آرمان- امین نایینی: هفت سال است که ایران و بهویژه خوزستان یک مهمان ناخوانده دارد. در سال ۸۸ که ریزگردها در آسمان خوزستان خودنمایی کردند شاید کمتر کسی تصور میکرد امروز پدیدهریزگرد اینچنین آسمان خوزستان را در خود غرق کند.
جولان گردوغبار در غرب کشور با گذشت هرسال چشمگیرتر میشود. ۷ سال پیش در روزهایی که آنچنان شدت نگرفته بود خبری از درمان نشد. حالا همچون یک بیماری بدخیم رشد کرده است و به قدری قدرت گرفته که مبارزه با آن دشوار شده است. به نظر میرسد باید عادت کنیم که مشکلات را تا وقتی اندک است نادیده بگیریم و وقتی به حجم انبوه رسید مسئول مربوطه را سیبل حملات خود قرار دهیم. حالا اینبار نوبت دولت روحانی است تا سیبل شود تا برخی از کمبود هوای پاک هم، نیت ناپاک سیاسی خود را نشان دهند.
کسی نیست که از آنچه در خوزستان رخ داده غمگین نشود. نفسهای خوزستان که میگیرد یک ایران متاثر میشود. امسال وضعیت متفاوت بود، ریزگردهایی که آسمان خوزستان به آنها عادت کرده با رطوبت هوا تلفیق شد تا مشکلات قطعی آب و برق هم افزوده شود. وزرات نیرو با حضور شخص وزیر در روزهای گذشته تلاش کرده با نهایت سرعت وضعیت را به حالت عادی برگرداند اما این میراث به سادگی خوزستان را رها نمیکند. کار زمانی دشوار میشود که بخش اعظمی از این ریزگردها از کشورهای همسایه نشات میگیرد.
مدیریت آب به عنوان عامل اصلی جلوگیری از بروز چنین پدیدههایی در ایران مغفول مانده است. باید گفت نه تنها خوزستان که ایران، بیش از هرزمانی تشنه است. در آبان ۱۳۹۴ علیمراد اکبری معاون وزیر جهاد کشاورزی اظهار کرد:«از سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۹۲ براساس اطلاعات و آمار از سازمان بازرسی کل کشور ۳۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور احداث شد، در حالی که از ابتدای انقلاب تا سال ۱۳۸۴ تنها ۱۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز احداث شده بود که سبب شد میلیاردها مترمکعب آب از سفرههای زیرزمینی برداشت غیرمجاز و بیش از حد صورت بگیرد و خیانتی بزرگ که همان غارت منابع آبی است، انجام شود.»
رئیسجمهور پای کانون ریزگرد درخوزستان
هرچند زمان درمان ریزگردها دیر شده و هر یکسالی که گذشته کار را سختتر کرده اما نباید دست روی دست گذاشت. دولت یازدهم این موضوع را بیش از هر زمانی درک کرده است.
در همین حال معاون اول رئیس جمهور مصوبه هیات وزیران برای حل بحران خوزستان که شامل اختصاص ۳۰ میلیارد تومان جهت تثبیت کانونهای گرد و غبار است را برای اجرا به ۵ وزارتخانه و سازمان ابلاغ کرد. این مصوبه به اختصاص ۳۰ میلیارد تومان برای اجرای برنامه کوتاهمدت تثبیت کانونهای بحرانی گردوغبار با منشأ داخلی استان خوزستان در سطح ۳۰ هزار هکتار تاکید دارد. براساس این مصوبه، وزارت جهاد کشاورزی موظف است، ضمن نظارت فنی و اجرایی بر روند انجام کار، گزارش عملکرد اعتبار فوق را در مقاطع زمانی سه ماهه به سازمانهای برنامه بودجه کشور، حفاظت محیط زیست و وزارت کشور (استانداری خوزستان) ارسال نماید. در روزهای گذشته سه وزیر نیرو، جهادکشاورزی و کار در خوزستان حضور داشتند تا راهکارهای حل بحران را بررسی و مشکلاتی که میتوان به سرعت حل کرد را برطرف کنند. اما امروز رئیس جمهور در خوزستان است. دکتر روحانی شخصا به خوزستان رفته تا عزم جدی دولت بر حل مشکلات این استان را نشان دهد. معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان گفت:«رئیس جمهوری در سفر یک روزه خود به استان خوزستان ضمن بازدید از کانونهای ریزگرد در این استان در نشست تخصصی بررسی این ریزگردها شرکت خواهد کرد.» علیحسین حسینزاده افزود:«همچنین رئیسجمهوری آخرین مصوبات اجرایی دولت در این زمینه را بررسی و برای حل کانونهای داخلی ریزگردها دستورات اساسی صادر خواهد کرد.» وی یادآور شد:«دکتر روحانی برای دلجویی از مردم استان خوزستان که طی روزهای اخیر به دلیل بروز پدیده ریزگردها سختیهای فراوانی کشیدند به استان خوزستان سفر میکند.»
۷۰ درصد حقابه تامین شده است
استان خوزستان به دلیل خشکسالیهای اخیر و نیز کاهش منابع آبی چند سال است که با پدیده ریزگردها دست و پنجه نرم میکند. هر چند بیش از ۶۰ درصد کانون ریزگردها در کشورهای عراق و عربستان قرار دارند. سال گذشته دولت دستور داد حقابه تالاب هور العظیم را تامین نمایند که ۷۰درصد این حقابه تا کنون تامین و ۳۰ درصد دیگر نیز در دست اقدام است اما در حوزههای دیگر به دلیل کمبود آب هنوز حقابههای لازم تامین نشده است. دولت بسیج شده است تا هرچه سریعتر وضعیت در خوزستان بهبود یابد. اما نباید فراموش کرد حل ریشهای بحران زمانبر است، چرا که ترمیم محیط زیست به سرعت رخ نخواهد داد. موضوعات زیست محیطی که از دهه ۶۰ میلادی مورد توجه جهان بوده همواره یک اصل داشته، اینکه پیشگیری بهتر از درمان است. اصلی که در ایران سخت غریب است.