مدرسه دختران در کانتینر / غزاویه در محرومیت

در طول مسير رنگ سبز مزارع و نخلستانها، چشمانم را نوازش مي داد. باور نمي كردم كه اطراف اهواز اين چنين سرسبز و با نشاط باشد. ياد بهشتي افتادم كه مي خشكد. شايد اينجا امتداد همان باغهاي «الغميج» و «شكاره» باشد، قبلا تصاويري خيره كننده از اين روستا را در تلفن همراه دوستم ديده بودم و همين قويترين انگيزه براي رفتنم به آنجا و تهیه گزارش بود.

ديدن نخلستانهايي با نخلهایی سرسبز که گیسهای طلائی داشته و ثمره آنها خرماي برحي، بريم و سعمران است. گشتي در روستاي «غزاويه» زدم و دنبال مسير نخلستانها و تاكستانها بودم و ديدم اين روستا در تاكستانها، نخلستان‌ها و زمينهاي زراعي محصور شده است. اما در بين مسير زيبايي كه به اين نخلستان‌ها منتهي مي شود، مشكلات و كمبودهايي ديدم كه خط نگاهم از آنها قطع نمي شد.

تحصيل در كانتينر

آمار دانشجويان اين روستا بيش از 70 نفر است كه امسال بیش از 10 نفر در مقطع كارشناسي ارشد پذيرفته شده اند و اهالي روستا اميدوارند در آينده اين آمار افزايش يابد. در گذشته، اگر دختري به مدرسه مي رفت، باعث تعجب ساكنان روستا مي شد اما مجيده نواصری، يكي از دختران روستا به مرحله استاد دانشگاهي رسيده است. او استاد دانشگاه پيام نور و جهاد دانشگاهی ‌بندر عباس در رشته ادبيات عرب است. مجيد نواصر ( استاد دانشگاه آزاد خرمشهر در رشته اقتصاد) و حسين نواصر استاد دانشگاه چمران كه فوق ليسانس ادبيات فرانسه دارد و اكنون بازنشسته شده، از ساكنان روستاي غزاويه هستند.

اما درس خواندن در اين روستا چندان كار راحتي نيست. مدرسه ابتدايي در جاده اصلي روستا درست روبروي روستا قرار دارد. اين مدرسه پنج كلاس دارد و به تازگی کلاس ششم هم ساخته شده که کلی کمبود دارد و روي تابلوي آن تاريخ تاسيس را 1372 نوشته اند. گفته می شود از آن تاریخ تا کنون کسی اقدام به بازسازی آن نکرده است. در حالي كه با توجه به رشد جمعيت روستا، نياز به كلاسهاي بيشتر در اين مدرسه، محسوس است. كلاسهاي مدرسه مختلط هستند. حدود سه سال مي شود كه مهد كودكي كوچكی در اين دبستان داير شده است.

دهيار غزاویه درباره وضعيت مدرسه این روستا مي‌گويد: پشت اين دبستان، يك مدرسه راهنمايي دخترانه هست كه يكي از كلاسهايش در كانتينر داير مي شود و به همين دليل برخي معلمان، تمايلي به تدريس در اين شرايط را ندارند.

يكي از دختران روستا كه در اين مدرسه درس مي‌خواند نیز مي گويد: اين مدرسه تنها روستاي ما را پوشش نمي دهد و دانش‌آموزان زيادي از روستاهاي بوهر، وعيليه، موران، عميشيه بزرگ، طرفايه، بريچه و فرسيات هم در اينجا درس مي‌خوانند.

در اين روستا براي مدرسه ای برای دختران و پسران مقطع دبيرستان و همچنين براي پسران مقطع راهنمايي وجود ندارد. پسرهاي راهنمايي مجبورند به روستاي مظفريه بروند كه فاصله آن تا غزاويه چهار كيلومتر است. دختران دبيرستاني نيز به منطقه كوت امير  يا اهواز مي روند. پسرهاي روستا هم همين مشكل را دارند. هزينه سرويس دختران دبيرستاني را كه در كوت امير درس مي خوانند، آموزش و پرورش تقبل كرده اما پسران و دختراني كه در اهواز درس مي‌خوانند با هزينه خودشان سرويس مي‌گيرند.

اهالی غزاویه می گویند که هر چند سرويسي که پارسال آموزش و پرورش پرداخت هزينه اش را تقبل كرده بود سه ماه بعد از بازگشايي مدارس كارش را آغاز كرد.

«احمد نواصر» يكي ديگر از اهالي که دغدغه داشتن مسجدی در روستا را دارد مي‌گويد: مسجد صاحب الزمان (عج) سال 61 به همت اهالي روستا و با وقف زميني كه حاج جليل نواصر به اهالي هديه داده بود به كمك روستاييان ساخته شد. بناي مسجد فرسوده شده و اوقاف هم براي بازسازي آن، هيچ كمكي نمي‌كند.

غزاویه، روستاي نمونه

دهيار، نداشتن انشعاب گاز خانگي را يكي از مشكلات بزرگ اهالي روستا مي داند و مي گويد: از كپسول گاز استفاده مي كنيم و مدتهاست كه گاز نداريم. پارسال قرار بود علمك هاي گاز نصب شوند اما هنوز چیزی عوض نشده است.

علی نواصر به موضوع بهسازي روستا مي پردازد و مي‌گويد: بهسازي روستا از سال 81 آغاز و غزاويه به عنوان روستاي الگو انتخاب و چهار خيابان اصلي و يكي از خيابانهاي فرعي جدول كاري و خيابان اصلي روستا آسفالت شد. از سال 81 به بعد، حدود شش سال، هيچ بودجه اي براي بهسازي غزاويه تعيين نشد تا اينكه در سال 88 مبلغي معادل يكصد ميليون تومان به روستا اختصاص يافت و با اين مبلغ، در چهار خيابان روستا به طول هزار و 250 متر و يك خيابان فرعي 100 متري، طرح جدول گذاري و ساخت جوي انجام شد.

گنداب در كنار روستا

در بافت قديم روستا، بوي تعفن و آزار دهنده است. فاضلاب روستا به بافت قديم روستا منتهي و باعث انتشار آلودگي در اين بخش مي شود. آبهاي آلوده به تاكستانها و نخلستانها سرازير مي شود. اين گندآب باعث رشد نيزارهايي به ارتفاع 10 متر و طول 50 متر شده است. فاصله نزديكترين منازل روستا تا اين گندآب، حدود هفت متر مي شود.

دهيار از پيگيري براي رفع اين معضل خبر مي دهد و مي گويد: براي بنياد مسكن و ديگر ارگانها در اين زمينه زياد نامه نگاري كرده ايم. به تازگي مدير اجرايي طرحهاي روستايي قول داده كه به محض تامين بودجه، اعتباري براي لوله‌كشي فاضلاب تخصيص يابد.

به گفته دهیار  این معضل هنوز به طور کامل حل نشده است.

علي نواصر درباره يكي از طرحهاي در حال اجرا در روستا توضيح مي‌دهد: تفاهم نامه اي براي پلاك كوبي بين دهياري و اداره پست منعقد شده است. طبق اين قرارداد، منازل روستا پلاك كوبي ‌و به صندوق‌هاي پست مجهز مي‌شوند كه تاكنون تعدادي از صندوق‌ها نصب شده‌اند.

ورزش يعني شاهين و كارون

يكي از جوانان روستا با لباس ورزشي مشغول تمرين است. درباره ورزش غزاويه مي‌گويد: غزاويه دو تيم فوتبال به نامهاي شاهين و كارون دارد. تيم كارون سالها پيش تشكيل شده و حتي پدرم، در جواني عضو اين تيم بود.

این جوان می گوید: تيم شاهين هم 15 سال است كه تشكيل شده. اين تيم مختص جوانان و كارون تيم بزرگسالان است، من هم عضو تيم كارون غزاويه هستم. در غزاويه يك تيم براي نونهالان داريم كه تمرين و بازي‌هايشان در زمین خاکی اطراف روستا برگزار می شود.

گفته هاي اين جوان ورزشكار نشان مي دهد هرچند استعدادهاي ورزشي در اين روستا وجود دارد اما نبود امكانات مناسب براي پرداختن به ورزشهاي گوناگون، آنها را خانه نشين كرده است.

تاریکی غلیظ

مهمترين مشكل اين اهالي كافي نبودن امنيت مسير و محدود بودن زمان تردد از شهر به روستا است. ساعت كه از 21 بگذرد، راننده هايي كه از جاده اصلي كنار روستا مي گذرند حاضر نمي شوند كسي را تا منطقه «استيشن» برسانند؛ مگر اينكه براي آنها آشنا باشي.

به گفته روستاييان اين مسير، امنيت كافي ندارد و حتي آژانسهاي مسافربري منطقه استيشن براي مسير غزاويه و روستاهاي اطرافش، كمتر تاكسي مي‌فرستند. تاريكي مسير، مشكل امنيت را دو چندان كرده است. اهالي از سرقتهايي كه در اين مسير اتفاق افتاده مي گويند و تقاضا مي كنند كه اداره برق، تامين روشنايي اين مسير را در اولويت كاري قرار دهد تا بخش عمده‌اي از مشكلات امنيتي آنها حل شود.

20 سال ديگر از هنر بگوييم

فاطمه يكي از دختران هنرمند اين روستا كه تاكنون چندين نمايشگاه نقاشي در اهواز و دانشگاه برگزار كرده، در خصوص فعاليت هنري در روستا مي‌گويد: غزاويه به لحاظ كارهاي فرهنگي خيلي ضعيف است اما استعداد زيادي براي انجام كارهاي فرهنگي و هنري در بچه‌هاي دبستاني اين روستا وجود دارد.

فاطمه می گوید: چند مرتبه خواستم جلسه نوجوانان و كودكان را با كارهاي فرهنگي آشنا كنم اما براي اين كار به بودجه و برنامه نياز است كه متاسفانه هيچ بودجه‌اي نداريم. از نظر من بايد 20 سال ديگر درباره هنر و فعاليتهاي فرهنگي در اين روستا حرف بزنيم چراكه حل مشكلات مهمتر در اولويت است.

وجه تسميه روستاي غزاويه

بنا به گفته اهالي نام روستا از تلفيق دو واژه «غزو» و «ويه» تشكيل شده به معناي كسي كه به جنگ رفته و از جنگ برگشته است. 90 درصد اين اهالي از قبيله نواصر هستند و ارتباط خويشاوندي و تعاون بين اين اهالي، از توانمندي‌هاي فرهنگي اين روستاست.

حدود 200 سال پيش خانواده شيخ «طعمه بن دلافي» اين محل را به دليل نزديكي به رودخانه كارون و موقعيت مناسب براي كشاورزي و دامداري، براي سكونت انتخاب كردند. از گذشته تاكنون اطراف اين روستا را نخلستانهاي وسيعي در بر گرفته است. اين روستا در 9 كيلومتري اهواز و شرق رودخانه كارون واقع است و حدود 85 درصد از اهالي آن كشاورز هستند. در اين روستا حدود 300 خانوار (هزار و 500 نفر) ساكن هستند. اهالي روستا معتقدند كه اينجا در گذشته در دل محله ديگري به نام «ام صخير» بوده كه آثار تاريخي آن بجا مانده است. اين روستا داراي چهار خيابان اصلي و حدود 10 خيابان فرعي است كه هنوز نام گذاري نشده‌اند.

در طول مسير ِ رفتن به غزاویه رنگ سبز مزارع و نخلستانها، چشمانم را نوازش مي داد ولی در هنگام بازگشت به خاطر  تاریکی غلیظ  جاده چشمان را تنگ و ناامنی، ترس در دلم راه داده بود.

گزارش: قاسم منصور آل کثیر