مداحان معروف چه شغلی دارند؟

معمولا شایعات زیادی پشت سر مداحان هست. اینکه درآمدشان از مداحی کردن آنقدرها هست که برای کسب درآمد نیازی به کاری غیر از مداحی ندارند؛ قضاوتی که نه می‌توان آن را تایید کرد و نه تکذیب.

«حاشیه» با ذکر این مقدمه، گزارشی از کسب و کار مداحان مشهور را منتشر کرده که در پی می‌آید:

منصور ارضی
منصور ارضی که سال‌هاست بسیاری از عزاداران با صدای او عجین شده‌اند علاوه بر اینکه مداح و روضه‌خوان صنف لباس‌فروش‌هاست، در کسب و کار هم اهل همین صنف است. او در بازار پارچه‌فروش‌ها حجره دارد و این‌طور که شنیده می‌شود، ابوالفضل بختیاری (دامادش) که او هم از مداحان کشور است، علاوه بر کارهای خودش، کمک‌دست پدرزن در این کار هم هست.

منصور ارضی بی‌تردید سیاسی‌ترین مداح کشور است و پامنبری‌هایش کمتر جلسه‌ای را به خاطر دارند که «حاجی» وسط روضه، گریزی هم به اتفاقات سیاسی کشور نزده باشد. اظهارات تند او علیه دولت خاتمی در طول هشت سال دولت اصلاحات، حمله به قالیباف و تشبیه او به عمر سعد، حملات تند او به اطرافیان محمود احمدی‌نژاد، طلب مرگ برای چهره‌های سیاسی (که عجالتا هاشمی رفسنجانی آخرینشان بوده) از جمله اظهارات جنجال‌برانگیز این مداح سرشناس کشور در طول سال‌های روضه‌خوانی‌اش بوده است.

سعید حدادیان
سیاسی‌ترین مداح کشور (طبعا پس از منصور ارضی) در یکی از سیاسی‌ترین دانشگاه‌های کشور مشغول به کار است. سعید حدادیان که به اظهارنظرهای بعضا تند و سیاسی در جلسات روضه‌خوانی‌اش شهره است، خارج از حسینه و هیئت، در نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه تهران کار می‌کند و البته در همین دانشگاه هم برخی دروس مرتبط با معارف را تدریس می‌کند. حدادیان معمولا به خاطر اظهارنظرهای خاص خود پای ثابت رسانه‌های سیاسی است و در دولت محمود احمدی‌نژاد و با شکایت رحیم‌مشایی و دولت دهم، پایش به دادگاه هم باز شد.

محمود کریمی
چهره شماره یک این روزهای هیئت‌های مذهبی، یکی از چهره‌های بازار سنگ هم هست. محمود کریمی که خودش می‌گوید «از خردسالی روی پای مرحوم کافی نشسته و روضه خوانده» در هیئت محمد طاهری و در کنار این مداح مشهور تهران معروف شد. اولین مداحی‌ها با سبک «دو نفره» را هم تقریبا همین دو مداح در یکی از مجالس محمد طاهری باب کردند؛ سبکی که حالا اکثر جلسات مذهبی را درنوردیده و بچه هیئتی‌ها و البته آنهایی که شاید فقط محرم‌ها پایشان به هیئت‌ها باز می‌شود با مدل‌های دیگرش کمتر حال می‌کنند، سبک و سیاق دو نفره‌ای که بعدها توسط دیگر مداحان نوظهور تقلید شد و نهایتا «حوسین حوسین» معروف (حسین حسین سابق!) را به وجود آورد، رویه‌ای که انتقاد برخی مراجع تقلید را هم به دنبال داشته است.

از اینها که بگذریم، کریمی گویا در بازار سنگ مشغولیت دارد و خودش هم گفته «در کار سفال هستم، تولید سفال و آجر». محمود کریمی پیش از اینکه در مداحی چهره شود، بنایی و نجاری و کارگری را هم تجربه کرده است. حالا اما «حاج محمود» در میان جوانان زیادی محبوب است و چهره‌های سرشناس سیاسی هم پامنبری‌هایش هستند. او نیز از بزرگانی است که کسب درآمد مداحان از مداحی را شایعه محض می‌داند.

عبدالرضا هلالی
از وقتی که رضا هلالی شیوه‌ای جدید در سینه‌زنی را باب کرد و حاج منصور ارضی از او تعریف کرد شاید ده سالی می‌گذرد. رضا هلالی از پرحاشیه‌ترین مداحان است و البته بخشی از حاشیه‌هایش را باید پای خصلت‌های «مردم و جماعتی» نوشت که از سرک کشیدن به زندگی خصوصی خلق‌الله لذت می‌برند که گویی این کار، کسب و کارشان است. فرقی هم نمی‌کند طرف بازیگر سینما و تلویزیون باشد یا خواننده و مداح. هلالی هم چند سال پیش، چوب همین جماعت را خورد و آنچه در حریم خصوصی‌اش گذشته بود، سر از یک گوشی موبایل و نهایتا شبکه بلوتوث درآورد. هلالی که رشته حقوق را در مقطع کاردانی دنبال می‌کرد مثل بسیاری از هم‌صنفانش در عرصه مداحی، درس را نیمه‌تمام گذاشت و بیشتر وقتش را به مداحی اختصاص داد. بعدها و با چهره شدن در این عرصه، کمی اوضاعش بهتر شد و حالا هم در حوالی میدان گمرک به تجارت چوب در حجره شخصی‌اش مشغول است. گویا در این تجارت با حیدر توکل از دیگر مداحان تهران شریک است.

جواد مقدم
جواد مقدم از نسل جدید مداحانی است که به خاطر استفاده از سبک و خواندن آهنگ‌هایی عجیب و غریب به سرعت چهره شد. وقتی می گوییم «آهنگ های عجیب و غریب» درباره زمانی صحبت می‌کنیم که گوش خلق‌الله به این مدل خواندن‌های امروزی عادت نکرده بود و حساسیتش به چنین بدعت‌هایی را از دست نداده بود. آهنگ‌ها و سبک‌هایی که باعث شد پای «بزرگ‌ترها» و به قول قدیمی‌ها «پیرغلامان» از هیئت‌ها بریده شود و جای آنها را جوانانی پر کنند که با سبک‌های «پاپ‌گونه» بیشتر حال می‌کنند و در تمام طول عزاداری و سینه‌زنی لحظه‌ای هم یک‌جا بند نمی‌شوند و دائم هروله می‌کنند. جواد مقدم که برخی طرفدارانش او را مداح - هنرمند توصیف می‌کنند، خارج از هیئت هم به کار هنر مشغول است. او از معدود مداحان تحصیلکرده است و در دانشگاه آزاد، «هنر» خوانده. الان هم به کار تذهیب مشغول است و کارگاهی هم برای همین کار دارد. مقدم گاهی اوقات، کارهای تذهیبش را در برخی نمایشگاه‌ها به نمایش می‌گذارد و در کسب و کار با محصولات هنری‌اش هم مثل مداحی‌اش جدی است.

حسین سازور
حسین سازور از شاگردان منصور ارضی و از مداحان قدیمی کشور است. محمود کریمی، دیگر مداح سرشناس کشور در یکی از مصاحبه‌هایش در پاسخ به شایعه دریافت مبالغ نجومی از سوی برخی مداحان سرشناس، این موضوع را شایعه خواند و گفت هر کدام از مداح‌ها برای خودشان کسب و کار دارند. او برای مثال به محمد طاهری اشاره کرد که دفتر فرهنگی دارد و البته از حسین سازور هم نام برد و گفت در کار «ساخت و ساز» است.