امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
شوشان ـ محمدرضا حیدری :
کارشناس ارشد حقوق جزا و جرمشناسی / کارآموز وکالت
در هفتههای اخیر، کیفیت هوای اهواز بار دیگر به وضعیت «ناسالم و خطرناک» رسید و مدارس به دلیل آلودگی تعطیل شدند. تصمیمی که شاید در ظاهر برای حفظ سلامت دانشآموزان ضروری باشد، اما تکرار آن طی سالهای گذشته، نشان از نبود برنامهای پایدار برای کنترل آلودگی دارد.
هوای خوزستان سالهاست زیر سایه ریزگردها، آلودگی صنایع سنگین و سوختهای غیراستاندارد قرار دارد. اما آنچه امروز بحران را تشدید کرده، آتشسوزیهای مکرر در تالاب هورالعظیم است؛ ریهای طبیعی که با سوختن مداوم خود، دود و گازهای سمی را روانهی آسمان شهر میکند. با وجود وعدههای متعدد، هنوز اقدام قاطع و مستمری برای خاموشی کامل و پیشگیری از تکرار این فاجعه صورت نگرفته است.
در این میان، آموزش نیز به قربانی ثانویه بحران بدل شده است. تعطیلیهای مکرر مدارس، در کنار ضعف زیرساختهای آموزش مجازی، آینده تحصیلی هزاران دانشآموز خوزستانی را تهدید میکند. بسیاری از خانوادهها توانایی مالی برای تهیه تبلت یا گوشی هوشمند ندارند، برخی والدین شاغلاند و نمیتوانند آموزش فرزندان خود را در خانه پیگیری کنند. دروس نیز پیچیدهتر از گذشته شدهاند و یادگیری بدون معلم حضوری دشوار است. این شرایط، افت تحصیلی و نابرابری آموزشی را به شکلی نگرانکننده افزایش داده است.
اکنون زمان آن رسیده که مسئولان استانی و کشوری از استانداری خوزستان تا وزارت کشور، محیط زیست و آموزش و پرورش، به جای تصمیمهای مقطعی، رویکردی پایدار و علمی در پیش بگیرند. مقابله با آلودگی هوا نیازمند همکاری بینبخشی، سرمایهگذاری جدی و برنامهریزی درازمدت است.
برخی راهکارهای ضروری در این زمینه عبارتاند از: خاموشی فوری و کامل آتش در هورالعظیم و پیشگیری از تکرار آن با مدیریت صحیح منابع آبی و پوشش گیاهی؛
کنترل دقیق صنایع آلاینده و الزام به استفاده از فیلتر و سوخت استاندارد؛
احیای کمربند سبز و مناطق طبیعی اطراف شهرها برای کاهش ذرات معلق؛ تقویت زیرساختهای آموزش مجازی و حمایت از خانوادههای کمبرخوردار در تأمین تجهیزات آموزشی؛ و تدوین برنامه جامع مقابله با آلودگی هوا با بهرهگیری از ظرفیت دانشگاهها و نهادهای مردمی.
مردم خوزستان سالهاست در میان دود و غبار، امید به بهبود را نفس میکشند. این استان با تاریخ و منابع عظیم خود، سزاوار چنین وضعیتی نیست. لازم است نهادهای مسئول با تصمیمهای عملی و پایدار، سلامت مردم و آینده کودکان را در اولویت قرار دهند تا روزی آسمان آبی اهواز دوباره به واقعیت بدل شود، نه خاطرهای دور.