انتخاب شهردار در اهواز کجا و در اصفهان کجا!

همانطور که بسیاری از مردم در جریان قرار گرفته اند اعضای شورای اسلامی کلانشهر مشهد در این دوره از ابتدا گزینه های ملی ، بومی و افراد بسیار توانمند و با سابقه های اجرایی کلان را مطرح و بررسی کردند. افرادی مانند دکتر سعید جلیلی، نیکزاد وزیر پرکار و اجرایی راه و شهرسازی سابق، سعیدی کیا وزیر اسبق راه و حتی محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق و شهردار اسبق تهران جزء گزینه های ملی برای شهرداری مشهد بودند و افرادی مثل محمد پرورش مدیر عامل آبفا تهران و مهدی برادران عضو هیئت علمی و از مدیران جوان شهرداری مشهد نیز جزء گزینه های بومی این شورا بودند که بررسی آنها تا روز یکشنبه 31/6/92 به طول آنجامید. سعیدی کیا، وزیر اسبق و فعال مسکن که از مدیران فعال و اجرایی و موفق دولت های خاتمی و احمدی نژاد نیز بوده در چند جلسه جدی در شورای اسلامی شهر مشهد حاضر شد و ضمن تبادل نظر تا مراحل نهایی پیش رفت، طبق گزارش خبرگزاری ها، سعیدی کیا در نهایت به علت تعهد به انجام چند پروژه در خارج از مشهد و همچنین عدم امکان انتقال خانواده اش به مشهد مقدس، شهردار نشد. اما گزینه بعدی که توانست آرای شورای شهر را به خود اختصاص دهد ،چهره ای ملی به نام ،سید صولت مرتضوی، معاون سابق وزیر کشور بود. به این ترتیب شورا پس از از رایزنی وتبادل نظر گسترده با گزینه ها ، آن هم به صورت شفاف به گزینه ای ملی و البته غیر بومی اما آشنا با فرهنگ استان (دارای سابقه استانداری خراسان جنوبی)رضایت دادند.

اصفهان

شورای اسلامی شهر اصفهان که اکثرا نیروهای متخصص و باسابقه اصفهانی هستند نیز در اولین گام سقائیان نژاد، شهردار با سابقه این شهر را برای ادامه کار خود ابقا کردند و متعرض وی نشدند تا سر فرصت و با بحث و مشورت و اعلام برنامه ها و بررسی توانمندی ها برای شهردار این کلان شهر تصمیم گرفته شود . دکتر سید مرتضی سقائیان نژاد، شهردار فعلی اصفهان ده سال است که (ازسال1383) شهردار این شهر است و در این ده سال با توانمندی و مدیریت خود ضمن ارتقای اصفهان توانسته اجماع عمومی را برای خود ایجاد کند و حتی در دوره احمدی نژاد چند بار از وی برای برخی وزارتخانه ها دعوت شد. اما به دنبال اعلام ضمنی عدم تمایل وی برای ماندن در سمت شهرداری پس از ده سال، گزینه های مختلفی برای طرح در صحن علنی شورا و نه در لابی های پشت پرده در نظر گرفته شده است. سردار مجید خراسانی فرمانده فعلی بسیج سازندگی کل کشور، مهندس جمشید نورصالحی مدیر کل سابق راه و شهرسازی اصفهان و معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل شهرهای جدید ایران، گزینه دیگر شهرداری اصفهان هستند، سردار خوراسگانی معاون نیروی زمینی سپاه و دکتر سقائیان نژاد شهردار فعلی نیز جزء گزینه های اصلی هستند که البته احتمال انتخاب دکتر سقائیان نژاد یا نورصالحی بیشتر از بقیه گزینه ها ارزیابی شده است. تاکنون چند جلسه مفصل برای بحث، تبادل نظر، اعلام برنامه و رای گیری توسط شورای شهر اصفهان برگزار شده که قرار است در جلسه آتی که در این هفته یا هفته آینده برگزار می شود شهردار انتخاب شود. آنچه که جالب است این است که این شواری شهر نیز با وجود تنوع سلیقه های سیاسی شهردار بی حاشیه و البته توانمند اصفهان را ابقا کرده تا سپس در فرصت مناسب با شفافیت و شیوه عاقلانه به بحث و بررسی و انتخاب شهردار بپردازد.

تبریز

در تبریز با توجه به اینکه مهندس نوین هشت سال شهرداری این کلانشهر را بر عهده داشت، برخی اعضای شورای شهر نظرشان این بود که بهتر است تغییری صورت بگیرد، به همین دلیل اکبری شهردار منطقه 3 تبریز به عنوان سرپرست انتخاب شد.شورای شهر تبریز تشخیص دادند بهتر است برای اتقان کار و دقت بیشتر زمان بیشتری را برای بررسی گزینه های مطرح وقت بگذارند. در این زمینه شهرام دبیری رئیس شورای شهر تبریز می گوید: فعلا در این مرحله تصمیم شواری شهر بر این شد که برای کرسی شهرداری تبریز

سرپرست انتخاب کنند. اگر 10 یا 15 روز شهردار را دیرتر انتخاب کنیم بهتر از یک تصمیم گیری عجولانه است که باعث روی کارآمدن یک نیروی ناکارآمد شود. رئیس شورای شهر تبریز و همه اعضای این شورا تاکید می کنند که باید روند انتخاب شهردار، منطقی و با بررسی دقیق برنامه ها و سوابق باشد. بر همین اساس همچنان شورای شهر تبریز در مرحله ی بررسی گزینه های شهرداری این کلانشهر است. گفتنی است علیرغم تاکید شورای شهر تبریز بر دقت برای انتخاب شهردار تبریز برخی اصحاب رسانه در این استان تاکید دارند که بهتر بود شهردار باسابقه

تبریز در سمت خود ابقا شود تا خللی در روند فعالیت های شهرداری رخ ندهد.

کرج

در کلانشهر کرج کار اندکی سریعتر پیش رفت. در شهر کرج با عنایت به اینکه اعضای شورای شهر لازم دیدند سریعتر فردی به عنوان شهردار انتخاب شود. لذا از زمان آغاز به کار شورا تا تاریخ 31 شهریور یعنی سه روز قبل از تهیه این گزارش به رایزنی و مشورت در جلسات علنی و غیر علنی پرداختند. طبق گزارش خبرگزاری ها چندین جلسه برای شنیدن برنامه ها و بررسی سوابق گزینه ها برگزار شد. علی رضایی فرزند دکتر محسن رضایی و علی ترکاشوند گزینه های نهایی شهرداری مرکز استان البرز بودند که در جلسه علنی شورا حضور یافتند و برنامه های خود را طرح کردند. با وجود اینکه گمانه های پشت پرده حاکی از انتخاب رضایی بود اما با شنیدن برنامه ها و شاید به دلیل سوابق ملی و استانی ترکاشوند، وی به سمت شهرداری کرج برگزیده شد.

البته آن ها نیز با توجه به منطق و عقلانیت حاکم بر اکثر شوراهای شهر بهویژه در شهرهای بزرگ برای جلوگیری از ایجاد وقفه در پروژه ها و ماموریت های شهرداری، تا زمان صدور حکم قطعی، شهردار فعلی کرج را به عنوان سرپرست ابقا کردند. لازم به ذکر است علی ترکاشوند شهردار منتخب کرج در سوابق خود عناوینی همچون شهرداری کرج، مدیریت مناطق شهری تهران، مدیریت برج میلاد، ریاست سازمان نظام مهندسی تهران و معاون وزیر ورزش و جوانان را دارد.

شیراز

انتخاب شهردار کلانشهر شیراز نیز روندی مشابه به دیگر کلانشهرهای کشور داشت. ابتدا لیستی 45 نفره برای تصدی شهرداری این کلانشهر تهیه گردید که در این لیست افرادی چون محمدباقر قالیباف شهردار تهران، محمدرضا رضازاده استاندار اسبق فارس و چند چهره شاخص دیگر حضور داشتند. پس از رایزنی های گسترده در شورای شهر شیراز 5 نفر به عنوان گزینه های نهایی انتخاب شدند که می توان به علیرضا پاک فطرت شهردار فعلی شیراز، محمد حسن اسدی معاون مالی و اداری شهرداری شیراز، محسن اردکانی معاون عمرانی استاندار فارس، علی زحمتکش رئیس شورای سوم شهر شیراز و ابراهیم عزیزی استاندار هرمزگان اشاره کرد.

پس از آن و بعد از رایزنی ها و بحث های دقیق و کارشناسی، علیرضا پاک فطرت شهردار فعلی شیراز و ابراهیم عزیزی استاندار هرمزگان به عنوان دو کاندیدای اصلی شهرداری شیراز مطرح شدند.

اعضای شورای شهر شیراز به دور از نگاه های سیاسی و با توجه به عملکرد مثبت و کارنامه قابل قبول عمرانی پاک فطرت در شهرداری شیراز تصمیم به ابقای وی درسمت شهرداری این کلانشهر گرفتند. موافقان وی حجم فعالیت های صورت گرفته و کارنامه عمرانی شهردار فعلی را مثبت و دلیل بر شهرداری بودن وی دانسته و از طرفی مخالفان عزیزی، استاندار فعلی هرمزگان معتقد بودند حضور وی در پست های فرمانداری، استانداری و معاونت سیاسی استانداری از او چهره ای کاملاً سیاسی ساخته در حالی که شهرداری ها جای افراد سیاسی با تفکرات حزبی نبوده و همچنین بر این مطلب تاکید داشتند که عزیزی با مسائل حوزه شهری آشنایی چندانی ندارد.

و اما ....

همانگونه که در این گزارش به طور اختصار و اجمال مطرح گردید روند انتخاب شهردار در کلانشهرهای کشور در فضایی عقلانی و با تاکید بر برنامه های ارائه شده توسط کاندیداها و توان اجرایی و عملیاتی آنان که لازمه پست شهرداری می باشد، صورت گرفته است. فارغ از گزینه های شهرداری کلانشهر اهواز، روند انتخاب شهردار اهواز فاصله ای طولانی و تاسف بار با این روند در سایه کلانشهرهای کشور دارد. در حالی که مشکلات و نارسایی های اهواز در سطوح مختلف شهری و بعضاً محرومیت اهواز از برخی ابتدایی ترین امکانات شهری نیازمند حساسیت و عقلانیت بیشتر اعضای شورای شهر در ایجاد و تحقق روند مناسب انتخاب شهردار بود.

مشکلات کلانشهر اهواز یقیناً از سایر کلانشهرهای کشور بسیار بیشتر و زخم های پیکر این شهر هم به دلیل سالهای جنگ تحمیلی و مدیریت های پس از آن عمیق تر است.

این مسئله باعث گردید مردم و اقشار مختلف انتظار بیشتر و مضاعفی از اعضای شورای شهر داشته باشند، انتظاری که موجب نظارت دقیق و حساس مردم بر عملکرد شورای چهارم اهواز گریده است. در خصوص گزینه های مطرح شده و شهردار منتخب نیز مباحثی به ذهن می رسد که می توان در مجال خود به خوبی مورد مداقه قرار گیرد. نکته آخر اینکه نباید فراموش کرد یکی از اهداف اصلی وجود شوراهای اسلامی شهرها، شفافیت و تحقق مردمسالاری دینی در عرصه های گوناگون از جمله مدیریت شهری است که متاسفانه در اهواز، نوع انتخاب شهردار از فضای دیگری حکایت می کرد که شاید زمانی دیگر بتوان جدی تر و با گفتن ناگفته ها ونادیده های بسیار به آن پرداخت.