گسترش فعالیت های سیاسی، مطالبات افراط گرایانه قومی را کاهش می دهد

محمد کیانوش راد، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی که به دعوت انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد تبریز در این شهر حضور یافته بود، با حضور در دفتر حزب اتحاد ملت ایران اسلامی منطقه آذربایجان شرقی به بیان دیدگاه های خود در خصوص چگونگی مواجهه با مطالبات قومی پرداخت.

 این نماینده سابق مجلس با اشاره به وجود مشکلاتی چند در برخی استان های قومی تصریح کرد: ما در برخی از استان ها که مطالبات قومی در آن ها وجود دارد، با مسائلی رو به رو می شویم که باید به دنبال یافتن پاسخ برای آن ها باشیم. متاسفانه اکثر روشنفکران یا سیاست مدارانی که در مرکز حضور دارند، این مسائل و مطالبات را نادیده می گیرند و دست كم مي گيرند یا به راحتی از آن ها عبور می کنند. البته ما قبلا در جبهه مشارکت ایران اسلامی و حال در حزب اتحاد ملت، در این حوزه مطالعات خوبي داشته ايم  و به دنبال پاسخ گویی به نحوه مواجهه با این مطالبات هستیم.  کیانوش راد افزود: اولین مسئله ای که در این خصوص باید در نظر گرفته شود، به رسمیت شناختن این مطالبات است. یعنی باید پذیرفت که مسائل و مطالبات هویتی و قومی وجود دارند و واقعی و غیرتصنعی هستند. در کشوری مثل ایران، یکی ترک یا کرد یا بلوچ یا عرب يا لر و فارس به دنیا آمده است و واضح است که انسان در این گونه مسائل حق انتخاب ندارد و چون حق انتخاب ندارد، زبان، نژاد، مذهب و مسائلی از این دست نباید باعث حس برتری یا شرمندگی در افراد شود. آن چه باعث برتری افراد نسبت به دیگران می شود، مربوط به مسائلی است که در اختیار انسان است. یعنی بعد اکتسابی دارد و نه بعد تکوینی یا غیراختیاری. اگر همه این را پذیرفتند، دیگر کسی خود را به دلیل نژاد یا زبان یا مذهبش بر دیگری ارجح نخواهد دانست.  

کیانوش راد سپس با اشاره به تجربه ناموفق رضاشاه در دوره پهلوی اول ادامه داد: در دوره ملت  سازی در دوره رضا شاه، به تاثیر از حوادث انقلاب فرانسه تلاش هایی جهت یکسان سازی زبانی و فرهنگی صورت گرفت که البته ناکام ماند. به هرحال کسی که ترک یا عرب یا کرد به دنیا آمده است، دوست دارد به زبان خود سخن بگوید و کتابت داشته باشد و باید آن را به رسمیت شناخت. تكامل يك زبان هم به نحوه فضا و امكان براي رشد آن زبان بستگي دارد . تنها با بكارگيري و ايجاد فراخي براي زبان شاهد رشد زبان ها هستيم.

 این عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در ادامه با اشاره به پیش فرض خود در این زمینه تصریح کرد: من فرضی دارم و آن این است که تشدید فعالیت های سیاسی در استان های قومی می تواند میزان گرایشات افراط گرایانه قومی در این استان ها را تا حد زیادی کاهش دهد.  

وی سپس به تبیین این پیش فرض پرداخت و گفت: عده ای معتقداند که فعالیت سیاسی یا دادن آزادی های سیاسی می تواند عوارضی را در جامعه به دنبال داشته باشد. چرا که در این حالت شما آزاد هستید که هر سخنی را بگویید و در نتیجه ممکن است سخن شما با برخی از سنت ها و از امور ثابت پذیرفته شده در اجتماع مغایرت داشته باشد و حتی ممكن است موجب نا امنی و آشوب در اجتماع گردد. به عنوان مثال دکتر کاتوزیان از یک دوره نوسانی آزادی – شورش – اقتدارگرایی و استبداد  در جامعه ایران سخن گفته است. یعنی پس از یک دوره آزادی، جامعه دچار بی ثباتی شده و در نتیجه این بی ثباتی، یک فرد اقتدارگرا ظهور و بروز یافته است.  

این فعال سیاسی افزود: به هرحال پذیرش آزادی و تشدید فعالیت های سیاسی، درجه ای از ریسک و هزینه را نیز دارد. اما  معتقدم با پذیرش این هزینه، می توان فعالیت های قومی افراطی را کاهش داد و این فعالیت ها را به فعالیت های سیاسی قانون مند و ملي تبدیل کرد. به خصوص اگر این فعالیت ها در قالب احزاب سیاسی ملی صورت بپذیرند.  وی با طرح این پرسش که چرا ما حساسیتی به عزاداری به زبان ترکی یا عربی نداریم، ولی به برگزاری یک شب شعر ترکی یا کردی یا عربی حساس می شویم؟ گفت: دلیل این مسئله این است که در عزاداری ها ،  مذهب با ایجاد حالت چسبندگی، فعالیت های قومی را تحت لوای خود قرار می دهد. بنابراین اگر ما فعالیت های سیاسی را نیز در این استان ها تقویت کنیم، گرایشات قومی تحت لوای فعالیت های سیاسی قرار خواهند گرفت و مسائل و مشکلات امنیتی ناشی از مطالبات افراط گرایانه قومی رفع خواهد شد.

 کیانوش راد افزود: در گذشته نیز شاهد بودیم که هرگاه شاخص های سیاسی و آزادی های سیاسی در کشور بهبود یافته اند، مطالبات افراطی قومی در کشور کاهش یافته است. به عنوان مثال، ما در اوایل انقلاب و یا در دولت اصلاحات مشکلی در این خصوص نداشته ایم. اما هرگاه فضای سیاسی و فعالیت های سیاسی تحدید شده اند، مطالبات قومی نیز افزایش یافته است.  کیانوش راد ادامه داد: ما اگر بخواهیم این مناقشات قومی را به صورت اصولی حل کنیم، باید به سمت تشدید فعالیت های سیاسی قانون مند حرکت کنیم. اما متاسفانه شاهد هستیم که در برخی استان های قومی فضای کار به نیروهای سیاسی اصلاح طلب داده نمی شود، اما نیروهای افراطی قومی به راحتی به فعالیت می پردازند. به اعتقاد من، این اشتباه بزرگی است که نیروهای امنیتی در برخی مناطق مرتکب آن می شوند.

 عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود، با  تاکید بر ضرورت تبیین دوباره مفهوم «کشور» تصریح کرد: گام دومی كه به اعتقاد من باید در این خصوص برداشته شود، تامل دوباره در مفهوم «کشور» است.  معتقدم ، که باید کشور را به صورت یک شرکت سهامی عام تلقی نمود. البته شرکتی که در آن همه از حق و سهم مساوی برخوردار هستند، و نه شرکتی با سهامداراني با حق ممتازه سهام ممتازه این است که در یک شرکت، رای و نظر یک فرد يا گروهي از راي بيشتري براي تصميم گيري ها برخوردار باشند. در کشوری با حضور اقوام و مذاهب گوناگون نمی توان با سهام داری ممتازه كشور را اداره کرد.كشور همچون يك شركت بايد عمل كند. نيازي به توضيح نيست كه مرزها و تماميت ارضي كشورها ، مفهومي اعتباري است و حالا تماميت ارضي ما در محدوده مشخص جغرافيايي ايران تعريف شده است ، همه مردم در ان سهيم اند و هر نفر يك هفتاد ميليون ام حق دارد. تك تك مردم به اندازه سهم شان مالك كشور هستند.

 وی افزود: سرزمین جغرافیایی که اکنون با عنوان ایران شناخته می شود، متعلق به تمام افرادی است که در این محدوده جغرافیایی زندگی می کنند و همه از سهم برابری در آن برخوردارند. شاید در این صورت بتوان به ناسیونالیسمی دست یافت که از آن به «ناسیونالیسم مدنی» نام مي برند ، هر چند شاید این عبارت، عبارت دقیقی هم نباشد. اما فراتر از واژه ها و کلمات، این ناسیونالیسم ايراني ، ناسیونالیسمی است که در آن هیچ قومی ونژاد وصنف و طبقه و مذهبی بر دیگری برتری ندارد. در این تعریف، ما ایران را نه به عنوان یک واحد نژادی يا قومي و یا خونی که به عنوان مفهومی در نظر می گیریم که تمام بخش های این سرزمین را شامل می شود. در اين مفهوم به تماميت سرزميني ايران   و حق مساوي همه شهروندان در اين واحد اعتباري بنام ايران زمين مي انديشيم.  

کیانوش راد در پایان با انتقاد از کسانی که هرگونه فعالیت قومی را تجزیه طلبی معرفی می کنند، گفت: حکومت و یا نخبگان سیاسی باید هنگام مواجهه با نارضایتی های بخشی از جامعه، به دنبال اصلاح آن نارضایتی ها باشند. با برچسب زدن به کسانی که مطالبات فرهنگی و قومی دارند مشکلی حل نخواهد شد. بلکه باید ابتدا این مطالبات را به عنوان یک امر واقعی به رسمیت شناخت و سپس در راستای پاسخ به آن ها حرکت کرد.