تورج فتاحی / مدیر روابط عمومی شرکت برق منطقه ای خوزستان
از جمله مفاهیم جوامع مدرن جامعه مخاطره ای است، در جامعه شناسی، به جامعه ای مخاطره آمیز گفته می شود که هر چقدر از تکنولوژی و مقتضیات جامعه امروزی بیشتر استفاده کند به همان نسبت ممکن است آبستن حوادث ناخواسته ای از جانب این تکنولوژی هم باشد.
به عبارت دیگر هرچقدر که فناوری و تکنولوژی زندگی انسان ها را راحت کرده است، می تواند بر اثر از دسترس خارج شدن یا عملکرد نامناسب زندگی را با چالش هایی نیز مواجه کند.
خطرهای مربوط به جامعه مخاطره آمیز تنها مربوط به یک قشر خاص نیست و بطور یکسان همگان را در بر می گیرد و مرزهای طبقات اجتماعی از هر نوعی باشد را می شکند، مثلا وقتی بر اثر آلاینده های زیاد هوا آلوده می شود، همه مردم آن مکان را اذیت می کند یا وقتی با ماشین آلات مدرن برای اکتشاف یک ماده معدنی که سود زیادی هم دارد قوانین طبیعت نادیده گرفته می شود، خروجی آن گرد و خاکی است که یک کشور یا استان را درگیر می کند و برایش فرقی هم نمی کند که مردم آن شهر و دیار در کدام طبقه بندی اجتماعی، اقتصادی یا نژادی قرار می گیرند.
اگر جامعه مخاطره آمیز را محصول برنامه ریزی های سیاست مداران و اندیشمندان یک جامعه بدانیم، برنامه ریزی برای مقابله با این خطرها متناسب با علم روز و کارایی نیز در دست همین عوامل خواهد بود، یعنی باید دست اندرکاران خطرها را شناسایی کرده و آمادگی همه جانبه ای برای مقابله با آنها و در نهایت برطرف کردن آن را داشته باشند.
از مهم ترین فاکتورهایی این برنامه ریزی نیز وجود سطح قابل قبولی از اعتماد بین برنامه ریزان و مردم است و بدون وجود این اعتماد هر اقدام مقابله ای با خطرهای جامعه مخاطره ای غیرممکن خواهد بود.
نقش صنعت برق به عنوان یک فناوری برتر در زندگی امروزه جوامع انکار ناپذیر است و حتی تصور زندگی بدون برق برای چند دقیقه غیرممکن خواهد بود، چرا که زندگی بدون برق تنها در تاریکی و روشنایی خلاصه نمی شود و جزء به جزء زندگی روزمره ما را درگیر خود کرده است.
این صنعت همان گونه که آسایش و راحتی را رقم زده است در صورت از دسترس خارج شدن یا ناپایدار بودن نه تنها مشکلات جدی را برای زندگی کردن ایجاد می کند بلکه به واسطه نقش حیاتی و رابطه مستقیمی که با زندگی مردم دارد ممکن است به ایجاد بحران های اجتماعی هم دامن بزند، پس لازم است که پایداری آن همیشه مد نظر باشد.
برای حفظ پایداری برق لازم است که اقدامات مختلفی صورت بگیرد و متناسب با سطح نیازها ظرفیت سازی جدیدی در شبکه صورت گرفته و از منابع انرژی خورشیدی و تجدید ناپذیر نیز برای تولید برق استفاده شود، در کنار ظرفیت سازی متناسب و معقول لازم است که مصرف صحیح و بهینه ای از برق نیز صورت بگیرد، خصوصا در شرایط امروزی که عوامل بیرونی هم زمان مانند گرد و غبار، خشکسالی و افزایش بی سابقه دمای هوا پایداری این صنعت را تهدید می کند، مثلا همین مقوله خشکسالی و کاهش آورد آب نیروگاه های برق آبی به تنهایی باعث شده تا ۵۰ درصد از ظرفیت تولید برق آبی در خوزستان از بین برود، هم زمان افزایش دما باعث شده تا مصرف برق در اوج خود باشد.
در این شرایط که عوامل بیرونی بیشترین فشار را بر این صنعت حیاتی وارد کرده و دست اندرکاران صنعت برق مشغول پروسه ی زمان بر و هزینه دار پایداری شبکه و ظرفیت سازی جدید هستند، لازم است که مشترکین تا به ثمر نشستن ظرفیت سازی های جدید با اعتماد به نیروهای شرکت برق برای گذر از این شرایط مخاطره ای همکاری کرده و صرفه جویی را حتی با خاموش کردن یک لامپ یا صرفه جویی هایی که با سختی های کوچکی همراه است سرلوحه قرار دهند،
در مقوله صرفه جویی و نقش آن در پایداری شبکه برق همین بس که اگر تنها ۲۰ درصد از از مشترکین یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفری خوزستان یک کولر اضافه خود را خاموش کنند ۹۰۰ مگاوات مدیرت بار در شبکه صورت می گیرد که این کمبود فعلی تولید استان ناشی از خشکسالی را جبران می کند یا از آنجایی که بار سرمایشی شبکه برق استان ۵ هزار مگاوات است، می توان در یک برنامه میان مدت با خرید کولرهای نوین با برچسب مصرف مناسب تا ۴۰ درصد در این بخش که معادل ساخت یک نیروگاه حرارتی در مقیاس بزرگ و پرهزینه است صرفه جویی کرد.