ندا کردونی- دکترای حقوق بین الملل
حق بر هویت به کامل ترين شکل در اعلاميه مجمع عمومي سازمان ملل در زمينه حقوق افراد متعلق به اقليت هاي قومي،ملي،مذهبي وزباني در سال 1992آمده است . ماده 2اين اعلاميه اينگونه مي گويد:"افراد متعلق به اقليت هاي ملي،مذهبي،قومي و... حق بهره مندي از فرهنگ خود،اقرار واعمال مذهبي خود واستفاده از زبان خود را به طور خصوصي وعمومي ،آزادانه وبدون مداخله و بدون هر شکل از تبعيض را دارا مي باشد" . در جمهوری اسلامی ایران نیز قانون اساسی کشور صراحتا تصریح دارد که مردم ایران از هر قوم و قبیله که باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رهبر جمهوری اسلامی نیز تنوع اقوام و اقلیتها را یک ویژگی ممتاز برای ایران می دانند .
نکته مهمي که در باب حق بر هويت فرهنگي مي توان گفت،این است که الزامات دولت ها دراين باب تعهد به حفظ حيات يك فرهنگ نيست. زيرا اصولاً ضمانت حيات يک فرهنگ امکان پذیر نيست. فرهنگ ها سیال و در تبادل مدوام با یکدیگرند. از این رو دولت ها تنها بايد ابزار لازم براي باقي ماندن اين فرهنگ را در اختيار افراد گروه ها بگذارند. از سوی دیگر حمایت از حیات فرهنگ ها از این جهت یک حق بشری قلمداد می شود که آزادی و رشد همه افراد انسانی در بستر فرهنگ هایشان تحقق می یابد. این مهم بدان معناست که هیچ فرد و گروه انسانی نمی تواند قدم در راه توسعه بگذارد مگر آنکه فرهنگ هایی که بدان تعلق دارد نیز امکان حیات و رشد داشته باشند.
باید توجه داشت مسئله هويت در دوران امروز بسيار پيچيده و چند وجهي است. بحران هويت در عصر جهاني شدن غيرقابل انكار است در سطح جهاني با هويت جهاني و هويت منطقهاي يا محلي روبرو هستيم و در درون مرزهاي كشورها نيز بارشد برخورد هويتهاي قومي با هویت ملي روبرو هستيم. به خصوص در جوامعي كه در حال تجربه دوران گذار و توسعه هستند. "بحران هويت يكي از پيامدهاي مهم توسعه سياسي است. در واقع خواست دولتهاي ملي، ايجاد وفاداريهاي يكسان و هماهنگ است، .برخی نظریه پردازان معتقدند که اگر وجه اشتراكي در انواع هويتها يافت نشود، در آن صورت بحران هويت شكل مي گيرد و اين بحران از تكوين دولت مدرن جلوگيري ميكند، اين بحران ممكن است ناشي از عواملي نظیر ضعف و زوال هويت سنتي، چندگانگي هويتها و عدم تكوين هويت ملي جديد در چهارچوب دولتهاي ملي باشد."
بحران هويت علاوه بر انكه ميتواند، مانعي بر سر راه ملت بودگی (nationhood ) و ملت سازی قلمداد شود ، تاکید بیش از اندازه بر وجوه اشتراک یا تفاوت شهروندان یک کشور( برجسته کردن هویت قومی یا ملی و رودرو قرار دادن این هویت ها) می تواند صلح درون سرزميني را به خطر انداخته و گذار به توسعه را با تشديد درگيرهاي قومي و ملي روبرو سازد.. عامل اساسي و تعيين كننده براي كمتر كردن خطر بحران هويت، تأمين حقوق ومطالبات قومي در راستای یک شهروندی چندگانه و متکثر است، تأمين حقوق ميتواند تفكرمبني بر وجود تبعيض و احساس محرومیت نسبی را در بین گروه های فرهنگی برطرف سازد.
پيوند قوم با ملت در سايه تأمين حقوق و برابري يكسان براي افراد يك كشور تأمين مي شود و هيچ پيوند وفاداري بدون تأمين حقوق پابر جا نمي ماند. يكي از ويژگي هایی كه به عنوان حلقه واسطه بين قوميت ومليت مطرح مي شود، زندگي طولاني اقوام در كنار هم در يك اقليم است . مطالعات و تجارب بین المللی نشان می دهد سالیان طولانی همزیستی گروه های جامعوی و فرهنگی متفاوت نمی تواند تنها عامل برای تضمین صلح و همزیستی در آینده باشد .
باید تاکید شود احساس برابري در بين افراد يك قوم با ساير اقوام و افراد يك كشور عامل اساسي و تأثيرگذاري است كه ميتواند در كنار ساير عوامل و اشتراكات بوجود آورنده حس اشتراك و تعلق پایدار و یکپارچگی ملی و سرزمینی و توسعه پایدار در يك كشور باشد.
پیشنهاد می شود نخبگان ، فعالین مدنی ، گروه های سیاسی و اجتماعی و سیاست گذاران حکومتی به شکل گیری یک گفت و گوی اجتماعی در خصوص حق بر هویت و حق متفاوت بودن اقوام مختلف در استان خوزستان با تاکید بر متکثر بودن هویت انسانی کمک کنند .
وقتي من نميتونم به زبان قوميتم درس بخوانم ودولت مجوز ساخت مدرسه عربي نميده عملاً فرهنگم را نابود كرده است همانطوري كه ميگوييم فارسي راپاس بداريم همين حق را براي اقليتهاي قومي كه هموطنانمان هستند را بخواهيم
باتشكر