قطر؛ نمونه عینی اعتماد به قدرت‌های خارجی و آمریکا از منظر گفتمان ایران

شوشان - سید علی حمیده کیش :
🔹تجربه قطر گواه آن است که «امنیت خریدنی نیست». اتکا به آمریکا و خوش‌خدمتی‌های پرهزینه نه‌تنها امنیت پایدار نیاورد، بلکه وابستگی و شکنندگی را تشدید کرد.
 🔻این تجربه، گفتمان ایران درباره بی‌اعتمادی به قدرت‌های خارجی و لزوم امنیت مستقل را به‌طور عینی تأیید می‌کند.
آنچه در وضعیت قطر می‌بینیم، کاملاً با گفتمان ایران درباره بی‌اعتمادی به آمریکا و قدرت‌های خارجی همخوانی دارد. وقتی این واقعه را مرور کنیم ، موید این است که تجربه قطر، سندی زنده برای منطقه است، چرا که امنیت واقعی باید بر پایه خودکفایی دفاعی و همکاری منطقه‌ای مستقل ساخته شود چرا که مبانی گفتمان ایران عبارت است از: استقلال سیاسی و امنیت درون‌زا به‌عنوان اصل راهبردی، بی‌اعتمادی به آمریکا و قدرت‌های خارجی به‌دلیل سابقه خیانت‌ها و استفاده ابزاری از متحدان و تأکید بر اینکه حضور خارجی‌ها امنیت نمی‌آورد، بلکه وابستگی و ناامنی پایدار ایجاد می‌کند. 
🔻آنچه ذیلاً تقدیم می شود تطبیق وضعیت قطر با گفتمان ایران می باشد.

۱- نگاه ابزاری آمریکا به متحدان:
قطر با صرف میلیاردها دلار برای تسلیحات، میزبانی پایگاه‌های نظامی و میانجی‌گری‌های سیاسی، خوش‌خدمتی مطلق به آمریکا کرده است.با این حال، آمریکا حاضر نشد امنیت آن را در برابر فشار اسرائیل یا محاصره‌ی عربستان تضمین کند. این همان چیزی است که ایران همیشه می‌گوید: آمریکا متحدانش را ابزار مصرفی می‌بیند، نه شریک واقعی.

۲- اولویت‌های متضاد:
آمریکا در عمل نشان دادکه امنیت اسرائیل را بالاتر از امنیت قطر و حتی کل خلیج فارس قرار می‌دهد.این دقیقاً همان استدلال ایران است که می‌گوید: «واشنگتن منافع ملت‌های منطقه را قربانی تل‌آویو می‌کند.»

۳- تجربه تاریخی مشابه:
نمونه‌هایی مثل سقوط شاه ایران (1357) یا خروج آمریکا از افغانستان (1400) نشان می‌دهد که واشنگتن در شرایط بحرانی، متحدانش را تنها می‌گذارد. چرا که گفتمان ایران می‌گوید: تکیه به خارجی‌ها، نهایتاً وابستگی و ناامنی می‌آورد.

۴- نتیجه برای منطقه:
قطر با وجود همه‌ی امتیازاتی که به آمریکا داد، هنوز ناامن و آسیب‌پذیر است و این برای ایران یک شاهد عینی است که امنیت واقعی باید درون‌زا و مستقل باشد، نه بر اساس حضور خارجی‌ها.

۵- در یک جمع‌بندی کلی باید اذعان کرد که: تجربه قطر گواه آن است که «امنیت خریدنی نیست» و وضعیت قطر دقیقاً مصداقی عملی از گفتمان ایران است که آمریکا متحدی قابل اعتماد نیست، حضورخارجی ها امنیت نمی‌آورد، بلکه وابستگی و آسیب‌پذیری ایجاد می‌کند و بهترین راهکار، اتکا به توان داخلی و منطقه‌ای می باشد. 

۶- آنچه باید بایدتصریح کرد استمرار تقویت بازدارندگی دفاعی و سرمایه‌گذاری در امنیت درون‌زا برای ایران و برای نخبگان و افکار عمومی، استفاده از تجربه قطر به‌عنوان نمونه عینی برای اثبات ناکارآمدی اتکا به آمریکا و برای منطقه نیز ترویج همکاری‌های امنیتی بومی و چندجانبه به جای اتکا به حضور خارجی می باشد، هر چند امیدی به کشورهای منطقه و مثلاً مسلمان نیست.