به گزارش شوشان ، در این جلسه فرهنگی هنری که با حضور جمعی از هنرمندان عرصه تئاتر و علاقه مندان و جمعی از مدیران و روسای گروه و کارشناسان و پرسنل سازمان آب و برق استان ، بهبهانی رییس کتابخانه مرکزی خوزستان ، جمعی از پرسنل شرکت برق منطقه ای و سید محمد عیدی هاشمی پیشکسوت مطبوعات همراه بود، مخاطبان و صاحب اثر به تبادل نظر و گفتگو پرداختند.

منصور ناصری نویسنده و کارگران نمایش در پاسخ به این پرسش که چرا شخصیت های داستان، در عین واقعی بودن واقعه، وجود خارجی ندارند و شخصیت پردازی از یک واقعه تاریخی به صورت ذهنی صورت گرفته، بیان کرد: پردازش یک اثر معمولا ذهنی است؛ ضمن این که همش از وادی تکرار می گذرد و چیز جدیدی ندارد و این نقطه دید است که متفاوت است. یک مشکل وقایع تاریخی، استفاده بیش از حد و استفاده ابزاری شان برای یک سری مقاصد خاص است. من در این اثر از یک واقعه تاریخی استفاده نکردم اما یک اصل تاریخی را رعایت کردم و آن نجابت اهل بیت است که بر آن تاکید داشتم و روی این اصل حرکت کردم.

وی در رابطه با شخصیت "حارس" که با حارث تاریخی متفاوت و حتا متضاد با شخصیت وی است، گفت: شخصیت اصلی نمایش حارس است؛ به معنای نگهبان. حارس نگهبان است و از وقایع و آن چه حق است نگهبانی می کند. شخصیت حارث وجود خارجی ندارد و مخلوق ذهن نویسنده است و در واقع حضرت علی او را انتخاب می کند چون او ثبت کننده است و از چیزی که حق است و دفاع می کند. منظور از حارس در این نمایش "من" و "تو" و هر فرد جامعه هستیم. این حارس منظور آن حارث تاریخی است اما او نیست و اگرچه برخی اسامی دارای بار منفی هستند اما هر حارثی بد نیست و حارث خوب هم می تواند وجود داشته باشد.

نویسنده "موعد خواسته" درباره قرار گرفتن یکی از بازیگران در بین تماشاگران و بیان دیالوگ از میان مخاطبان بیان کرد: برای یک تاتری همه چیز دارای نشانه است. بین همه شما خوبان(مخاطبان) یک بدی نشسته بود(اشاره به حضور بازیگر در بین حضار) که می گفت بگیرید او را. این یعنی وجود خوبی در بدی و بدی در خوبی که همیشه بوده و هست.

کارگردان خوزستانی یادآور شد: ما وظیفه داریم به وادی خلاقیت پا بگذاریم و از کلیشه ها استفاده نکنیم و بدانیم که عدم استفاده از یک واقعه تاریخی به اسطوره ها و اساس مان لطمه ای نخواهد زد.

وی گفت: اساس من حمایت از جریان عاشورا بود از سرچشمه آن که علی و اهل بیت بوده است و دو شخصیتی که حارس را خطاب قرار می دهند پیغام آور امام هستند برای مخاطب.

ناصری درخصوص واقعیت و وهم در اثرش و زمان وقوع حادثه عنوان کرد: ما در کارهای سوررئال واقعیت را می بینیم اما با اوهام همراه است. "موعد خواسته" هم دو بخش داشت. در بخش فرا واقعی کار، که در سال 40 هجری می گذرد، حارس دن کیشوتی است که می رود تا علی را بکشد، یک پهلوان پنبه است که ترس اش از اهل قلم است. اما حارس وقتی می رسد که علی کشته شده بود؛ همان اتفاقی که حضرت علی با علم لدنی خودش پیش بینی کرده بود.

وی ادامه داد: او علی است، جامع علوم، چیست که در او نیست از صفات نیک. علی در نهج البلاغه می گوید پروردگار برای من پوششی استوار قرار داد تا مرا حفظ کند و هنگامی که موعد مرگم فرا برسد، آن پوشش را دور می کند که در آن روز تیر خطا نمی رود و این یعنی یک رویین تنی برای حضرت علی. او رویین تن بوده اما نمی گوید من رویین تن هستم، می گوید پروردگار و خودش را در زیر توانایی و خواست خداوند قرار می دهد. فضای نخست ما این بود.

نویسنده "موعد خواسته" بخش دوم اثر را بخش واقعی کار در سال 41 هجری خوانند و گفت: پس از وقایع سال 40، حارس به شام بر می گردد و در سال 41 هجری آغاز به ثبت آن چه که حق است، می کند.

رضا کیانی: برای آشنایی با روح یک واقعه باید به سمت اسطوره برویم

رضا کیانی عضو کانون منتقدان ایران در جلسه نقد و بررسی نمایشنامه خوانی "موعد خواسته" به تاثیر نمایشنامه خوانی در تاتر پرداخت و گفت: نمایشنامه خوانی در گام نخست مکانیزمی است جهت ترمیم نمایشنامه و نمایشنامه جهت معرفی و رفع نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت، خوانده می شود. سال های پیش در کشورهای غربی، کافه ها محفل نمایشنامه خوانی بودند ، البته ایرانی ها هم از قدیم الایام به نقل روایت و قصه گویی عادت داشتند و فرهنگ سینه به سینه و شفاهی از فراز و فرود تاریخ به ما رسیده و با وجود تفاوت ها، آن چنان غریبه با ما نیست.

وی افزود: در نمایشنامه خوانی، نقش خوان و تماشاگر حس یکدیگر را می بینند و این تبادل حس در کیفیت و پیشبرد کار تاثیرگذار است. در نمایشنامه خوانی امتداد حس وجود دارد و داد و ستدی بین مخاطب و نقش خوان صورت می گیرد که در اجرای رادیویی نیست. نمایشنامه خوانی ضمن مواجهه اثر، بازسازی ذهنی ایجاد می کند و مخاطب می تواند تصویر سازی ذهنی خود را داشته باشد و تخیل خودش را داشته باشد.

کیانی درخصوص کار "موعد خواسته" گفت: اثر، همان طور که نویسنده اشاره می کند، مستند تاریخی ندارد بلکه برآمده از ذهن خلاق و دراماتیک وی است. تاریخ همیشه پوسته و هنر همیشه هسته است؛ تاریخ همیشه به روی قضیه اشاره دارد اما برای آشنایی با روح یک واقعه باید به سمت اسطوره برویم و مرز بین تاریخ و اسطوره همین جاست.

وی با بیان این که خلق شخصیت ها در دل حوادث تاریخی یک امر طبعی و خلاقانه است، عنوان کرد: وقتی که مقتضیات رفتاری و عاطفی و ادبیات سیاسی حاکم بر آن برهه از تاریخ را پیدا کردیم و بر تارک تاریخ دست یافتیم، می توانیم ذهن مان را خلاق کنیم و در آن ظرف زمانی انسان هایی بیافرینیم. در تحلیل وقایع است که به روح زمانه خود دست می یابیم و ذهن خلاق می شود و شخصیت هایی می آفریند که حتا مستند تاریخی ندارند.

عضو کانون منتقدان ایران یادآور شد: در یک اثر ما قصد نداریم نعل به نعل تاریخ روایت کنیم و شخصیتها را دقیقا منطبق با آدم های جریان ساز تاریخ خلق کنیم ، بلکه لازم است که با روح زمانه در ارتباط باشیم و ادبیاتی که بر گفتمان سیاسی دوران خلافت علی حاکم بود و دورانی که سه جنگ را از سر گذرانده بود و مکر معاویه در آن دوران را بشناسیم زیرا این روح زمانه است که باید با نگاه به آن به شخصیت پردازی و روایت داستان بپردازیم.

منتقد ادبی استان خوزستان با اشاره به جایگاه نقد در ادبیات و تاتر، اظهار داشت: نقد جزو ارکان پنج گانه تاتر است و ارتباط بین مخاطب و گروه اجرایی است. به واسطه آن کاستی ها و نقاط ضعف مشخص و عیار کار سنجیده می شود. هیچ کاری بدون نقد و بررسی کامل نیست و برون داد هر رویداد در نقد آن است اما مشکل در نقد وقتی پدیدار می شود که به جای نقد اثر، به نقد شخصیت صاحب اثر می پردازیم.

وی تاکید کرد: نقد غیرمنصفانه و منصفانه وجود ندارد. منتقد باید راحت و صریح نقد اش را بگوید زیرا با نقد است که آموزش، پژوهش و اخلاق محوری پدید می آید. نقد کرامت دارد و بزرگان، نقد را ارج می نهند لذا باید جدل ها در چارچوب اخلاقی و انسانی و علمی را به فال نیک گرفت.

شایان ذکز است جلسات کافه کتاب هر سه شنبه در مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه سازمان آب و برق خوزستان برگزار می شود

برچسب ها: نمایش نامه خوانی ، موعد خواسته ، سازمان آب و برق خوزستان

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه