وعده نیمه کاره رییس جمهور برای تامین آب شرب خوزستان

با وجود ابلاغ سند راهبرد ملی بهبود کیفیت آب شرب از سوی هیئت وزیران و قطعنامه‌های مختلف مجمع عمومی سازمان ملل مبنی بر به رسمیت شناختن دسترسی به آب سالم، وقتی یکی از مسئولان امور گردشگری شهرستان آبادان نسبت به غیربهداشتی بودن آب هشدار داد، علت وجود آن همه بطری در دست مسافران روشن شد.

اینجا شهری است که روزی نگین گردشگران خارجی و مهد صنعت نفت ایران بود. شهری که روزگاری پولدارهای پایتخت نشین را برای گردش و خرید به سمت خود جذب می‌کرد. شهری که تو را یاد رمان زویا پیرزاد می‌اندازد."چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم."

دور‌ترین منطقه جنوب غربی ایران، جزیره‌ای که از جنوب، آب‌های گرم خلیج فارس، از شمال و شرق رودخانه‌های کارون و بهمنشیر و از غرب اروندرود آن را در برگرفته‌اند، با وجود این همه آب و آبراه یکی از مشکلات دیرینه و هنوز حل نشده این منطقه تامین آب شرب سالم و کافی است. اخیرا هم دبیر کانون جهانگردی آبادان به گردشگران، مسافران نوروزی توصیه‌ کرده تا هنگام مسافرت به آبادان از آب این شهرستان ننوشند.

احمد امیری بیان کرده است: مهمانان نوروزی که در ایام نوروز وارد آبادان می‌شوند بهتر است برای تهیه آب آشامیدنی خود از آب لوله کشی شهری استفاده نکنند و آب شرب مورد نیاز خود را از آب‌های بسته‌بندی شده تهیه کنند و.... این یعنی یک مشکل جدی از بعد از جنگ تاکنون.

* قامت خمیده آبادان

تاریخ شهر آبادان با تاریخ صنعت کشورمان و به ویژه پالایشگاه آن گره خورده است و این شهر در پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) و توقف عملیات تولید پالایشگاه آبادان توسط کارکنان صنعت نفت نقشی بی‌بدیل دارد. اما تجاوز هشت ساله عراقی‌ها به کشور و قرار گرفتن آبادان در کانون جنگ، این شکوه و عظمت گذشته را نابود کرد و اکنون با گذشت 22 سال از پایان جنگ هنوز بازگشت این شهر به گذشته پرافتخار برای بسیاری دست نیافتنی و غیر قابل باور است چرا که آبادان که در اوج هشت سال جنگ تحمیلی، مقاوم و با صلابت بود امروز زیر بار مشکلات ریز و درشت کمر خم کرده است.

وقتی در سال 1360 به آبادانی‌های مهاجر در شهرهای دیگر خبر دادند رزمندگان در عملیات ثامن الائمه دلاورانه این شهر را از محاصره بعثی‌ها خارج کردند، در آن زمان جوانه‌های امید برای بازگشت به دیار رویایی گذشته در دل آنان جوانه زد اما تاکنون این آرزو برای خیلی از آبادانی‌ها محقق نشده است. مشکلات عدیده زندگی در شهرهای جنگی پس از پایان جنگ باعث شد بسیاری از مردم به شهر و خانه خود بازنگردند و طبق آمار موجود 50 درصد مردمی که با شروع جنگ به شهرهای دیگر مهاجرت کردند به شهرهای جنگ زده بازنگشتند. از جمله دلایل متعددی که مهاجران برای این اقدام خود ذکر می‌کنند امکانات اولیه در حد صفر آبادان و ناموفق بودن طرح بازسازی شهرهای جنگ زده است چرا که شهرهایی مثل آبادان و خرمشهر هیچگاه به جایگاه قبل از جنگ خود بازنگشتند.

* آب گوارایم آرزوست

هم اکنون آب مصرفی در شهر آبادان برخلاف تاکید مسئولان مربوطه فاقد کیفیت لازم و مردم را با مشکلات عدیده‌ای مواجه کرده است و مردم از آب مصرفی آبادان برای نوشیدن و پخت غذا استفاده نمی‌کنند و آب مصرفی خود را با خرید آب به وسیله بشکه‌های 20 لیتری از فروشندگان تامین می‌کنند آن‌ها که وضع مالی نسبتا مطلوبی دارند از تصفیه خانه‌های خانگی استفاده می‌کنند این در حالیست که آبادان قبل از جنگ دارای بهترین آب مصرفی در کل کشور بود.

طرح بزرگ آبرسانی غدیر که در سفر دوم هیئت دولت در سال 1378 به خوزستان توسط محمود احمدی‌نژاد کلنگ زنی شد و قرار بود در شهریورماه همین سال با بهره برداری از آن موضوع آب آشامیدنی کل شهرهای جنوبی استان را حل شود هم اکنون با مشکلات فراوانی مواجه است و بهره‌برداری کامل از آن هنوز محقق نشده است.

به هر حال، هشت سال جنگ تحمیلی اگر باعث تقویت نهال نوپای انقلاب و تقویت حس خودباوری و میهن دوستی ایرانیان شد برای آبادان و خرمشهر به عنوان کانون‌های اصلی جنگ تحمیلی عواقب فراوانی به همراه داشت که تا به امروز دامن این شهر‌ها را گرفته است. عدم اصلاح چهره تخریب شده شهری، تکمیل نشدن طرح‌های مربوط به بازسازی زیر ساخت‌ها که باعث سخت‌تر شدن شرایط زندگی در شهرهای جنگی شده و همچنین نبود فرصت‌های شغلی برای جوانان مهم‌ترین پیامدهای مشکلات پیش گفته است که باعث شد پس از امضای قطعنامه آتش بس بین دو طرف جنگ و فراهم شدن امکان بازگشت مردم به خانه و شهر، بسیاری از مردم رغبت چندانی برای بازگشت به شهر خویش نداشته باشند و ترجیح دادند در‌‌ همان شهرهایی که بعد از وقوع جنگ به آنجا مهاجرت کرده بودند بمانند.

*ته لنجی.... اتکای اشتغال آبادانی ها

بیکاری دیگر معضل جوانان شهر آبادان است واقعا یافتن شغلی مناسب در این شهر به یک رویای غیر قابل تحقق تبدیل شده است و هم اکنون بسیاری از جوانان این شهر اقدام به اشتغال در شهر اهواز به عنوان مرکز استان و یا استان‌های دیگر می‌کنند. در بسیاری از موارد این اشتغال فرزندان در سایر شهر‌ها باعث شده کل خانواده اقدام به مهاجرت از آبادان کنند و این موضوع به وضعیتی نگران کننده در این شهر شده است. بعدازظهر‌ها خیابان امیری و ته لنجی آبادان مملو از فروشندگانی است که کالاهای خود را روی دکه، میز، زمین یا... در معرض خرید مشتریان قرار می‌دهند. در کنار آن‌ها جوانان بسیاری می‌بینی که بدون هدف صرفا برای گذران وقت قدم می‌زنند. به نظر می‌رسد رونق فعالیت بندر ته لنجی‌ها در آبادان فرصت‌های شغلی بسیاری را برای شهروندان ایجاد کرده باشد. همه چیز می‌فروشند از شیر مرغ تا جون آدمیزاد... انواع شکلات خارجی، چای، قهوه، نسکافه، زیتون، روغن، لوازم آرایشی و بهداشتی و.... از هر نوع مارکی که بپرسید اینجا یافت می‌شود. بماند که مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی خوزستان اخیرا گفته بر استاندارد کالاهای ته‌لنجی هیچگونه نظارتی صورت نمی‌گیرد و استاندارد تنها بر کالاهایی که از گمرکات رسمی وارد کشور می‌شود نظارت می‌کند.

رضا دهدشتی‌زاده نظارت استاندارد بر بازار کالاهای ته‌لنجی را خواستار شده و گفته است: اگر چه هدف از صدور مجوز فعالیت بازارهای ته لنجی، ‌کمک به مردم است اما این کمک‌ها به روشی نامناسب اعمال شده است و سلامت جامعه را به این صورت به مخاطره می‌افکند.

پیش از این، عبدالله کعبی نماینده آبادان در مجلس شورای اسلامی نرخ بیکاری در این شهر را بالای 25 درصد اعلام کرده و گفته است: در قبل از جنگ مشکلی به نام بیکاری در شهر آبادان وجود نداشت و پالایشگاه آبادان با تولید 640 هزار بشکه انواع محصولات نفتی به تنهایی دارای 20 هزار نفر نیروی کار بود که هفت هزار نفر از آن‌ها رسمی بودند اما اکنون به علت اینکه این پالایشگاه با تمام ظرفیت کار نمی‌کند و در مواردی از نیروهای غیربومی استفاده می‌کند قادر به رفع بیکاری در آبادان نیست.

* بطری‌ها و قوطی‌های خالی سوغات میهمانان جنوب

از سوی دیگر خرمشهر و آبادان سالانه پذیرای بیش از 2 و نیم میلیون گردشگر جنگ هستند که غذایشان را با خود می‌آورند و در مساجد و حسینیه‌ها می‌خوابند. به نظر می‌رسد مردم و مسئولان این شهر چندان از حضور این گردشگران راضی نیستند. آن‌ها می‌گویند گردشگرانی که برای بازدید از زخم‌های جنگ بر تن این شهر زیبای دیروز می‌آیند نه تنها فایده‌ای به حال مردم این دیار ندارند، بلکه هزینه‌هایی از جمله حمل و نقل زباله‌های آن‌ها را به دوش مردم تحمیل می‌کنند.آنها حتی آب معدنی مورد نیاز خود را هم از آبادان خرید نمی‌کنند.

رئیس اتحادیه هتل‌داران خوزستان می‌گوید: از هتل‌های خرمشهر و آبادان استفاده نمی‌شود و مسافران در حسینیه‌ها، ‌مساجد و اماکن خاص دیگر اقامت داده می‌شوند.

به بیان دیگر، هتل‌های این شهر و آبادان، که گفته می‌شود توانایی جذب گردشگران را در صورت برنامه ریزی مناسب دارند، عملا در بیشتر روزهای سال، خالی می‌ماند. حتی برای گروه‌های راهیان نور طوری برنامه‌ریزی می‌شود که مواد غذایی نیز از شهر تهیه نمی‌شود و تنها چیزی که باقی می‌ماند زباله‌های کنسرو و مواد غذایی مصرف شده است. به این ترتیب سفرهایی که به مناطق جنگی صورت می‌گیرد و می‌تواند برای جامعه محلی درآمدزایی کند، ‌ نه تنها این سود را همراه ندارد بلکه هزینه دفع زباله‌ها را بر شهرداری تحمیل می‌کند.

کاروان راهیان نور، از نیمه‌های بهمن به تدریج از نقاط مختلف کشور به جنوب خوزستان وارد می‌شوند و مردمی که با دیدن یادگارهای جنگ، دچار احساس میهن پرستانه می‌شوند، برای میزبانان خود کوهی از زباله را بر جا می‌گذارند که باید رفع و رجوع شود.

رحمت الهی که از ساعتی پیش آغاز شده کم کم قطرات آخر را به روی رهگذران می‌ریزد و بوی خاک نمدار و خنکی هوا ما را می‌کشاند به سمت بیرون از هتل. خیابان امیری را همه آبادانی‌ها می‌شناسند....

نامش است آبادان

کوچه‌هایش تاریک

مردمانش خونگرم

خانه‌هایش ویران

مریم سادات سبط نبی / فارس