اصطلاحاتی مانند "اعتماد به نفس" ، " خودباوری"، " خود اتکایی" و اصطلاحات تخصصی و عمومی دیگر به همین معنا، که در دانش روان شناسی تربیتی و همچنین در گفت و گوهای مردمی رایج است، همگی بر مدار لزوم تقویت و بکارگیری توان و استعداد فردی می چرخد. این اعتماد به نفس و خودباوری، از سویی دیگر موجب استقلال یافتن و برپای خویش ایستادن و احساس" داشتن شخصیت" در افراد می گردد.

بر این پایه، در روان شناسی تربیتی کوشش می شود تا از راه های گوناگون زمینه های داشتن این آمادگی از دوران کودکی و نوجوانی در افراد متعلم فراهم گردد.

در بُعد اجتماعی نیز، خصایص و ویژگی هایی مانند اعتماد به نفس، خودباوری و خود اتکایی می تواند، مقدمات تقویت توان اقتصادی و علمی و روی پای خویش ایستادن جمعی و برآوردن نیازها به دست خود و وابسته نبودن به اغیار در شکل کلان را فراهم سازد.

با وجود ارزشمندی خصلت هایی مانند خودباوری و خوداتکایی و اعتماد به نفس، چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی آن، باید اعتراف نمود که این ارزشمندی، نباید معلمان و متعلمان را از شناخت آسیب ها و مخاطرات احتمالی آن بازدارد. به سخن روشن تر، به همراه و در حین رشد و تقویت این صفات نیکو در افراد و جامعه، دسته ای صفات مخرب و بازدارنده می تواند موجبات سستی و کژی و به بیراه رفتن را فراهم کند که در ادامه یادداشت به بازشناخت آن پرداخته خواهد شد:

۱_ احساس خودباوری و خود اتکایی می تواند زمینه های استقلال کاذب و درون خالی و پوشالی را در افراد متعلم فراهم کند.

۲_ احساس خودباوری و اعتماد به نفس می تواند به نادیده گرفتن جنبه های مثبت و امتیازات دیگران منجر شود و متعلم را از بهره مندی از امتیازات دیگران محروم کند.

۳_ احساس خود اتکایی می تواند موجب تکرار روش آزمون و خطا و بالا رفتن هزینه های به خطا رفتن، شود.

۴_ احساس اعتماد به نفس می تواند موجب خودانزوایی و ایزوله شدن و در تنهایی قرار گرفتن متعلم را تشدید کند.

۵_ احساس خودباوری می تواند زمینه های خودبزرگ انگاری را که صفتی است مخرب و ویرانگر، در افراد متعلم تقویت کند.

آسیب ها و مخاطرات یادشده به همان اندازه که افراد متعلم را ممکن است در ورطه ضرر و زیان فرو بَرَد به همان اندازه نیز می تواند به جامعه و مجموعه انسانی صدمات جبران ناپذیری را تحمیل کند.

در این روزهای پر خاطره و در برگزاری جشن های پر شکوه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار و تحکیم نظام جمهوری اسلامی، به یکی از دستاوردهای این موفقیت با عنوان" زنده کردن احساس خودباوری" نزد ایرانیان اشاره می گردد. این خصلت نیکو، چه در بعد فردی و چه اجتماعی آن مورد ستایش است ولی بر اساس اصل "لزوم پاسداشت از ارزش ها و ارزشمندی ها" ، بر تک تک شهروندان و دوستداران بهروزی و بهبودی جامعه اسلامی ایران لازم است تا از این خصلت والا، نگهبانی کنند و از آسیب دیدگی آن جلو گیری کنند‌.

احساس خود اتکایی و خود باوری و اعتماد به نفس به مانند تیغ دو لبه ای است که یک لبه آن می تواند دستان ما را زخمی کند. این ویژگی ارزنده در حین غفلت می تواند کشور و میهن عزیز ما را گرفتار انزوا و تحمل هزینه های گزاف آزمون و خطا و محرومیت از امتیازات دیگران و خودشیفتکی کند‌.

به گمان نگارنده، ظرفیت چهل سالگی انقلاب اسلامی به اندازه ای فراخ شده است که همه دلسوزان با سلایق متنوع و نخبگانی از حوزه علمیه و دانشگاه بتوانند با آسودکی در نشست های تخصصی به بازشناخت آن بپردازند.

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه