صعود خزنده یا جهش انتظارات؟

شوشان ـ مسلم سلیمانی :

۱. دلار؛ فشار ساختاری و مهار مقطعی

نرخ ارز در ایران، فارغ از نوسانات کوتاه‌مدت، تحت فشار عوامل ساختاری قرار دارد؛ از جمله تورم مزمن، رشد بالای نقدینگی، کسری بودجه دولت و کاهش قدرت مداخله مؤثر بانک مرکزی. در یک ماه گذشته، دلار بار دیگر نشان داد که هرگونه آرامش، بیشتر «توقف موقت» است تا تغییر روند.

در افق سه‌ماهه، انتظار جهش‌های هیجانی شدید چندان قوی نیست، اما روند غالب، صعود آهسته و تثبیت در سطوح بالاتر ارزیابی می‌شود. حتی در صورت مداخله ارزی یا سیاست‌های کنترلی، تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد که این اقدامات صرفاً شتاب افزایش را کاهش می‌دهد، نه مسیر آن را.

بر این اساس، می‌توان گفت:

> دلار در سه ماه آینده، بیش از آنکه با سقوط مواجه شود، در دامنه‌ای بالاتر از سطوح فعلی نوسان خواهد کرد و تمایل بازار به حفظ انتظارات افزایشی همچنان پابرجاست.

۲. طلا؛ هم‌افزایی دلار داخلی و انس جهانی

بازار طلا در ایران، برخلاف ظاهر، تنها تابع انس جهانی نیست؛ بلکه بیش از هر چیز، حاصل ضرب قیمت جهانی طلا در نرخ ارز داخلی است. در شرایط فعلی، هر دو مؤلفه گرایش افزایشی دارند.

در سطح جهانی، طلا همچنان جایگاه خود را به‌عنوان دارایی امن حفظ کرده است. نااطمینانی‌های ژئوپلیتیک، بدهی‌های سنگین دولت‌ها و چشم‌انداز نامطمئن نرخ بهره، اجازه اصلاح عمیق به طلا نمی‌دهد. هرچند ممکن است در کوتاه‌مدت با نوسانات اصلاحی مواجه شویم، اما مسیر میان‌مدت همچنان صعودی–خنثی ارزیابی می‌شود.

در داخل کشور نیز، افزایش نرخ دلار و انتظارات تورمی، تقاضا برای طلا را تقویت کرده است. بنابراین:

> طلا در سه ماه آینده، نه با جهش انفجاری، بلکه با رشد پلکانی همراه با نوسان حرکت خواهد کرد.

۳. جمع‌بندی تحلیلی

با کنار هم گذاشتن داده‌ها و روندها، می‌توان چنین جمع‌بندی کرد:

دلار: افزایش تدریجی، با احتمال کنترل مقطعی اما بدون تغییر روند بنیادین

طلا: افزایش قیمت، متأثر از هم‌زمانی رشد دلار داخلی و ثبات نسبی انس جهانی

ریسک اصلی بازار: شوک‌های سیاسی و تصمیمات ناگهانی سیاست‌گذار پولی

در واقع، بازارها بیش از آنکه در انتظار «خبر خوب» باشند، در حال قیمت‌گذاری بر مبنای بی‌اعتمادی مزمن و انتظارات تورمی پایدار هستند.

۴. نکته پایانی

سه ماه آینده را باید دوره‌ای دانست که بازارها تلاش می‌کنند خود را با واقعیت‌های اقتصادی تطبیق دهند، نه با وعده‌ها. از این منظر، هرگونه کاهش پایدار قیمت دلار یا طلا، نیازمند تغییرات واقعی در متغیرهای کلان است؛ امری که در کوتاه‌مدت نشانه‌های روشنی از آن دیده نمی‌شود.