مقتدایی و فرمول ۱+۲

در بحبوحه ی کشمکش های سیاسی اخیر که در سطح کلان و خرد کشور اتفاق افتاد، باتوجه به چالش های فرارو با یکی از دانشوران علوم سیاسی به گفتگو نشسته ایم.

در مصاحبه با عبدالرحمن نیک سرشت معاونت اجرایی خانه مطبوعات کشور، عضو مرکزی حزب توسعه و عدالت اسلامی ، شاعر و نویسنده و صاحب نظر در مسایل مدیریتی شهری و مدرس علوم سیاسی می باشد که از نظرتان می گذرد.

هورنیوز : لطفاً وضعیت سیاسی استان و کشور را در حوزه سیاست و زیر مجوعه آن بیان نمائید؟

با تشکر از سایت خبری تحلیلی هورنیوز

در سطح کلان سیاست در حوزه ی دولت اتفاق مهمی رخ داده است که بیشتر گروههای سیاسی در ارتباط با آن با یک جنبش نانوشته درون حاکمیتی مواجه شده اند.

هورنیوز : آن جنبش نانوشته درون حاکمیت چیست؟

سیاست نه خاتمی نه هاشمی و نه مشائی سبب شده بود که یک دولت میان رو آریستوکرات  با شعار اعتدال، تدبیر و امید سرکار بیاید.که بیش از همه ی حامیان ، خود را وام دار یک نگاه نظام گرایانه در راس هرم می داند. و سعی دارد و تلاش می کند که اراده ایی معطوف به حفظ وضعیت ایجاب خویش را با یک شیب ملایم به سمت تنش زدایی در درون و بیرون اعمال سیاست کند.

هورنیوز : سیاست اعتدال دولت را بیشتر توضیح دهید؟

مسئله تحریم ها و ازدیاد تنش در سطح کلان ، روابط بین الملل ازیک سو، و افراط و تفریط در حوزه سیاست داخلی باعث شده است  که این دولت ایجاب تاریخی شود. و آقای روحانی رئیس جمهور، این کلید واژه را هرگز فراموش نمی کند

 اینجاست که آقای روحانی تحت هیچ شرایطی جانب افراط و تفریط را نمی گیرد. بنابر این  بیشترین چالشهای او از این ناحیه است.

هورنیوز : به نظر شما تاچه میزانی دولت  می تواند این چالش ها را پشت سر بگذارد؟

خود آقای روحانی استراتژی تدبیر و امید را ارائه داده و با این راهکار هم در داخل و هم در خارج، اعمال مدیریت می کند.به نظر بنده خصلت آریستوکراتی دولت تدبیر و امید بدون کمک حمایت توده ها در درون کشور راه به جایی نمی برد.

مثلا ما در دولت با چهره ایی مواجه ایم بنام دکتر نوبخت که سعی دارد وجوه پوپولیسم دولت تدبیر و امید را احیاء کند اما جناحهای دیگر در درون دولت چون از جنبش پوپولیستی افسار گسیخته ی دولت احمدی نژاد بسیار صدمه دیده اند به همین دلیل جلوی حرکت های توده وار دولت را سد می کنند.

هورنیوز : تصور این است که نظر شما با یک پارادوکس در عمل سیاسی درون گفتمانی مواجه است!؟

کاملاًدرست استنباط کرده اید.

 سیاست های تامین اجتماعی دولت در کابینه ی تدبیر و امید توسط وزیر کار و امور اجتماعی و وزیر بهداشت به سمت پوپولیسم فرهیخته پیش می رود و به شکلی ارائه خدمات همگانی در این دو وزارتخانه نقاط مثبت دولت را برجسته می کند.

مانند طرح دولت در مورد بهداشت و سلامت عمومی که نقش به سزایی در همگانی کردن خدمات به وجود آورده است. حالا شما فکر کنید که این طرح ها و طرح های دیگری در دولت اجرایی شوند که من نام آن را پوپولیسم فرهیخته در تقابل با پوپولیسم افسار گسیخته ی دولت احمدی نژاد می گذارم.

حالا اگر در سایر وزرات خانه ها مثل آموزش و پرورش ،کشور، صنعت و تجارت و بازرگانی و سایر وزارت  خانه های خدماتی ،صنعتی ،رفاهی و تولیدی این رویکرد اجرایی شود. اما در سیاست های کلی دیگر که توسط سایر گرایش های بورژاوازی ملی (سرمایه داری) که نماد آن بیشتر در اعضای کارگزارانی نزدیک به هاشمی رفسنجانی دیده می شود حاضر نباشد طرح ارائه خدمات همگانی را نسبت به طرح ارائه خدمات همگانی مساعدت نماید. عملاً ما با این دوگانگی در این یک سال و اندی که از عمر دولت می گذرد روبرو هستیم. آری با این پارادوکس در درون دولت مواجه هستیم که نیروهای همسو با دولت را در جامعه خنثی نمودند.

 مانند افرادی در کابینه که طرفدار تجارت خارجی هستند ونسبت به آزاد سازی تعرفه های گمرکی همت می گمارند و عده ایی طرفدار سیاست های انقباضی و درهای بسته در اقتصادند و گروهی به دنبال سوسیالیسم اجتماعی یعنی طرفدار اقتصاد اجتماعی هستند. عملاً این سه گروه در کابینه باعث به سرانجام نرسیدن یک سیاست اقتصادی منسجم در دولت تدبیر و امید می شوند.

هورنیوز : پارادوکس حوزه سیاست چیست؟

حوزه سیاست بر گرفته از دیدگاه حوزه اجتماعی و اقتصادی است که دولت آریستوکرات روحانی دقیقا با آن مواجه است یعنی کابینه او از هر دری آهنگ است و دولت آقای روحانی نمی تواند این سازها، این نواها را در یک ارکستراکسیون رهبری کند، به نظر بنده دکتر روحانی ضعف عمده ای در ارکستراکسیون اجرایی در عمل سیاسی دارد، صرف نظر از ایده ای که واقعاً مبتکرانه است.

هورنیوز : انعکاس این اتفاقات در خوزستان به چه شکل می باشد؟

چون آقای روحانی خود الیت مجلس شورای اسلامی است و از جمله رجالی است که در بحث امنیت ملی و ثبات اقتصاد پایدار یا به زبان ساده تر اقتصاد مقاومتی، ید طولایی دارد. بنابر این ایشان سعی کردند در خوزستان از نیرویی چون عبدالحسین مقتدایی که خود الیت مجلس شورای اسلامی است و سابقه دیرینه ای در امنیت و مدیریت مناطق نفت خیز داشته است استفاده کند و دولت دنبال نوسازی سیاسی در کشور نبوده بنابراین چالش های پیش روی دولت تدبیر و امید و استاندارانش دقیقا از این مقوله سرچشمه می گیرد. یعنی فقدان یک گفتمان بین نسلی و نوسازی سیاسی ، که بیشتر منتقدان آن بخش جوان طالب فرصت هستند.

هورنیوز : منظور شما کدام دو مقوله است؟

در ابتدای مصاحبه عرض کردم نقش ایجابی دولت در تشکیل کابینه یعنی فراجناحی بودن و پرهیز از به کار گیری نیروهای افراطی یا تفریطی در درون دو جناح یک و دو کشور است. و مقوله دوم استفاده از نیروهای مجرب غیر جوان و معتدل و فراجناحی که به شکلی تضمین کننده ثبات امنیت و اقتصاد استانها می باشند.

هورنیوز : آیا چالش های آقای مقتدایی از همین دو مقوله می باشد؟

من فرمول ۱+۲ را برای مقتدایی پیش رو می بینیم .

هورنیوز : این فرمول چیست؟

یعنی ۲ به معنی آن دو مقوله چالشی است  که قبلاً عرض کردم و یک به مثابه ی آن مشکل رفتاری است  ، که وجوش موجب عدم تنظیم روابط و تعاملی است  که جنا ب آقای مقتدایی در بر طرف کردن چالش های ناشی از آن دو مقوله با آن مواجه است.

هورنیوز : لطفاً می توانید مقداری واضح تر توضیح نمائید؟

یعنی اتوماتیک وار جناب آقای مقتدایی به تاسی از سیاست کلی دولت نمی تواند صراحتاً به جوانگرایی در منصب های مدیریتی بالادستی مبادرت ورزد. زیرا سیاست کلی دولت سپردن مسئولیت ها به افراد مجرب و کارکشته است. این افراد مجرب و کارکشته همگی در دولت های گذشته از ثبات مسئولیت برخوردار بودند، عده ایی در دولت احمدی نژاد، هاشمی و خاتمی .

گروه های جوان  ستادی دولت  که در انتخابات فعالیت چشم گیری داشتند از این نمد کلاهی برایشان ساخته نمی شود، و معترض این سیاسی کلی هستند. و مکرر در شبکه های اجتماعی و سایت های خبری گه گاه در روزنامه های استان خوزستان مرتب آه و ناله آنها را می شنویم.اینان از مخالفان جدی استاندارخوزستان جناب آقای دکتر مقتدایی هستند.

که بیشتر ستادهای روحانی را در استان سرو سامان داده اند. و امروز از دستاورد آن حماسه چیزی نصیبشان نشده و جناب آقای مقتدایی هم نتوانست یک تنظیم روابط و رفتار مناسب در تعامل با آن جوانان برقرار نماید.این فرمول ۱+۲ بود که توضیح دادم.

هورنیوز : البته فقط شما ۱+۱ را توضیح دادید و دیگری را خیر؟

درست می فرمائید آن مقوله ی از  قلم افتاده این است که جناب آقای مقتدایی در موضوع ثبات امنیت و اقتصاد به نظر می رسد از سوی منتقدان  با بحران مشروعیت کار آمدی مواجه باشد.

زیرا بقولی از مشارکتی ها، تغییری در رفتار ، منش و برنامه مداری در مقتدایی مشاهده نمی شود.مثلاً  آنها می گویند مقتدایی در جذب سرمایه گذاری موفق نبوده است و هنوز معاونت های این بخش را راه اندازی نکرده است. یا می گویند که معاونت های مقتدایی آن توان و کفایت کامل برای متحول کردن اوضاع اقتصادی را ندارند. و اما در بخش امنیت ، نیروهای حامی ترکیب جمعیتی در قدرت معتقدند که مقتدایی در توضیع مسئولیت ها و سمت ها از برخی از اقوام استفاده نکرده است، و ترکیب جمعیتی را در انتصابها لحاظ ننموده است.چنانچه خود شاهد آن بودیم گلایه این مسئله را پیش دبیر امنیت ملی را نیز برده اند.که همگان می دانند که جناب آقای شمخانی در این خصوص یعنی تعادل در توزیع مسئولیت ها بر اساس ترکیب جمعیتی تلویحاً تذکراتی داده بود که به مذاق بسیاری از نیروهای حزبی و جناحی خوش نیامد.

هورنیوز : آیا شما با نظر دریادار شمخانی در این خصوص موافق هستید؟  

البته با کمی جرح و تعدیل و قدری بیشتر و با نظر گرفتن از امکان سنجی های که در نیروهای کار ماهر انسانی در بخش مدیریت بالادستی وجود دارد با نظر آقای شمخانی مخالفتی ندارم.

هورنیوز : چرا جرح و تعدیل و یا امکان سنجی؟

دقت فرمائید که سکاندار استان در بخش اجرایی و امنیت و ثبات مدیریت به دست دکتر مقتدایی سپرده شده است. و او بیش از هر شخصی در این زمینه تصمیم گیرنده می باشد.حالا ایشان با در نظر گرفتن امکانات سنجی از امکانات موجود با توجه به نقشه راه دولت یعنی مقابله با چالش اول ((سپردن مدیریت به افراد مجرب )) که سابقه پیشینه ی در دولت های قبلی داشته اند این امکان سنجی را تبئین می کند. براستی ما نمی دانیم تا چه حد و به چه میزانی دست آقای مقتدایی برای عملیاتی کردن نظریه ی آقای شمخانی باز باشد.

هورنیوز : باتوجه به پاسخ شما در خصوص سوال قبلی که بیان داشتید که با نظر جناب شمخانی مخالفتی ندارم دقیقاً حق را به جناب مقتدایی می دهید؟این چه نوع تحلیلی است؟

از اینکه جناب مقتدایی به نقشه راه دولت مومن است بنده شکی ندارم . از اینکه جناب مقتدایی براساس نقشه راه دولت باید از نیروهای مجرب و کار کشته در دولت های قبلی در منصب ها بهره جوید شکی نیست هرچند که خوشایند امثال بنده نیاید ولی ایشان موضف است در انجام نقشه راه دولت از هیچ کوششی دریغ ننماید. حالا ببینیم که در امکان سنجی هایی که او انجام داده استبه شکل بدیهی و منطقی آیا سهم ترکیب جمعیتی مد نظر دریادار شمخانی عملی می شود.

آیا با این توصیف ما می توانیم بگوئیم که آقای مقتدایی از نقشه راه دولت عدول کرده است!؟ پاسخ خیر است عمل او درست است.

 آیا ما می توانیم بگوایم نظر آقای شمخانی از حیث خطر عدم مراعات ترکیبی جمعیتی در سپردن مسئولیتها صاحب نمی باشد !؟ جواب خیر است نظر ایشان صاحب است.

هرچند در عالم واقع و امر سیاسی این چالش به شکل ساده حل و فصل و منتفی نشود.

هورنیوز : آیا فکر نمی کنید پارادوکس عمده در استان خوزستان همین بحث ترکیب جمعیتی است؟

دقیقاً این یک مشکل است که با چانه زنی و لج بازی حل نمی شود .یک راه حل سیاسی و فرهنگی مناسبی را در اعطای فرصت ها می طلبد .

 بنده پیشنهاد می نمایم که جناب مقتدایی هرچند گیریم که حق به جانب باشد اما در رده های مدیریتی پائین دست و یا میان دست از اعطای فرصت ها یک نیم  نگاهی هم به ترکیب جمعیتی بنماید و از این رهگذر نیز جمعیت ها و اقوام دشواری کار در مدیریت استان را درک کند. با این رفتار و برخوردهای شایسته است که ما    می توانیم استان کار آمدی داشته باشیم. مقتدایی یک مدیر برجسته و بوم زاد گرایی است که از دست دادنش خسارت جبران ناپذیریست.

هورنیوز : به نظر شما آیا در استان قوم گرایی وجود دارد؟

به نظر من در استان تظاهر به قوم گرایی بیشتر از قوم گرایی است. زیرا به تجربه دیده ایم که افرادی که در انتخابات با ساز قوم گرایی رای آوردند برای قوم خویش کوچکترین خدمتی نکرده اند، بلکه موجوب شکست افراد کار آمد شده اند. امامن وجود قوم ستیزی را در استان خوزستان رد نمی کنم.

هورنیوز : به نظر شما دکتر مقتدایی در بخش ثبات اقتصادی نقشه راه دولت تدبیر و امید را پیش برده است؟

بله، بنده فکر می کنم وقتی که مدیرعامل حفاری ایران یعنی جناب آقای مهندس حیدر بهمنی توسط آقای مقتدایی با آن همه دشواریها که در راه داشت به مسئولیت می نشیند و همچنین مدیر عامل شرکت مناطق نفت خیز جنوب آقای مهندس عالی پور به پیشنهاد دکتر مقتدایی منصوب می شوند، نشان از این دارد که دولت تدبیر و امید در بخش اقتصاد و نفت کاملاً به جناب دکتر مقتدایی اعتماد دارد و نقشه راه دولت را پیش می گیرد .

 در پایان پیشنهادهایی که بنده برای حل برون رفت از چالش فورمول ۱+۲ دارم این است که استاندار خوزستان با یک شکیبایی و اعتماد به نفس کامل چون گذشته به دنبال نقشه راه دولت باشد و در تعامل تمام عیار در اردوگاه خویش به سر ببرد. و در تعامل و تعاطی با ناراضیان درون اردوگاه خودشان است که می تواند به سمت کار آمدی پیش بتازد.