شوشان تولبار
آخرین اخبار
شوشان تولبار
کد خبر: ۲۱۹۲۸
تعداد نظرات: ۱ نظر
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۳۹۳ - ۱۴:۳۶
وقتي عكسها و نقشه هاي قديمي شهرهاي ايران را نگاهي بيندازيم در ميان ساختمانها و معابر و فضاهاي شهري گنبد فيروزه اي مسجد و مناره هايش بيشتر از هر نمايي خود را نشان مي دهد ، پيران آن ديار با مشاهده گنبد لبخندي بر لب مي آورند و با اندكي سكوت نام نيك حاج آقاي روحاني مسجد را به زبان مي آورند و برايش از سر صدق فاتحه اي مي خوانند و از ابهت مسجد مي گويند و امور خيري كه امام جماعت انجام مي داد و نقش مسجد جامع شهر را در تحكيم خانواده و گره گشايي مشكلات به ياد مي آورند و آن روزها را خاص مي پندارند .

مسجد جامع در هر شهر نماد با شكوه وحدت و همدلی و نمايشگاهي از انديشه انسان مدارانه و خير خواهانه اهالي بود ، شخصیتهایی که در روند تحولات تاریخی تاثیر بسزايي داشته اند و نام نيك آنها ماندگار است عمدتا" دراین مساجد ابلاغ پیام و نقش آفريني نموده اند همچنين منابر و مواعظ اين بزرگان در ايجاد ارتباط و تشكيل صفوف مرصوص در همه زمينه ها و ارائه نمايش باشكوه نمار جماعت و اولويت گرفتن نماز بر همه امور از درون شبستان مسجد سرچشمه گرفت و به اوج رسيد ، این ارتباط توانست در همه عرصه ها نقش سازنده ای ایفا کند ، باورهای اعتقادی مردم را تحکیم بخشد ،انسجام اجتماعي را فراهم آورد و ضمن ارتقا توان فكري ،مراودات اجتماعي نيز گسترش يابد و از درون اين مراودات مقابله با بدخواهي و ناهنجاريها شكل گيرد و نيازها و حوائج جامعه اطراف شناخته شوند و به آنان هم پاسخ گفته شود .

جامعيت اين مساجد در تصميم گيريها و تصميم سازيهاي اجتماعي و ملجا دانستن اين اماكن از سوي مردم بي پناه ، نقش ممتاز روحانيت را در بسيج عوامل جامعه و پر كردن خلا موجود به خوبي نشان مي داد و فروغ اين نقش حاکمیت را وادار مي كرد برای پاسخگویی و دفاع از ارزشهاي اجتماعي مراقب رفتار خويش باشد و در اجراي هر امري با نظرسنجي از ميزان رضايتمندي روحانيون بويژه امام جماعت مسجد جامع اقدام مي نمود .

پروسه مرجع و ماوا بودن مسجد جامع در تحقق اعتقادات و باورها و محور قرار گرفتن روحاني موجب اعتماد مردم به این فضاها مي گرديد و آن را مركز ثقل تجمعات آرمان خواهانه و حق طلبانه مي نمودند که در اين نگاه عميق اخلاقي مسجد محورهم افزایی مي شد و اختلافات به حداقل می رسید و ثمره اين همدلي امنيت رواني و مصونيت اخلاقي بود كه نشاطو شادابي با خود داشت.

متاسفانه در سالهای اخیر این سنت حسنه مسجد محور كمرنگ گرديده و نگاه به مساجد به يك نگاه رسمي دولتي تبديل شده است و ائمه جماعات به دليل بخشنامه هاي متعددي كه از سوي نهادهاي مختلف دولتي صادر مي شوند نقش محوري خود را فراموش كرده اند و چرخه مسئولين با تغيير دولتها فراز و فرود مساجدها را تعيين مي كنند که نقش و جامعیت این مساجد تحت الشعاع قرار می گیرد و جایگاه انها در حد یک نهاد رسمی دولتی تنزل می یابد و در كنار اين معضل نيز برگزاري بسياري از مراسمات و آيينهاي مذهبي در اماكني غير از مسجد اين امر را مضاعف مي كند .

امروز اگر از اكثريت شهروندان درمورد مکان مسجد جامع سئوال شود موقعیت و آدرس آن را نمی دانند و نمی شناسند و درکشور به خصوص مراکز استان روال به شکلی است که مساجد جامع تحت الشعاع مساجدی قرار گرفته اند که مقامات رسمی و صاحب منصب اداري به آنها نظر داشته و امكان تجهيز آنان را فراهم كرده اند و مساجد جامع شهرها را به دليل قدمت تاريخي به موزه سپرده اند و با ثبت ملي آن مساجد،با محدودكردن تردد در آن نتوانسته اند كاركرد اين مساجد را در معرفي هويت تاريخي و ايجاد پناهگاه ايمن فكري و عقيدتي مردم در ادوار مختلف تعيين و تبيين و استمرار بخشند!

بايد نقش محوري مسجد جامع را در درون شهرها با حفظ جايگاه و اهميت همه مساجد احيا كنيم تا حيات فكري و اعتماد مخاطبين رونق گيرد .

مسئولين و نهادهاي رسمي بيش از همه به نقش فرهنگ سازي مسجد واقف باشند و توجه نمايند كه تمركز در برنامه ها ، تسلط بر داده ها و تحكيم يافته هاي منطقي را در برخواهد داشت كه قطعا" چنين رسالتي در وظيفه سازماني لحاظ شده است و نبايد مورد غفلت قرار گيرد و لزوم تقويت نگرش مسجد جامع محوري را درون كالبد شهر ضروري مي سازد.

به عنوان مثال هر كدام از شخصيتهاي كشوري و مسئولين رده بالاي ملي مراسمي داشته باشد و يا يادماني رسمي از سوي دولتيان برگزار شود در پايتخت عمدتا" مسجد نور در ميدان فاطمي در نظر گرفته مي شود ! همينطور در اهواز به همين منوال در مسجد ارشاد واقع در فلكه ساعت برگزار مي گردد! شايد اين مساجد به دليل نزديكي با ساختمانهاي دولتي باشد كه بهانه مناسبي نيست! اگر از شركت كنندگان در مراسم آدرس مسجد جامع اهواز يا تهران پرسيده شود كمتر اطلاعي را خواهي يافت! و اين امر غير قابل قبول است !

مسجد جامع نماد هويت ديني و انقلابي و فراز و فرودهاي تاريخي شهر است كه فراموشي و بي توجهي به آن حكايت غمبارنسلي مي شود كه فردا مديريت جامعه را بعهده خواهد گرفت ،مسجد جامع تاريخچه مستند شهر مي باشد .

استاندار محترم با برگزاري مراسم ختم اخوي خود در يكي از مساجد منطقه اي محروم از اهواز براي تغيير اين نگرش گام برداشت ولي كافي نبود بهتر مي بود در آن مكاني كه پر از حكايتهاي تاريخي از اهواز است و گلدسته هايش سر را به سوي آسمان بلند مي كند و كاشي هايش نام مسجد جامع را بر خود نوشته اند حضور مي يافت تا اعلام كند من ريشه در اين خاك دارم و نياكان من در فراز و نشيبهاي تاريخي اين ديار حضور داشته اند و من ميراث دار اين فرهنگ غني و نستوه هستم تا ديگران اين درس را از بر شوند هر چند حركت بديع ايشان نيز قابل تقدير است.

مساجد جامع در كشور ايران ستاد فرماندهي رزم انقلابي و تقويت بنيانهاي فكري مردم بودند و از درون محراب آنها فرمان لغو امتياز تنباكو، لغو كاپيتولاسيون،قيام عليه شاهان و.....توسط روحانيت صادر گرديد ، آنجا انوارش تاريخ را پر فروغ نمود ريرا از سر صدق و صفا روشنايي دادند .

در قديم هر بيانيه اي كه براي مردم ضرورت داشت در اين مساجد قرائت مي شد، همه از فقير و غني در كنارهم به نماز جماعت مي ايستادند، اطلاعات و اخبار از آنجا به سراسر شهر منتشر مي شد (رشد و توسعه تكنولوژي و ارتباطات نافي اين مقوله نيست)،مراسمات مذهبي و اعياد بصورت جمعي و با شكوه خاص توسط مردم در آن برگزار مي گرديد ، حتي آب انبارها در مسجد بودند و ميراب از درون مسجد آب تهيه مي كرد .

با تاسف بعضي از مسئولين و مديران البته از سر خير خواهي حسينيه ها يا مساجدي در نزديكي يا همجوار مساجد قديمي بنا كرده اند و مراسماتي در آن برگزار و ديگران را به آنجا دعوت مي كنند! رونق اين اماكن همراه با عمر مديريتي است زيرا به مشاركت جمعي تكيه ندارد و متكي به فرد است ! گاهي موجب انشقاق نيروها هم مي شوند و دربهاي اين اماكن برخلاف مساجد جامع در موسم حضور آن مسئول بازهستند كه بايد اين رفتار را بازنگري كرده و زيان وارده بر افكارعمومي را سنجيد و متوليان دقت بيشتري كنند و در فرصتهاي مناسب هدايت افراد را به مسجد جامع به عهده بگيرند

مسجد جامع يزد داراي بلندترين مناره هاي جهان ،مسجد جامع عتیق اصفهان به عنوان دایره المعارف هنر و معماری اسلامی ایران زمین كه در فهرست آثار جهانی قرار گرفت، ،مسجد جامع شوشتر داراي مهندسي ترين ستونها ي سنگي و مسجد جامع خر مشهر كه نماد مقاومت ملت ايران است و نصب پرچم ايران در روي گنبد آن در سوم خرداد توسط رزمندگان نمايش اسلام خواهي اين ديار بود و هست و مسجد جامع ..،

مساجد جامع هنرمندي معماران ايراني و زيبايي تفكر توحيدي و شكوه همگرايي را براي جهان به نمايش مي گذارد يعني آنچه كه امروز به آن سخت نيازمند است.
comment
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
انتشار یافته: ۱
comment
comment
زینی وند
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۵:۵۶ - ۱۳۹۳/۰۹/۲۶
comment
0
1
comment با سلام به استاد گرامی و تشکر از مطالب بسیار مفیدتان ...موفق و پیروز باشید.
نام:
ایمیل:
* نظر:
شوشان تولبار