در تاریخ 13 مردادماه 1285 خورشیدی و بعد از مبارزات و جنبش مشروطه‌خواهی در ایران، پادشاه قاجار، مظفرالدین شاه، فرمان مشروطیت را امضا کرد و یک روز بعد یعنی در تاریخ 14 مردادماه این فرمان به صورت رسمی برای اطلاع ملت صادر شد.

اساس این فرمان هم آن بود که پادشاه قاجار موافقت کرد تا یک مجلس تحت عنوان مجلس شورای ملی تشکیل بشود که هدف آن، رفاه، آسایش و امنیت دولت و ملت (هر دو) باشد و در تصمیم‌سازی قدرت حکومت، نهاد جدیدی تحت عنوان مجلس هم سهیم باشد و مشارکت کند.

مفهوم‌شناسی واژه مشروطه به ما می‌گوید که مشروطه یعنی اینکه قدرت سیاسی از نوع سلیقه‌ای، استبدادی، یکه‌سالارانه و دیکتاتوری نباشد و صدور هر دستور یا هر فرمانی، مشروط بشود به قانون.

در اینجا وقتی واژه‌ی مشروطه می‌آید مقصود آن است که حاکمیت قانون و قوانین، به جای حاکمیت مطلق اراده‌ و سلیقه‌ی فردی، نهادینه شود.

به دیگر سخن، واژه‌ی مشروطه در برابر واژه‌ی مطلق، قرار می‌گیرد؛ قدرت مشروط و محدود به قانون در برابر قدرت مطلق و منبعث از صرفاً اراده و سلیقه‌ی فردی.

کدام قانون؟ اگر بر اساس تحلیل محتوای فرمان مشروطه بخواهیم سخن بگوییم مقصود، آن قانونی است که منتخبان ملت که در مجلس هستند آن را وضع کرده باشند.

در فرمان مشروطیت که به صورت رسمی در تاریخ 14 مردادماه 1285 خورشیدی صادر شد منتخبان ملت در مجلس را این طبقات باید تشکیل بدهند:

1_ شاهزادگان قاجاری.

2_ علما.

3_ تجار و بازرگانان. 4_ نمایندگان اصناف. 5_ مالکان. 6_ اعیان و اشراف.

در این فرمان آمده است که مجلس منتخب ملت، باید حافظ و نگهبان «عدل» باشد.

مفهوم عدالت و عدل، یک مفهوم کلیدی در اندیشه سیاسی در ایران از دیرباز تاکنون بوده است.

مجلس باید نگهبان «عدل و عدالت» باشد.

همچنین در فرمان مشروطیت نوشته شده است که مجلس باید براساس قوانین مقدس شرع عمل کند و هدف و کارکرد نهایی آن، انجام اصلاحات در امور مملکتی در جهت ترقی دولت و ملت (هر دو) باشد.

پس، بر اساس تحلیل محتوای فرمان مشروطیت (1285 خورشیدی)، مجلس:

1_ منتخب طبقات ذکر شده‌ است به انتخاب خودشان. 2_ نگهبان و محافظ عدل و عدالت باید باشد. 3_ بر اساس قوانین شرع مقدس عمل کند. 4_ اصلاحات در امور مملکت به نفع ترقی، رفاه، امنیت و آسایش دولت و ملت (هر دو) را انجام بدهد.

در بخشی از متن فرمان مشروطیت به امضای مظفرالدین شاه قاجار، آمده است:

«... چنان مصمم شدیم که مجلس شورای ملی از منتخبین شاهزادگان و علما و قاجاریه، اعیان، اشراف، ملاکین و تجار و اصناف به انتخاب طبقات مرقومه در دارالخلافه تهران تشکیل و تنظیم شود که در مهام امور دولتی و مملکتی و مصالح عامه، مشاوره و مداقه لازم را به عمل آورده به هیئت وزرای دولت خواه ما در اصلاحاتی که برای سعادت و خوشبختی ایران خواهد شد اعانت و کمک لازم را بنماید... و مجلس شورای مرقوم که نگهبان عدل است افتتاح و به اصلاحات لازمه امور مملکت و اجرای قوانین شرع مقدس، شروع نماید و نیز مقرر می‌داریم که سواد دستخط مبارک را اعلان و منتشر نمایند...».

براساس فلسفه‌ی سیاسی، جمهوری اسلامی ایران چرایی شکل‌گیری مجلس (پارلمان) در جوامع این است که ملت از طریق منتخبان خود (خواست اکثریت)، در تصمیم‌سازی ساختار قدرت سیاسی مردم سالارانه دینی است مشارکت و دخالت داشته باشد و هر قانونی که مردم در تمام ساختار نظام تصمیم ساز و دخالت مستقیم دارند و توسط مجلس منتخب اکثریت قوانین وضع می‌شود که هدف آن رفاه، آسایش، سعادت، امنیت، مصالح عامه مردم و اجرای عدل و عدالت در جامعه می باشد.

همچنین مجلس در نظام مقدس جمهوری اسلامی عصاره ملت و منتخب اکثریت مردم، کارکرد قوی نظارت بر ارکان مختلف قدرت سیاسی را برعهده خواهد داشت تا قدرت سیاسی در جوامع مختلف به دیکتاتوری و فساد، مبتلا نشود.

امید فراوان است مجلس انقلابی در همراهی و همکاری با ‌دولت‌مردمی سیزدهم بتواند گامی بزرگ و برگ زرین دیگری در احقاق و نیل به اهداف بزرگ انقلاب اسلامی جهت پیشبرد فرمامین مقام معظم رهبری و گام دوم انقلاب بردارد .

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه