تواند افق جدیدی برای جذب سرمایه‌گذاری، انتقال فناوری و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای در راستای ارتقای نظام سلامت خوزستان گشوده و مدیریت سلامت این استان را با فرصت‌ها و مسئولیت‌های جدیدی مواجه سازد.
در ادامه به تحلیل محتوای سفر و ارتباط این سفر با خوزستان میپردازیم؛ *تمرکز بر تحول دیجیتال سلامت در حوزه های تله‌مدیسین و هوش مصنوعی*، حضور وزیر بهداشت در پنل «تحول در نظام سلامت با محوریت تله‌مدیسین و هوش مصنوعی» از جمله نقاط کلیدی این سفر است. خوزستان به دلیل پراکندگی جمعیتی، وجود مناطق محروم و دورافتاده (مانند عشایر و روستاهای شرق استان) و نیز کمبود نیروی متخصص در برخی حوزه‌ها، نیاز مبرمی به توسعه زیرساخت‌های تله‌مدیسین دارد. این فناوری می‌تواند دسترسی به خدمات تخصصی را در مناطق محروم استان بهبود بخشد و از بار مراجعات به مراکز شهری بکاهد. همچنین، هوش مصنوعی در حوزه پیش‌بینی اپیدمی‌ها (مانند بیماری‌های واگیر یا مسمومیت‌های ناشی از آلودگی آب) می‌تواند به مدیریت بهینه بحران‌های سلامت در خوزستان کمک کند.
*جذب سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌های بهداشتی درمانی* حضور شرکت‌های جهانی مانند GSK، Sanofi و Philips در این نمایشگاه، فرصتی برای جذب فناوری و سرمایه در حوزه تولید دارو و تجهیزات پزشکی است. خوزستان با دارا بودن ظرفیت‌های صنعتی و علمی (از جمله دانشگاه‌ها و دانشکده های علوم پزشکی متعدد و احتمالا شهرک‌های دارویی مصوب) می‌تواند به قطب تولید محصولات سلامت در جنوب کشور تبدیل شود. همچنین، با توجه به آلودگی‌های محیطی و صنعتی در خوزستان، جذب سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی مراکز تخصصی درمان بیماری‌های ناشی از آلودگی (مانند سرطان و بیماری‌های تنفسی) ضروری است.
*تبادل تجربیات در مدیریت بحران و سلامت عمومی*، خوزستان به دلیل شرایط اقلیمی (گرما و رطوبت بالا)، سیلاب‌های مکرر و آلودگی آب و هوا، نیازمند الگوهای موفق مدیریت سلامت در شرایط مشابه است. همکاری با کشورهایی مانند عربستان که تجربه موفقی در مدیریت سلامت در مناطق گرم و خشک دارند، می‌تواند به طراحی برنامه‌های سازگاری برای خوزستان کمک کند.
*تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در چارچوب سازمان همکاری اسلامی*، دیدار وزیر بهداشت با نماینده ایران در سازمان همکاری اسلامی، می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های چندجانبه در حوزه مبارزه با بیماری‌های شایع منطقه (مانند مالاریا، تب دانگ و بیماری‌های غیرواگیر) باشد. خوزستان به دلیل هممرزی با کشورهای عربی و تبادلات جمعیتی، مستعد انتقال بیماری‌های منطقه‌ای است و تقویت این همکاری‌ها می‌تواند به ارتقای نظام نظارت سلامت در استان بینجامد. در ادامه ورود کنیم به چالش‌های مدیریت سلامت خوزستان و نقش این سفر:
*شکنندگی زیرساخت‌های سلامت*
بسیاری از مراکز درمانی خوزستان با کمبود تجهیزات مدرن مواجه هستند. نمایشگاه جهانی سلامت فرصتی برای شناسایی فناوری‌های مقرون‌به‌صرفه و قابل تطبیق با شرایط خوزستان است.
*تمرکز بر درمان به جای پیشگیری*
با توجه به سخنرانی وزیر در نشست «سرمایه‌گذاری سلامت»، می‌توان زمینه‌های سرمایه‌گذاری در حوزه پیشگیری (مانند سامانه‌های پایش محیطی و برنامه‌های آموزش سلامت) را در خوزستان گسترش داد.
*نیاز به توانمندسازی نیروی انسانی* این سفر می‌تواند منجر به انعقاد تفاهم‌نامه‌های آموزشی بین دانشگاه‌های علوم پزشکی خوزستان و مراکز علمی منطقه شود.

سفر وزیر بهداشت به ریاض، اگر با برنامه‌ریزی عملیاتی همراه باشد، می‌تواند تحول چشمگیری در نظام سلامت خوزستان ایجاد کند. برای بهره‌برداری از این فرصت، اقداماتی پیشنهاد می‌شود: *تشکیل کارگروه تخصصی در استانداری خوزستان برای پیگیری دستاوردهای این سفر* و همچنین شناسایی پروژه‌های اولویت‌دار خوزستان در حوزه سلامت (مانند توسعه تله‌مدیسین در مناطق محروم) و ارائه آن به وزارت بهداشت برای جذب سرمایه‌گذاری و علاوه بر موارد فوق الذکر، *استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی استان برای مشارکت در قراردادهای بین‌المللی* این سفر می‌تواند پلی برای تبدیل خوزستان از «استان بحران‌خیز سلامت» به «قطب نوآوری و سرمایه‌گذاری در حوزه سلامت» باشد.