در پرتو مهر؛ آراستن دانایی به تار و پود کرامت

شوشان ـ عبدالحمید گل‌افشان :

پاییز که از راه می رسد، نفس هایش بوی کهنه شدن برگ ها را ندارد، بوی تازگی قلم و کاغذ و کتاب می دهد. این فصل، برای بسیاری ازکودکان و نوجوانان این سرزمین، با هیاهوی خرید کیف و کفش و لباس نو و لوازم التحریر رنگین همراه است.
اما در کنار این شور و نشاط، سکوت غمبار دیگری نیز به گوش می رسد؛ سکوتی که از نگاه های مشتاق کودکانی حکایت می کند که آرزوی داشتن ساده ترین ملزومات تحصیل را در سر می پرورانند.

اینجاست که وظیفه انسانی ما، چون نگینی درخشان، خودنمایی می کند:
کمک به این فرزندان، نه از روی ترحم، که از روی احترام به شأن و کرامت ذاتی آنان و سرمایه گذاری برای فردایی روشن‌تر.

بنیان اخلاقی کمک رسانی:
به باور دکتر سارا محمدی، روانشناس و مشاور آموزشی، "کمک به دانش آموزان نیازمند، زمانی ارزشمند است که همراه با حفظ عزت نفس آنان باشد. 
یک بسته لوازم التحریر یا یک دست لباس نو، اگر با نگاهی تحقیرآمیز ارائه شود، می تواند آسیبش از فقر مادی بیشتر باشد. 
کمک باید چون هدیه ای باشد از طرف جامعه به آینده سازانش، نه صدقه ای که کرامت گیرنده را خدشه دار کند."

دکتر امیر رضایی، جامعه شناس نیز بر این نکته تأکید می کند که:
 "فقر آموزشی تنها به معنای محرومیت از کتاب و دفتر نیست؛ بلکه محرومیت از احساس تعلق و برابری با همسالان نیز هست. 
وقتی کودکی به دلیل نداشتن کفش یا کیف مناسب از حضور در جمع همسالانش شرمسار می شود، اولین ضربه بر پیکره اعتماد به نفس او وارد می آید. بنابراین، تأمین این نیازها، در واقع درمان یک زخم اجتماعی است."

شیوه های عملی و کرامت محور کمک رسانی:
کارشناسان و فعالان حوزه اجتماعی، روش های هوشمندانه و محترمانه ای را برای این امر حیاتی پیشنهاد می کنند:

طرح "همکلاسی مهربان" با محوریت مدارس:
 در این روش، مدارس به عنوان کانون اصلی عمل می کنند. 
خانواده هایی که تمکن مالی دارند، بدون اشاره به نام گیرنده، بسته های کاملی شامل لوازم التحریر، یک دست لباس فرم، یک جفت کفش و یک کیف مدرسه را به مدرسه اهدا می کنند. 
مدیر و مشاور مدرسه، با شناختی که از دانش آموزان نیازمند دارند، این بسته ها را در قالب "هدیه آغاز سال تحصیلی" یا "بسته پشتیبانی آموزشی" و در محیطی خصوصی و دوستانه به آنان تحویل می دهند.
این کار باعث می شود دانش آموزاحساس کند این هدیه از طرف مسئولین مدرسه است، نه یک خیریه ناشناس، تاعزت نفس او کاملاً حفظ شود.

ایجاد "بانک لوازم التحریر و پوشاک" در محلات:
 با همکاری شوراهای محل و NGOهای مردمی، می توان مراکزی دایر کرد که مردم لوازم التحریر، کیف و کفش نو یا در حد نو و لباس های مناسب را به آنجا اهدا کنند.
خانواده های نیازمند می توانند با دریافت کارت عضویت محرمانه، به انتخاب خود و مانند یک فروشگاه، از میان این اقلام برای فرزندانشان بردارند.
این روش، حق انتخاب را به فرد می دهد و از تحمیل یک سلیقه خاص جلوگیری می کند که خود عامل مهمی در حفظ کرامت است.
استفاده از کارت های هدیه:
نهادهای خیریه می توانند با فروشگاه های معتبر طرف قرارداد شوند و به جای اهدای مستقیم کالا، کارت های هدیه ای را در اختیار خانواده های نیازمند قرار دهند تا آنها خود به انتخاب و خرید بپردازند.
این روش، احساس استقلال و قدرت تصمیم گیری را در گیرندگان کمک تقویت می کند.

 پوشش حمایتی تحت عنوان "برنامه ارتقای آموزشی":
 به جای عنوان کردن عبارت "کمک به نیازمندان"،می توان این اقدامات را تحت برنامه هایی با عنوان "حمایت از دانش آموزان ممتاز" یا "برنامه ارتقای پوشش آموزشی" انجام داد. 
این کار باعث می شود دریافت کمک نه به دلیل فقر،که به دلیل شایستگی تحصیلی" یا "عضویت در آموزشی" باشد که بار روانی مثبتی دارد.

به اعتقاد نگارنده مهربانی هوشمندانه، والاترین شکل کمک است. ما موظفیم چنان کمک کنیم که دست گیرنده، هرگز احساس کوچکی نکند و چشمانش نه از شرم، که از سپاس و امید بدرخشد. 
یک جفت کفش نو می تواند مسیر رفتن به مدرسه را برای کودکی هموار کند، یک کیف می تواند رویاهایش را در خود جا دهد و یک دست لباس مناسب می تواند (زره) او در برابر نگاه های تیز و قضاوت های ناعادلانه باشد. کمک ما باید آغازی باشد برای پرواز، نه یادآوریی برای زمین گیری.

بازگشایی مدارس تنها آغاز یک سال تحصیلی نیست؛ آغاز امیدی تازه برای ساختن فردایی بهتر است. 
بیاییم با هم، با اقداماتی خردمندانه و بااحترام، چتر حمایت خود را بر سر تمامی فرزندان این دیار بگسترانیم.
بیاییم کاری کنیم که هیچ دانش آموزی به دلیل نداشتن لباس مناسب یا کیف و کفش، از تحصیل باز نماند و هیچ کودکی در سایه سنگین فقر، استعدادهای درخشان خود را پنهان نسازد.