درگفتگوی اختصاصی با رييس دفتر تحقيق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم اهوازمطرح شد؛
نویسنده: حسین عبدالعزیزی
در بیشتر موارد پس از مراجعه به پزشک و دریافت دارو، داروهای تجویز شده تا انتها مصرف نمی شود، گرچه تصور اشتباه نگهداری این داروها در منزل برای روز مبادا بسیار خطرناک و نادرست است، اما مشاهده می شود که جمع آوری و انبار داروها از منازل در محلی به عنوان قفسه دارویی و یا جعبه های دارویی، در آشپزخانه و یا یخچال صورت می گیرد، از آنجا که داروخانه ها به هیچ عنوان مجاز به تحویل گرفتن داروی مصرف نشده از بیماران نیست، گاهی اوقات مراکز هلال احمر وظیفه جمع آوری این داروهای بلا استفاده را برعهده می گیرد.
براساس این مقدمه با خانم دکتر یونسی رييس دفتر تحقيق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز در این زمینه گفتگو کردم
وی با تایید مطالب فوق به نظافت و خانه تکانی تحویل سال اشاره و تاکید کرد: نظافت کلی شب عید، زمان مناسبی است تا در هر منزلی، به قفسه یا جعبه دارویی منزل سری بزنیم و به آن سر و سامان دهیم.
یونسی اظهار کرد: گرچه دارو نقش موثری در درمان بسیاری از بیماری ها دارد اما زمانیکه دیگر نیازی به آنها نیست، ضروری است که برای جلوگیری از ضرر رسانی آنها به دیگران، داروها را به شکل مناسبی معدوم کنیم،
رييس دفتر تحقيق و توسعه معاونت غذا و داروی اهواز به روش های صحیح انهدام داروهای تاریخ گذشته و یا مصرف نشده اشاره و خاطرنشان کرد: در برخی از کشورها روند مشخصی برای بازگرداندن دارو وجود دارد، اما از آنجا که در کشور ما این سیستم وجود ندارد اما ما می توانیم از روش های ساده برای دور ریختن دارو از طریق زباله منزل استفاده کنیم.
یو نسی با بیان اینکه می بایست داروها را بدون خرد کردن قرص ها و کپسول ها، از بسته بندی اصلی خارج کرد و سپس با مواد ناخوشایندی همچون تفاله چای مخلوط شود، افزود: پس از این کار مخلوط را در کیسه پلاستیکی دربسته قرار دهیم و سپس داخل سطل زباله می اندازیم و مخلوط حاصل را در قوطی حلبی خالی یا دیگر ظروف مشابه می ریزیم تا از نشت دارو یا ریختن آن به بیرون از سطل زباله جلوگیری شود.
رييس دفتر تحقيق و توسعه معاونت غذا و داروی اهواز همچنین در ادامه اظهار کرد: شربت ها و سوسپانسیون ها را در فاضلاب ریخته و بطری آنرا در زباله دان می اندازیم.
یونسی همچنین اظهار کرد: می بایست قبل ازدور انداختن بطری خالی دارو، دستور مصرف روی آنرا برای جلوگیری از مصرف نابجا مخدوش نمایید.
این دکتر داروساز در ادامه با بیان اینکه تعداد کمی از دارو ممکن است ذاتاً خطرناک باشد یا با مصرف تنها یک دوز در فردی که دارو به او تعلق ندارد، کشنده باشند، افزود: برای جلوگیری از مصرف این مواد توسط کودکان، حیوانات خانگی یا دیگر افراد، به محض اینکه دیگر مورد نیاز نباشند باید سریعاً از طریق فاضلاب دور ریخته شود.
وی تاکید کرد: چنانچه شرکت سازنده دارو، روشی را برای معدوم سازی دارو روی بسته بندی آن ذکر کرده است باید بر اساس آن عمل شود.
یونسی با بیان اینکه نباید داروها را به دوستان خود بدهید، تصریح کرد: پزشک بر اساس سابقه بیماری شما دارو را برای خود شما تجویز کرده است و دارویی که برای شما موثر بوده است چه بسا برای دیگری خطرناک باشد.
رييس دفتر تحقيق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز با بیان اینکه چنانچه راه صحیح دور ریختن دارو را نمی دانید از یک داروساز سوال کنید، خاطرنشان کرد: بر اساس ملاحظات زیست محیطی محققان، از آنجا که تاکنون عارضه ای ناشی از باقیمانده دارو در محیط زیست انسان و خصوصاً آب ملاحظه نشده است، ریختن داروها در فاضلاب بلامانع است.
یونسی در پایان با اشاره به اینکه در داخل اسپری داروهای استنشاقی که برای درمان بیماری هایی همچون آسم و بیماری انسدادی ریوی موجودند، موادی به نام پروپلانت وجود دارد، اظهار کرد: این مواد گازهای بی اثری همانند کلرو فلوروکربن هستند که به عنوان حامل دارو محسوب می شود و آزاد سازی آنها باعث صدمه لایه ازون خواهد شد.