- آرشیو
- |
- عضویت در خبرنامه
- |
- درباره ما
- |
- صفحه نخست
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- شهرستان ها
- |
- تماس با ما
- |
- پیوند ها
- وفادار تا آخرین پرده
- سکوت حیرت آور بانک مرکزی و دولت در برابر افزایش بی سابقه ارز و سقوط ارزش پول ملی
- ادعاهای تکراری علیه جزایر ایرانی؛ ریشهها، اهداف و خطای راهبردی مسامحه
- کانونهای بحران ژئوپلیتیکی ،تهدید کیان ایران
- جشنواره بینالمللی یا محفل محدود؟ پرسشهای بیپاسخ تئاتر عربی السلام
- شهر، آزمون تدبیرهای کوچک
- چرا مجلس توفیقی در تحدید انحصار در بازار نداشته است؟
- تجدید جاودانگی از نگاه دوربین
- مدیریت ریسکِ واقعگرا در صنعت نفت؛ از اسناد تا میدان
- از گندیشاپور تا جندیشاپور؛ هفتاد سال پیوند زندهٔ علم و تمدن
امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
جشنواره بینالمللی یا محفل محدود؟ پرسشهای بیپاسخ تئاتر عربی السلام
شوشان ـ سید کاظم قریشی :
انتشار خبر برگزاری «جشنواره بینالمللی تئاتر عربی السلام» در دیماه و به میزبانی شهر سوسنگرد، در نگاه نخست میتوانست خبری امیدوارکننده و نویدبخش باشد؛ رویدادی که اگر با برنامهریزی دقیق، شفافیت و مشارکت واقعی هنرمندان برگزار شود، قادر است جایگاه تئاتر عربی را در نقشه فرهنگی ایران و منطقه ارتقا دهد. اما این امید، بلافاصله با انبوهی از پرسشها و ابهامها روبهرو میشود؛ پرسشهایی که پاسخندادن به آنها، خود به یک هشدار جدی بدل شده است.
مسئله از جایی آغاز میشود که بدانیم کمتر از هفت روز تا آغاز دیماه باقی مانده و با این حال، هنوز هیچ فراخوان رسمیای برای جشنواره منتشر نشده است. در عرف حرفهای تئاتر، فراخوان نه یک تشریفات اداری، بلکه سند هویتی جشنواره است؛ متنی که اهداف، رویکردها، بخشها، شرایط شرکت، معیارهای انتخاب و زمانبندی رویداد را مشخص میکند. جشنوارهای که فراخوان ندارد، عملاً راه را بر مشارکت آزاد و برابر هنرمندان میبندد و انتخاب آثار را به تصمیمهای پشتپرده و سلیقهای تقلیل میدهد.
در امتداد این ابهام، پرسش بعدی قد علم میکند: هیئت بازبینی آثار کجاست؟
چه کسانی قرار است نمایشها را انتخاب کنند؟ با چه سابقه، تخصص و معیاری؟ در نبود فراخوان، اساساً فرآیند بازبینی نیز بیمعنا میشود و این نگرانی را تقویت میکند که آثار، پیشاپیش و در حلقهای محدود تعیین شده باشند.
مسئله به همینجا ختم نمیشود. هیئت داوران جشنواره چه کسانی هستند؟
داوری، حیثیت و اعتبار هر جشنواره است. وقتی نام و ترکیب داوران اعلام نمیشود، اعتماد هنرمندان و مخاطبان به سلامت رقابت از میان میرود. جشنوارهای که عنوان «بینالمللی» را یدک میکشد، نمیتواند در این بخش دچار سکوت و ابهام باشد.
پرسش بنیادین دیگر این است: دبیر جشنواره کیست؟
دبیر، مغز متفکر و پاسخگوی اصلی جشنواره است؛ فردی که باید سیاستها، تصمیمها و جهتگیریها را توضیح دهد و مسئولیت بپذیرد. نبود نام دبیر، بهمعنای نبود مرکز ثقل مدیریتی و نشانهای آشکار از بیبرنامگی است.
در کنار همه اینها، هنوز مشخص نیست ساختار اجرایی و هیئت برگزاری جشنواره چگونه تعریف شده است. آیا دبیرخانهای فعال وجود دارد؟ آیا کمیتههای تخصصی، روابط عمومی کارآمد و برنامهریزی اجرایی مشخصی تدارک دیده شده؟ یا قرار است همهچیز در حد چند نشست محدود و خبرهای کلی باقی بماند؟
اما شاید مهمترین و حساسترین پرسش، به منابع مالی جشنواره بازمیگردد. بودجه این رویداد از کجا تأمین میشود؟ دولتی است یا استانی؟ آیا بخش خصوصی مشارکت دارد؟ در شرایطی که جامعه هنری خوزستان سالهاست با کمبود حمایت مالی، فقدان زیرساخت و بیتوجهی مزمن دستوپنجه نرم میکند، شفافیت مالی نه یک امتیاز، بلکه یک ضرورت اخلاقی و حرفهای است.
مجموع این ابهامها، یک نگرانی جدی را تقویت میکند:
آیا این جشنواره قرار است به رویدادی محفلی بدل شود؟
جشنواره محفلی یعنی رویدادی بسته، با انتخابهای از پیش تعیینشده، چهرههای تکراری و حذف هنرمندان مستقل و جوان. چنین جشنوارهای نهتنها کمکی به تئاتر عربی خوزستان نمیکند، بلکه اندک اعتماد باقیمانده را نیز فرسودهتر خواهد کرد.
از سوی دیگر، استفاده از عنوان «بینالمللی» خود نیازمند توضیح است. بینالمللی بودن، صرفاً با یک واژه محقق نمیشود. آیا تاکنون خبری رسمی از حضور گروههای تئاتری عرب از دیگر کشورها منتشر شده است؟ آیا داوران یا مهمانان خارجی دعوت شدهاند؟ اگر پاسخ منفی است، این عنوان تا چه اندازه با واقعیت همخوانی دارد؟
مسئله زیرساختها نیز قابل چشمپوشی نیست. سوسنگرد، با همه شایستگیها و ظرفیتهای فرهنگیاش، سالهاست با کمبود امکانات نمایشی مواجه است. آیا سالنها، تجهیزات فنی، امکانات اسکان و میزبانی از مهمانان داخلی و خارجی فراهم شده؟ یا بار اصلی بر دوش هنرمندان محلی گذاشته خواهد شد؟
نباید فراموش کرد که تئاتر عربی در خوزستان صرفاً یک فعالیت هنری نیست، بلکه بخشی از هویت زبانی، تاریخی و فرهنگی این استان است. برخورد شتابزده و غیرشفاف با چنین سرمایهای، نوعی بیاعتنایی به این هویت جمعی محسوب میشود.
این نقد، نه از سر تخریب، بلکه از سر دغدغه و مسئولیتپذیری مطرح میشود. خوزستان تجربه جشنوارههایی را دارد که با هیاهو آغاز شدند و بیسروصدا به پایان رسیدند، بیآنکه دستاوردی پایدار بر جای بگذارند. پرسش اینجاست: آیا جشنواره بینالمللی تئاتر عربی نیز در همین مسیر گام برمیدارد؟
هنوز فرصت برای اصلاح وجود دارد؛ به شرط آنکه مسئولان، نقد را بشنوند و شفاف عمل کنند. انتشار فوری فراخوان، معرفی دبیر، اعلام اسامی هیئت بازبینی و داوران، تشریح ساختار اجرایی و شفافسازی مالی، حداقلهایی است که میتواند این جشنواره را از حاشیه به متن بازگرداند.
در غیر این صورت، این پرسش همچنان پابرجا خواهد ماند:
جشنواره بینالمللی تئاتر عربی خوزستان، رویدادی فرهنگی و فراگیر است یا محفلی محدود و از پیش طراحیشده؟
پاسخ این پرسش، نه در خبرها و نشستها، بلکه در عمل، شفافیت و صداقت برگزارکنندگان روشن خواهد شد.
