وجود نهاد صنفی باعث می شود تا هنرمند، تنها درگیر مسایل نرم افزاری باشد و خیال اش راحت است که تشکیلاتی هست که از حقوق صنفی اش به حداقل می رسد و مشکلاتش به حداقل می رسد.

چندی است که بحث واگذاری تالارهای اهواز به بخش خصوصی مطرح است. اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار است مزایده ای ترتیب دهد و تالار هایی را که هنوز در مالکیت این سازمان هستند به بخش خصوصی واگذار نماید.در همین راستا گفتگویی داشته ایم با رضا کیانی کانون ملی منتقدان ایران و کارگردان تاتر.

نظر شما درباره ی ورود بخش خصوصی به عرصه تاتر استان چیست؟

بنده به شخصه همیشه از حضور بخش خصوصی در فرهنگ و هنر استقبال کرده و می کنم و حضور بخش خصوص را مایه ی پویایی و حرکت رو به جلو برای فرهنگ و هنر می دانم و کاهش تصدی گری دولت را در زمینه ی فرهنگ و هنر به فال نیک می گیرم. اما نکته ای که در این میان وجود دارد این است که بستر لازم برای حضور بخش خصوصی تا چه حد فراهم هست. ابعاد مختلف کار باید از حیث اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در نظر گرفته شود. اگر بخواهیم حضور بخش خصوصی را در فرهنگ و هنر فعال کنیم و ارج بگذاریم، به جای این حرکت، بیاییم به بخش خصوصی این مجوز را بدهیم این بستر را برایش به وجود بیاوریم که تاتر خصوصی را در جاهای مختلف ایجاد کند. تالارها و پلاتوهایی را در جای جای شهر ایجاد کند و تاتر را در آن جا اجرا کند.

به جای این که تنها تالاری که هم انجمن نمایش در آن قرار دارد و هم بسیاری از اجراهای شهر در آن به صحنه می روند را به پیمانکار واگذار کنیم، بیایم این بستر را فراهم کنیم که در جای جای اهواز بخش خصوصی سالن تاتر بسازد و تاتر اجرا برود.

با توجه به شرایط حال حاضر تاتر ما، قطعا هزینه ی کرایه تالار ها برای گروه های نمایشی سنگین خواهد بود. پس این امر، دغدغه، مانع و یک چالش اساسی را برای تاتر و تاتری های ما به وجود می آورد.

به طور کلی در حال حاضر مخالف دادن تاتر به پیمان کار و دریافت هزینه از گروه ها هستم و فکر نمی کنم مقرون به صرفه باشد و شاید بهتر باشد در فرصت باقیمانده تجدید نظری در این زمینه صورت بگیرد. اداره ارشاد به حضور بخش خصوصی اعتقاد دارد و باید آن را به فال نیک گرفت اما بایست میدان و زمین بازی را عوض کرد. تاکید می کنم که بخش خصوصی را بایستی در تاسیس سالن ها، حمایت از کار های فاخر و آثار متنوع تاتر و تاتر مستقل در جای جای شهر دخیل کنیم و به مشارکت فرا بخوانیم.

در حال حاضر تنها تالار شناخته شده و مرکز ثقل تاتر اهواز را به پیمانکار دادن، و از اهالی تاتر بابت تاتر اجرا کردن کرایه دریافت کردن، مشکل ایجاد خواهد کرد. هر چند که بنده بر حضور بخش خصوصی در تاتر و کاهش نقش تصدی گری دولت ایمان دارم و آن را باعث پویایی و سرزندگی تاتر استان می دانم اما بایستی در زمینه ای مناسب تر و در ظرفیت های دیگر وارد شود و نه در قسمت تصدی گری تالار آفتاب.

در خصوصی سازی تالارها در نظر گرفتن شرایط تاتر شهر اهواز بسیار مهم است. شرایط اهواز به گونه ای نیست، و بسترش فراهم نیست که تنها تالار اهواز را به پیمانکار بدهیم و بعد پیمانکار هم در قبال آن هزینه ای از هنرمندان دریافت کند.

نظر مسئولین ارشاد این است که تالار به بخش خصوصی سپرده شود و هزینه ای که قرار است صرف تالار کند، صرفه توسعه ی فرهنگ و ارشاد کند اما بایستی هزینه ها و شرایط را بهتر سبک سنگین کرد. با این کار خلا و آسیب زیادی به تاتر اهواز وارد می شود. رویه ی فرهنگی و هنری شهرستان اهواز با این مسئله، با موانع و مشکلات و دغدغه ها و چالش های زیادی مواجه خواهد شد.

اگر این واگذاری اتفاق بیفتد در درازمدت برای تاتر اهواز چه اتفاقی می افتد؟

نمی توان به یقین پیش بینی کرد اما با توجه به شرایط موجود، یکی از مشکلات اصلی و اساسی تاتر در شهرستان ها مشکل اقتصادی است. و به همین دلیل در شهرستان ها تاتر به طور حرفه ای دنبال نمی شود.

در حال حاضر برای شروع یک کار و به سر منزل رساندن اش کارگردان از جیب خودش هزینه می کند و حال اگر بخواهد علاوه بر این ها، برای سالن و تمرین هم هزینه کند، انگیزه ای برای دنبال کردن تاتر در استان نمی ماند. پس باید حمایت بخش خصوصی را از گروه ها تقویت کنیم و با کم رنگ کردن حضور دولت، نقش بخش خصوصی را در جای جای شهر افزایش دهیم. اما حضور یک باره ی بخش خصوصی آن هم در گرفتن تالار و محل تمرین از افراد، به منزله ی شوک بزرگی است که به تاتر اهواز وارد خواهد شد.

سازمان ارشاد باید پیمانکار ها را به ساخت پلاتوهای خصوصی در سطح شهر ترغیب کند. باید واقعیت های شهر در نظر گرفته شود و بعد تصمیم گیری شود.

آیا با خصوصی شدن تالار، گروه ها برای تمرین هم باید هزینه بدهند؟

بله

گروه هایی که توان مالی برای پرداخت پول برای اجرا ندارند، چگونه برای تمرین پول بپردازند؟

این بستگی به صاحب کار دارد که از گروه ها برای تمرین هم پول بگیرد. اما اگر قرار باشد پولی گرفته شود، بهتر است شرایط حال حاضر تاتری های استان نیز در نظر گرفته شود.

مشکل اصلی در تاتر اهواز، عدم وجود نهاد های صنفی است. اگر در شهر نهاد صنفی داشته باشیم، حقوق هنرمندان، بیمه ی هنرمندان، تعاونی مسکن هنرمندان را پیگیری می کند. مثلا اگر کارگردانی هزینه ی بازیگر را ندهد، کارش به آن کشیده می شود، یا اگر گروهی مشکل حقوقی پیدا کند، به آن نهاد صنفی مراجعه می کند. حال سوال این است که چرا خانه ی تاتر مسایل صنفی هنرمندان را پیگیری نمی کند و در این زمینه کوتاهی کرده است؟

اهمیت وجود نهاد های صنفی در چیست؟

پس چرا تا کنون نهاد صنفی نداشته ایم؟

این به تلاش هنرمندان بر می گردد.

اعتقاد دارم که در کل بحث این گونه دفاع ها از حقوق صنفی هنرمندان بایستی از طریق نهادهای صنفی هنرمندان پیگیری شود مثل خانه ی تاتر ایران و خلایی که ما در شهرستان ها داریم، نبود انجمن های صنفی ویژه ی هنرمندان تاتر است. اگر انجمن های صنفی فعالیت خودشان را به طور جد پیگیری و از حقوق هنرمندان دفاع کنند، آن دفاعیات در مجرایی قرار می گیرد هدف مند و دارای پشتوانه ی فکری و حقوقی. این گونه پراکنده گویی ها به جایی نمی رسد. پیگیری ها زمانی نتیجه بخش خواهد بود که توسط تشکیلات صنفی هنرمندان پیگیری شود و با پیگیری تک نفره فکر نمی کنم به جایی برسیم.

از خانه تاتر ایران و هنرمندان انتظار می رود که تعاملی بین هنرمندان و خانه ی تاتر ایران برگزار کنند و مدیر عامل خانه ی تاتر ایران تمهیداتی برای رفع مشکلات هنرمندان بیندیشد.

آقای قنواتی در جایی گفته بودند خصوصی سازی تالار آفتاب، نظم تالار را بیش تر می کند. آیا این اتفاق نظم را در تالار آفتاب برقرار می کند؟ و در چه حیطه ای برقرار می شود؟

نکته ای که وجود دارد، این است که تالار آفتاب بایستی محل اجرای نمایش و نهایتا تمرین باشد اما مشکلی که هست این است که دفتر مدیریت انجمن نمایش هم در تالار آفتاب است. در واقع در تالار آفتاب سه کار صورت می گیرد: تمرین، اجرا و مدیریت. و بایگانی بخشی از اموال و اسناد تاتر نیز در این تالار انجام می شود. در حالی که باید برای اجرا و نهایتا برخی تمرین های نزدیک اجرا در اختیار هنرمندان قرار گیرد. و بخش اداری نیز باید از تالار آفتاب جدا شود.

آقای کیانی، طی صحبتی که با آقای قنواتی داشتم، گفتند ساختمان اداری در جنب تالار آفتاب در دست احداث است و طی دو سال آینده به بهره برداری می رسد.

بله. اما حتا اگر قسمت اداری به ساختمان مجاور منتقل شود، مسیر دور است. دفتر اداری باید در مرکز شهر باشد و دسترسی به آن آسان باشد.

تالاری جدید در زویه قرار است تاسیس شود. نظرتان چیست؟

بله، مهندسی فرهنگی مستلزم در نظر گرفتن خیلی مسایل و شناخت زیر ساخت ها و یک نگاه جامع نگرانه است.

در نهایت بایستی تاتر را نجات داد و از تشکیل مافیا در تاتر باید جلوگیری کرد. اگر در مرکز و بدنه ی اصلی مدیریت تاتر شعار تاتر برای همه سر داده می شود، باید تاتر واقعا در اختیار همه قرار گیرد، چه از حیث تولید تاتر و چه از لحاظ مخاطبان. یعنی به توسعه ی همه جانبه ی تاتر بدون در نظر گرفتن اولویت های کاذب و خط مرزهای خود ساخته و د سته بندی های غیر موجه بپردازیم. بایستی همه احساس امنیت و آرامش خاطر در فضای تاتر داشته باشند. و اگر ممیزی فنی ای هم صورت می گیرد، با نگاه کارشناسانه ی دقیق و بدون حب بغض باشد. جامعه ی تاتر اهواز و استان جامعه ی پر قدمتی است و تنها به عده ی خاصی منحصر نیست.

در رابطه با مدیریت جدید تاتر استانف آقای مالی که تجربه ی هنری ندراندف چه نظری دارید؟

آقای مالی تجربه ی تاتر ندارد، و باید ارتباط اش را با تاتری ها بیش تر کند. در تاتر ایران بوده اند کسانی که تجربه ی تاتری نداشته اند اما در مدیریت تاتر موفق بوده اند افرادی چون علی منتظری، حسین سلیمی، مجید شیخ الرییس. کسانی که به عنوان هنرمند تاتر نبوده اند اما موفق بوده اند. باید به آقای مالی فرصت داد و گرچه به کسانی که دغدغه شان تجربه ی هنری نداشتن آقای مالی است حق می دهم، ولی باید با صعه ی صدر بیش تری به این موضوع نگاه کرد.

به عنوان صحبت آخر.

باید هر قدمی که بتوانیم، در جهت اعتلا و توسعه ی تاتر برداریم، باید توان مان را در طبق اخلاص بزاریم. توسعه ی تاتر مربعی است که یک زاویه هنرمندان، یک زاویه مخاطبان، یک زاویه مسئولین و یک زاویه نیز رسانه است. و باید با تعامل این چهار ضلع، بهبود وضعیت تاتر را تحقق بخشیم.

متشکرم از شما، رضا کیانی عضو کانون ملی منتقدان ایران و کارگردان تاتر

برچسب ها: رضا کیانی ، تاتر ، خوزستان ، ارشاد اسلامی خوزستان ، نهاد صنفی ، محمد مالی ، هنرمندان ، خوزستان

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه