شورای شهر ورود ممنوع شده است!

شوشان : دختر بچه‌ اي حدود سه ساله ، در آغوش او وول مي‌خورد. مي‌گويد پرستار دخترم امروز نبوده، براي همين ناآرامي مي‌كند. مريم ابريشم كار، سخنگوي شوراي شهر اهواز دكتراي شيمي دارد و مدرس دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات اهواز است. هر چند مي‌گويد دوره قبل براي مجلس كانديدا شده و راي نياورده است ولي "دوره بعدي هم وجود دارد."


او درباره تاثير آلاينده‌هاي متحرك به‌ ويژه خودروهاي فرسوده تاكسي و اتوبوسراني صادقانه مي‌گويد: اطلاعي ندارد، نه آمار اتوبوس‌هاي از رده خارج شده را مي‌داند و نه از تاثير آنها مطلع است. با اين حال ابريشم كار تاكيد مي‌كند كه سازمان‌هاي دولتي مانند محيط زيست و دانشگاه علوم پزشكي اهواز، اطلاعات و آمار دقيق و درستي از وضعيت آلودگي اهواز به شوراي شهر نمي‌دهند و به همين دليل او و همكارانش در اين شورا نمي‌توانند تصميم درستي درباره كاهش آلايندگي بگيرند.

 اين مصاحبه با تلاش قاسم آل كثير، فعال محيط زيست خوزستان و در دفتر او ، نزديك فلكه ساعت اهواز انجام شد.

چه اتفاقي در اهواز افتاده كه با اين حجم از آلودگي‌هاي محيطي، به‌ويژه آلودگي هوا مواجهيم؟

موازي با توسعه‌يي كه در استان خوزستان دارد اتفاق مي‌افتد، افزايش مراكز صنايع باعث شده آلودگي نيز افزايش يابد. صنايع مختلفي در حال حاضر در استان فعالند، صنايعي مانند نفت، فولاد، كربن بلاك، الكل‌سازي و نظاير آن در استان و اطراف اهواز فعالند كه همه اين واحدها به دليل پساب‌هايي كه وارد فاضلاب‌ها مي‌كنند و ايجاد گازهاي محيطي باعث مي‌شوند آلودگي شهر اهواز افزايش يابد. اين صنايع گازهاي آلاينده‌يي مانند co2، so2، co آزاد مي‌كنند. آلاينده‌هاي ديگري مانند اكسيد منگنز، اكسيد كروم، اكسيد منيزيوم، اكسيد آهن نيز در پساب‌هاي اين صنايع و به‌ويژه حفاري‌هاي صنعت نفت وجود دارد كه شخصا مقادير بالا و آلاينده جيوه و سرب را در اين پساب‌ها اندازه‌گيري كرده‌ام.

شما به عنوان نماينده مردم در پارلمان محلي چه كارهايي براي جلوگيري از آسيب ديدن بيشتر مردم از اين آلاينده‌ها كرده‌ايد؟

مراجعاتي كه در روزهاي اخير به بيمارستان‌ها مشاهده مي‌شود، قطعا پيش زمينه‌هاي فراواني دارد، زماني كه باران مي‌آيد و آلودگي سطوح مختلف هوا را به سطوح پايين‌تر مي‌آورد، افرادي كه زمينه بيماري دارند، سيستم تنفسي‌شان تحريك مي‌شود و به بيمارستان مراجعه مي‌كنند. مساله اين است كه پيشينه بيماري تنفسي براي مردم اهواز به خاطر سال‌ها استنشاق ريزگردهاي عراق مشكل را دوچندان كرده است و با بارندگي‌هاي اخير، بحران در شهر ايجاد مي‌شود. متاسفانه مسوولان دولتي شفاف‌سازي چنداني براي اين مشكلات نكردند. هنوز كسي توضيح نداده علل اين مشكل چيست. آيا سازمان‌هايي مانند محيط زيست و دانشگاه علوم پزشكي استانداردهاي لازم را براي بهداشت محيط در نظر گرفته‌اند يا آزمايش‌هاي لازم را به‌طور مرتب انجام مي‌دهند؟ چرا اطلاعات و نتايج را به مردم نمي‌گويند؟ ما به عنوان وكلاي مردم، مورد مراجعه شهروندان هستيم و از ما مي‌پرسند چرا اين موضوع پيگيري نمي‌كنيد؟

پرسش اين است كه به جز پيگيري، شهرداري و مديريت شهري در اهواز چه كاري براي دست‌كم پايش و اندازه‌گيري آلاينده‌ها كرده است؟ مثل كاري كه شركت كنترل كيفيت هواي تهران مي‌كند؟

متاسفانه چنين چيزي در شهرداري اهواز وجود ندارد، قصد داريم كميته بهداشت را در شوراي شهر تشكيل دهيم و براي پايش آلاينده‌هاي محيطي شهر نيز آزمايشگاهي را تشكيل دهيم تا مرتب اندازه‌گيري‌ها را انجام دهد و به مردم گزارش دهد. بيل‌بوردهاي محيطي را نيز در نقاط حساس شهر نصب خواهيم كرد تا گزارش دهد مقدار آلودگي‌ها در چه حدي است.

يعني در اصل، هنوز هيچ كاري نكرده‌ايد؟

مقدمه‌ اي براي اين كارها صورت گرفته ولي عملا كاري انجام نداده‌ايم و هنوز همه‌چيز در حد برآورد است. هنوز بررسي مي‌كنيم اين كميته از چه مجموعه‌هايي و در كجا بايد تشكيل شود و هزينه بالاي كنترل دقيق آلاينده‌ها چقدر است و از چه راهي تامين شود، شايد بشود گفت تا سال آينده اين كارها انجام مي‌شود.

درباره آلاينده‌هاي متحرك به‌ويژه خودروهاي فرسوده سطح شهر اهواز چه كرده‌ايد؟

الان به صورت كلي، وزارت كشور صحبت كردند سوخت خودروها را طوري تهيه كنند كه يورو 4 بسوزانند.

وزارت كشور را عرض نمي‌كنم. شوراي شهر در اين مورد چه كرده؟ دست‌كم مراكز معاينه فني شهرداري كه آمار دارند چقدر خودرو با خروجي گاز غير قابل قبول در سطح شهر تردد مي‌كنند؟

ما خيلي وقت نيست آمده‌ايم، دو ماه است شوراي شهر تشكيل شده و حدود دو سال است شوراي شهر نداشته‌ايم و بحران در ماه اخير انجام شده است و نمي‌گويم گذشتگان مقصر بوده‌اند ولي اين اتفاق نيفتاده بود.

يعني نمي‌دانيد چقدر از ناوگان اتوبوسراني يا تاكسيراني اهواز كه مستقيما زيرنظر شهرداري و شورا هستند، آلاينده و فرسوده محسوب مي‌شوند؟

نه، در اين باره آماري نداريم.

پس به گذشته برگرديم و اينكه نقش استانداري در دو سال گذشته كه به نيابت از شوراي شهر، مديريت شهري را كنترل و نظارت مي‌كرد، بررسي كنيم. چقدر از مشكلات امروز شهر اهواز، ميراث آن دوران است؟

استانداري يك ارگان بزرگ و عالي است كه مجموعه وسيعي از كارها و وظايف را بايد انجام دهد. مطمئنا نمي‌تواند اين نهاد به صورت اختصاصي در كارهاي شهرداري اهواز ريز شود. با استاندار كه صحبت مي‌كرديم مي‌گفت نظارت بر شهرداري به نيابت از شوراي شهر بار سنگيني به دوش استانداري بود. مسلما استاندري نمي‌توانست به اين جزييات رسيدگي كند. مسوولان استانداري در زمان رسيدگي به شهرداري اهواز بيشتر به دنبال مسائل مالي بودند كه كنترل كنند. آنها تلاش داشتند مناقصات و قراردادها خيلي دقيق تنظيم شوند ولي اينكه بخواهند در كنترل آلودگي دخالت كنند، با توجه به اينكه اداره كل محيط زيست خوزستان وجود دارد، خيلي در اين كارها فعال نبودند. همه نگاه‌ها به سازمان محيط زيست و دانشگاه علوم پزشكي است. آنها مسوول بهداشت استان هستند ولي متاسفانه آنها نيز پاسخگو نيستند. از سازمان محيط زيست انتظار داشته و داريم يك كارخانه‌يي كه احداث مي‌شود و آلاينده است نبايد به راحتي مجوز بگيرد. تعجب مي‌كنيم چطور به راحتي اين مجوزها را به صنايع آلاينده مي‌دهند، خروجي‌هاي گاز بسياري از صنايع، فيلتر استاندارد ندارد. بايد جلوي اين را سازمان محيط زيست بگيرد.

شوراي شهر نيز طبق قانون مي‌تواند از آلوده كردن بيشتر شهر توسط اين صنايع، ممانعت كند، چرا در اين باره فعال نيستيد؟

از لحاظ قانوني، حرفي كه مي‌گوييد درست است ولي بسياري از مسائل هست كه ورود شوراي شهر در آنها ممنوع است. بيش از 30 مورد وظيفه قانوني شوراست ولي براي يكسري از مسائل ورود شوراي شهر را ممنوع كرده‌اند. طبق برخي قوانين شوراها حق دخالت دارند و در كنار اين قوانين، قوانيني است كه دخالت شوراي شهر را غيرقانوني مي‌داند.

چنين چيزي كه مي‌گوييد تاكنون در قانون نخوانده‌ايم شوراي شهر در راستاي اجراي وظايفش منع قانوني داشته باشد، به نظر نمي‌رسد شوراي شهر حتي از اجراي وظايف خود در زمينه نظارت بر شهرداري نيز هراس دارد؟

من به عنوان يكي از وكلاي مردم، به رياست آب و فاضلاب مي‌گويم آب شرب مردم اهواز آلودگي دارد و سيستم تصفيه خانه درست عمل نمي‌كند، دلايلي مي‌آورند كه قانع‌كننده نيست. تمام خانه‌ها مجهز شده به دستگاه تصفيه آب خانگي و برخي از مردم توان صرف هزينه سرسام آور را ندارند يا مثلا درباره تصفيه فاضلاب، مي‌بينيم اين همه فاضلاب آلوده وارد رودخانه كارون مي‌شود. دو تصفيه خانه در اهواز وجود دارد ولي شاهرگ‌هاي فاضلاب را كه مي‌بينيد به مكان‌هايي كه آلودگي به كارون مي‌ريزد، نرسيده است.