با کمک بارندگی های اخير اکنون بين 70 تا 80 درصد تالاب ها آبگيری شدهاند و وضعيت خيلی خوبی دارند و تقريبا حيات و تنوع زيستی به تالاب ها برگشته است...
معاون محيط زيست دريايي و تالابهاي سازمان حفاظت محيط زيست گفت: بارندگيهاي اخير موجب پر آب شدن بخش زيادي از تالابهاي کشور شده است که حفظ کردن اين شرايط منوط به اجراي تعهد وزارت نيرو در تامين حقابه تالابها است. احمدرضا افزود: تا پيش از سال آبي 97 - 96 در مدت 17 تا 18 سال خشکسالي طولانيمدت را در کشور تجربه کرديم که بخشي از آن به تغيير اقليم و بخشي به سوء مديريت منابع آب برميگردد که باعث شده 70 درصد وسعت تالاب هاي کشور خشک و عرصههاي زيادي از آنها به منابع گرد و غبار تبديل شود.
جان دوباره به تالابها
وي اظهار داشت: از 3 سال گذشته که اعتبارات گرد و غبار به سمت حفاظت از تالابها خيز برداشت اتفاقات خوبي براي اين بخش از محيط زيست کشور افتاد يکي اينکه در 2 سال آبي گذشته بارندگيهاي خوبي داشتيم که اين مساله موجب شد تا تالابها جان دوبارهاي بگيرند، دوم اينکه اجراي پروژههاي برداشت آب باعث ميشد تا آب مورد نياز وارد تالاب نشود همچنين بسياري از مسيرهاي انحرافي که موجب ورود آب به تالاب ميشد، مسدود شدند.
لاهيجانزاده ادامه داد: با توجه به اهميت حفاظت از تالابها بسياري از اين مسيرهاي انحرافي لايروبي شدند و اجراي اين دست پروژه ها باعث شد آب وارد تالابها شود.
همچنين با کمک بارندگيهاي اخير اکنون بين 70 تا 80 درصد تالابها آبگيري شدهاند و وضعيت خيلي خوبي دارند و تقريبا حيات و تنوع زيستي به تالاب ها برگشته است، استانهايي که تالابهاي آنها قبلا منشأ گرد و غبار بودند مانند خوزستان، اکنون در وضعيت خوبي به سر ميبرند و تالابها شرايط بسيار عالي دارند به طوري که بالاي 90 درصد آنها زير آب است.
وي گفت: همچنين تالابهاي عراق که اوضاع وخيمي داشتند نيز بالاي 90 درصد آبگيري شدند و اين باعث شد که برخاستن گرد و غبار جنوب در غرب کشور به حداقل ممکن برسد، در هامون و بسياري از تالابهاي داخلي کشور نيز وضعيت نسبتا قابل قبول است.
معاون محيطزيست دريايي و تالابهاي سازمان حفاظت محيطزيست گفت: در چند سال اخير يکي از کارهاي مهمي که انجام داديم تعيين حقابه تالاب ها است که طبق قانون سازمان حفاظت محيط زيست بايد حقابه را تعيين و وزارت نيرو تامين کند که بر اين اساس براي 34 تالاب تعيينتکليف کرديم و تعدادي هم در دست مطالعه داريم.
حقابه، حق آب در قوانين مربوط به آب است که به حق استفاده از آب براي هر مصرف کننده از منابع آب مانند رودخانه، حوضچههاي آب يا منابع آب زيرزميني اطلاق ميشود.
اولويت تامين حقابه تالاب هاست
لاهيجانزاده گفت: بر اساس مصوبه دولت وزارت نيرو بايد حداقل سالانه 11 ميليارد متر مکعب آب براي حقابه تالاب ها پيش بيني کند، اين به عنوان قدم اول است زماني که مطالعات ما براي تعيين حقابه تالاب ها کامل شود وزارت نيرو موظف به تامين آنها است، تقريبا 44 تالاب داريم که منشاء گرد و غبار هستند و اولويت ما با اين تالاب هاست که حقابه آنها تامين شود، بعد از آن براي بقيه تالاب ها هم حقابه تعيين خواهيم کرد.
وي افزود: تاکنون مطالعات 34 تالاب و رودخانه تمام شده و بيش از 20 تالاب در دست مطالعه است که وقتي تمام شوند ميزان حقابه مورد نياز آنها مشخص مي شود، ضمن اينکه اين مطالعات در سه سناريو انجام مي شود، يکي در حالت خشکسالي، دوم در حالت بارش هاي نرمال و سوم در وضعيت ترآبي است در اين سه حالت سه عدد را به وزارت نيرو اعلام مي کنيم که بايد در اين سه اتفاق ميزان آب تعيين شده را براي تالابها در نظر بگيرند و رهاسازي کنند.
لاهيجانزاده تاکيد کرد: در واقع اين 11 ميليارد متر مکعب حداقل آب مورد نياز تالابها است و بايد وزارت نيرو هر سال اين ميزان را در محاسبات خود کنار بگذارد و بايد برنامه هايي که براي مصرف آب دارد را منهاي اين 11 ميليارد متر مکعب کند.
وي درباره اينکه چگونه مي توان شرايط فعلي تالابها را حفظ کرد گفت: اين دغدغه ما با وزارت نيرو است، الان آبي که مورد نياز است نسبت به آبي که در گذشته انتظار بود که با آن يک تالاب را پر کنيم قطعا کمتر است و اين حداقل را بايد وزارت نيرو حفظ کند، مثلا اگر تالاب هورالعظيم قبلا به 4 ميليارد متر مکعب آب نياز داشت الان به علت سيلاب پارسال 4 ميليارد آن تامين شده و پرآب است و فقط بايد سالي مثلا 500 تا 900 ميليون متر مکعب آب وارد آن شود تا فقط جبران کننده آب تبخير شده باشد.
رعايت زمان و دوره رها سازي
لاهيجان زاده اظهار داشت: بنابراين حفظ کردن شرايط فعلي تالاب ها منوط به اجراي تعهد وزارت نيرو در تامين حقابه تالاب ها است يعني وزارت نيرو بايد با حساسيت زياد و در زمان هاي مناسب رها سازي آب را انجام دهد، زمان مناسب يعني اينکه زماني آب را رها کند که مثلا مصرف کشاورزي نداشته باشيم اين زماني است که بارش اتفاق مي افتد يا فصلي است که نياز آبي کشاورز حداقل است، در اين زمان بايد وزارت نيرو موج آبي را رها کند تا وارد تالاب شود و آبگيري صورت گيرد چون اگر رها سازي را مثلا در ارديبهشت يا خرداد انجام دهد قطعا آبي به تالاب نخواهد رسيد و همه براي مصرف کشاورزي صرف مي شود بنابراين رعايت زمان و دوره رها سازي بسيار مهم است بنابراين وزارت نيرو بايد يک برنامه دقيق براي هر تالاب در هر استان داشته باشد تا زمان مناسب و دقيق را براي رها سازي پيش بيني کند.
معاون محيط زيست دريايي و تالابهاي سازمان حفاظت محيطزيست گفت: مثلا بهترين زمان براي رها سازي آب در تالاب گاوخوني دي، بهمن و اسفند است زيرا در اين زمان کشاورزي به کمترين آب نياز دارد اما اگر در ارديبهشت رهاسازي شود قطعا آبي به گاوخوني نخواهد رسيد.