رشد کمی و کیفی ما در حوزه پژوهش همسطح نیست و ما باید در حوزه کیفی در پژوهشها نیز به تدریج رشد بیشتری داشته باشیم.
علیحسین صابری اظهار کرد: آموزش، پژوهش و تبدیل پژوهش به فناوری یک مسیر منقطع نیست. نمیتوانیم بگوییم آموزش دیگر تمام شده است و حالا باید به پژوهش، فناوری و تبدیل آن به تکنولوژی بپردازیم.حتی پیشرفتهترین دانشگاهها نیز در حوزه آموزش بسیار فعال هستند.
وی افزود: در کشور ما گاهی این مساله مطرح میشود که ما مدام در حوزه آموزش و پژوهش کار میکنیم درحالی که پژوهشهای ما باید به فناوری نیز تبدیل شوند. در سالهای بعد از انقلاب در حوزه پژوهش از نظر کمی رشد قابل توجهای داشتهایم. اگر دوره قبل و بعد از انقلاب را از لحاظ تولید علم، یعنی تعداد مقالاتی که در مجلات معتبر دنیا به چاپ رساندهایم با هم مقایسه کنیم، میبینیم که رشد قابل توجهای در این حوزه داشتهایم.
رییس بنیاد نخبگان استان خوزستان ادامه داد: ممکن است در یک کشور سالانه 100 هزار مقاله در مجلات معتبر دنیا به چاپ برسند درحالی که تعداد مقالات این کشور در 20 سال گذشته 90 هزار بوده است. در کشور ما در 20 سال گذشته یک جهش داشتهایم.
صابری تصریح کرد: این رشد کمی برای ما لازم بود ولی توقف در این رشد کمی برای ما خوب نیست. بنابراین باید این انتظار را داشته باشیم که به تدریج به سمت کیفی شدن برویم. آنچه مسلم است این است که رشد کیفی ما و تبدیل پژوهشها به فناوری در کشور با رشد کمی ما همسطح نیست اما این رشد کیفی تا این حد نیز قابل قبول است و باید ادامه پیدا کند.
وی افزود: اگر این رشد ادامه پیدا کند میتواند برای ما امیدوارکننده باشد. اگر امسال خود را با 15 یا 20 سال پیش مقایسه کنیم میبینیم وضعیت بدی نداریم. اگرچه هنوز در ابتدای راه هستیم اما نباید توقف داشته باشیم. کشورهای دیگر که در حوزه کاربردی کردن پژوهشها پیشرفت کردهاند، همین راه را طی کردهاند. اگر این جریان متوقف نشود و ادامه پیدا کند میتوانیم در زمینه تبدیل پژوهشها به فناوری و کاربردی کردن آنها، موفقیتهای خوبی نیز به دست آوریم.
رییس بنیاد نخبگان استان خوزستان گفت: البته برای کاربردی کردن پژوهشها خودِ ماهیت پژوهش نیز مهم است، چون برخی پژوهشها ممکن است به گونهای نباشند که کاربردی شوند. همه جای دنیا وضعیت به همین شکل است، هر پژوهشی قابلیت کاربردی شدن ندارد اما در میان هزاران پژوهشی که انجام میشود اگر تعدادی از این پژوهشها این امکان را پیدا کنند که به فناوری تبدیل شده و کاربردی شوند نیز برای ما مفید است.
صابری با اشاره به لزوم ایجاد ارتباط مناسب میان دستگاههای اجرایی، صنایع و پژوشگران، خاطرنشانکرد: درحال حاضر عمده پژوهشگران در مراکز دانشگاهی هستند اما انجام شدن کارهای پژوهشی صرفا در دانشگاهها و از آنجا خارج نشدن، خود مشکل بزرگی است. برای حل این مشکل دفاتر ارتباط با صنعت، مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری تشکیل شدهاند اما هنوز نیز به رشدی که انتظار داشتیم، نرسیدهایم. پژوهشگران باید بتوانند از خارج از دانشگاه نیازهای دستگاههای اجرایی را بگیرند و آنها را در قالب طرحهای پژوهشی حل کنند.
وی گفت: هم دانشگاه باید در این زمینه قدمی به سوی صنایع بردارد و هم صنایع و دستگاههای اجرایی باید این باور را داشته باشند که مشکلات آنها از راه پژوهش حل میشود. اگر هر دو طرف این باور را داشته باشند این ارتباط برقرار میشود. در سالهای گذشته اقداماتی در این زمینه انجام شده است اما این اقدامات کافی نبوده است.
رییس بنیاد نخبگان استان خوزستان تصریح کرد: پژوهش به هر حال به هزینه نیاز دارد. کشورهای دیگر دنیا چند درصد تولید ناخالص ملی خود را به پژوهش اختصاص میدهند. ما هم باید تا حدی سهم پژوهش را در بودجهها افزایش دهیم. تحریمها میتواند به پروژههای پژوهشی ما آسیب بزند، باید راهی پیدا کنیم که از این آسیب جلوگیری کنیم. در خوزستان اگر درصدی از درآمد نفت را به پژوهشگران اختصاص دهند، هزینههای پژوهشها میتواند تامین شود.
صابری افزود: دستگاههای اجرایی باید تلاش کنند برای بودجههایی که در حوزه پژوهش دارند، پژوهشگران را به صورت مفید، موثر و مرتبط جذب کنند. این کار خود نوعی حمایت از پژوهشگران است. در دانشگاهها نیز باید اهتمام بیشتری برای پژوهش باشد تا با وجود تحریمها، کارهای پژوهشی را ادامه دهند.