فرصت دیپلماتیک

امید حلالی : شاید مهم ترین انتخابات غیر ایرانی که افکار عمومی جامعه ، سیاسیون و نخبگان ما دنبال می کنند انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده باشد که بالاخره بعد از مدت ها رقابت پر فراز و نشیب اوباما بر رامنی جمهوری خواه پیروز شد. انتخابات امریکا از منظرهای متفاوت و مختلف برای ایرانیان که در چالش و رویارویی بین المللی با این کشورند حائز اهمیت است که می بایست با واقع بینی، تمرکز و دقت و استفاده از فرصت ها و دریافتن تهدیدها و در عین حال شفاف سازی همراه باشد چرا که افکار عمومی نسبت به هرگونه مذاکره یا ارتباط گرفتن پوشیده و در پس پرده حساسند و بی اعتماد. در روزهای اخیر یکی از چالشی ترین مباحث درباره ایران و ایالات متحده / رابطه یا نحوه تقابل در برنامه تلویزیونی «دیروز، امروز، فردا» توسط آقایان حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان و ابراهیم اصغرزاده فعال سیاسی اصلاح طلب شکل گرفت که هر چند موضوع بحث به طور مستقیم درباره امریکا نبود اما با توجه به در پیش بودن روز 13 آبان مباحث به شکل ظریف جهت خود را یافت و عصاره نظر دو جناح عمده سیاسی ایران درباره امریکا عنوان شد. هر چند در این مجال قصد نقد و ارزیابی آن نشست نیست و به طور مشروح در خبرگزاری ها نقل شده است اما این نکته قابل درک طرفینی در ایران است که اوباما در شرایط فعلی گزینه ای دلخواه تر برای ما نسبت به رامنی ست که رویکردی خشن و تند و نظامی گرایانه درباره ایران داشت و اکنون حزب متبوعش در کنگره چنین خطی را پیگیری می کند.

یکی از نکات دیگری که باید بر آن دقیق شد آن است که با قدری «غرب شناسی و امریکاپژوهی و جریان شناسی احزاب و لابی های فعال» می توان دریافت در آن کشور به عنوان سرزمینی وسیع و متکثر، گرایش های بسیار زیادی در سیاست خارجی وجود دارد که برخی از آن ها منافع ایران را پذیرفته اند یا پس از مقاومت های زیاد نظام و ملت بر این حقیقت و خواست همچون حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای واقفند و برخی محافل نزدیک به صهیونیست ها به طور کلی منکر این حقند و بجای مذاکره قائل به برخورد نظامی و تشکیل اجماع جهانی علیه ایرانند که برخی کشورهای مرتجع یا زیاده خواه منطقه نیز آنها را در این گفتمان همراهی می کنند که می بایست بین این جریان ها تفکیک قائل شد. طبیعی ست اگر ما به منافع ملی خود به دور از شعارزدگی و با لحاظ موقعیت ها و فرصت ها اهمیت دهیم می بایست امریکا یا نظام بین الملل را یکپارچه نبینیم و از فرصت ها بهره لازم را برگیریم.

همچنین یادمان نرود که مواضع تند و جنگ طلبانه رامنی درباره ایران در مناظره های انتخاباتی و موضع نرم تر و قائل به مذاکره و دیپلماسی اوباما با ایران در بوجود آمدن نتیجه امروز انتخابات امریکا قطعن تاثیر گذار بوده است.

اتفاق جدید در امریکا و اعلام نتیجه انتخابات در سیاست خارجی می تواند به فال نیک گرفته شود و فرصت تازه ای برای دیپلماسی ایرانی خلق کند تا ابهام و تعلیق و بلاتکلیفی درباره طیف های مختلف برخورد - از مذاکره تا رویارویی نظامی - با امریکا رفع شده و با استفاده از فرصت پیش آمده به پس زدن تحریم ها و خنثی کردن توطئه لابی صهیونیسم در تشکیل اجماع بین المللی علیه ایران اقدام کنیم.