چرا به لیست رای دهیم؟

قبل از زمان برگزاری انتخابات مرحله اول مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان(7اسفند94) یادداشتی با عنوان "چرا در انتخابات شرکت کنیم" نوشتم و در آن یادداشت دلایل و اهمیت و نقش شرکت فعال در انتخابات و رای دادن را تشریح کردم. حال که مرحله اول انتخابات را بخوبی و با اقتدار پشت سرگذاشته و مردم با حضور پررنگ خود و مسولین برگزاری انتخابات و دولت تدبیرو امید با بسترسازی این حضور و برگزاری انتخاباتی آرام و بدون تنش و سالم برگ زرین دیگری به تاریخ نظام جمهوری اسلامی افزودند، در این یادداشت اهمیت و چرایی رای دادن به لیست را مطرح و بررسی میکنم.

این جمله را مکرر شنیدیم که رای دادن حق و تکلیف هر شهروند ایرانی است و همه ی کسانی که به سن رای دادن رسیدند میتوانند در سرنوشت خود دخیل باشند و این حقی است که خدا در وهله اول به انسان داده و در وهله دوم این حق را قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی که برآمده از رای و خواست ملت است به آحاد مردم و طبق شرایطی داده است و ازطرفی دیگر تک تک ما وظیفه داریم که نسبت به سرنوشتمان تصمیم بگیریم و نظر خودمان را به منصه ی ظهور برسانیم واین یک تکلیف حقوقی و شرعی است که باید به آن پایبند باشیم. حال که می دانیم رای دادن یک حق و یک تکلیف است سوال دیگری که در ذهن متبادر می شود این است که به چه کسی رای دهیم و چنانچه پاسخ صحیح و روشنی داده شود مبنی بر اینکه به اصلح رای دهیم بلافاصله این سوال به ذهن میرسد که اصلح کیست و چگونه آن یا آنان را در بین کاندیداهای متعدد شناسایی کنیم.

ضمن اینکه راههای متعددی وجود دارد که هرکدام از ما باید از آن طریق نامزدهای اصلح را بشناسیم یکی از کوتاه ترین وکم هزینه ترین و به صرقه ترین راه، بررسی لیستهای گروهها و تشکلها و مجامع و احزاب مختلف است. این شیوه ای مناسب وواقع گرایانه است. بخصوص درحوزه های انتخابیه ای که چند نماینده دادرد وهرفردباید بیش ازیک نفر رای دهد. هر فرد می بایست در تهران به 46 نفر رای میداد. 30نفرنامزد مجلس شورای اسلامی و 16 نفر برای تصدی کرسیهای مجلس خبرگان. بنابراین اگر کسی میخواست با آگاهی و به اصلح رای دهد، شناخت این 46نفر مقدور نبود و همه ی رای دهندگان این امکان و فرصت را نداشتند که در مورد 46نفر تحقیق و بررسی کنند و برای برگزیدن این تعداد نیاز به شناخت از همه ی کاندیداها بود تا بتوان 46نفر اصلح را در بین آنها انتخاب و مبادرت به رای دادن نماید.که این کاری است بس سخت و زمان بر و تقریبا" نشدنی. پس بهترین راه این بود که به لیستها مراجعه وشخصیت حقوقی این لیستها را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهند و هر دیدگاهی را کارآمدتر و مفیدتر به حال کشور و این ملت تشخیص داند، به لیست آن تشکل رای دهند. دیدیم که در تهران این کار ستودنی صورت گرفت و نتیجه ی آن را نیز همگان مشاهده کردیم و تحلیلها درمورد این انتخابات نیز ادامه دارد و هنوز هم به زوایای آن پرداخته میشود و پیش بینی میکنم این تحلیلها ادامه خواهد داشت و یادداشتها و مقالات و بنظرم حتی کتابها در این خصوص به رشته تحریر درخواهد آمد و جا دارد که این موضوع عنوان پایان نامه های کارشناسی ارشد و رساله های دکترا باشد. هم اکنون که در آستانه ی مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی هستیم و در بهار 95انتخابات مرحله دوم را پیش رو داریم و در تعدادی از حوزه های انتخابیه کاندیداها یی به مرحله ی دوم راه یافتند،لازم است که زمینه ی حضور پررنگ وباشوروشعور مردم در پای صندوقهای رای فراهم شود و اهمیت رای دادن به لیست برایشان تبیین و تشریح شود. در حوزه انتخابیه ی اهواز بزرگ (شامل شهرستانهای اهواز ،باوی، حمیدیه و کارون)، شش کاندیدا به دور دوم راه یافتند و مردم فهیم و غیور این شهرستانها باید سه نفر را برگزینند تا به مجلس راه یابند.

سه نفر از این شش نفر در لیست امید قرار گرفتند که شامل تشکلهای اصلاح طلب و حامیان دولت تدبیر و امید میباشند. یکی از بحثهای مطرح در این روزها-که صداوسیما نیز در مرحله اول انتخابات به آن پرداخت- این بوده و هست که آیا به لیست رای بدهیم؟ تهیه لیست و انتخاب لیستی موافقان و مخالفانی دارد و نگارنده ضمن استقبال از تهیه لیست از سوی گروهها و طیفهای فکری و رای دادن به لیست، با تحلیلی مختصر از این دیدگاه دفاع می نمایم.

برای انتخابات مجلس شورای اسلامی هزاران نفر ثبت نام میکنند. پس از بررسیهای وزارت کشور و شورای محترم نگهبان عده ای از گردونه خارج ولی با این حال بیش از دوهزار نفر تایید صلاحیت شدند. آحاد مردم نسبت به تک تک این افراد شناخت لازم را ندارند تا بتوانند اصلح را انتخاب و به وی رای دهند. بخصوص در تهران و شهرهای بزرگ که بیش از یک نماینده تا سی نماینده دارند شناخت تک تک آنها مشکل است.بهترین شیوه ای که در کشورهای دمکراسی از آن استفاده میکنند حضور و فعالیت و نقش پررنگ احزاب است. احزاب دارای یک مانیفستی هستند که مستمر فعالیت میکنند و مردم روزانه از طریق رسانه های جمعی و مطبوعات و سایتها و درتجمعات ومناسبات وبیانیه های احزاب رویکرد آنها را میشناسند و این احزاب تقریبا" نقش برند یک محصول را بازی میکنند.

وقتی تشکل و حزب یا احزابی از کاندیداهای خاصی طرفداری کردند و به اصطلاح کاندیداهایی در لیست آنان قرار گرفت به معنی این است که این کاندیدا همان حزب است. گرچه این شیوه نیز اشکالات و ضعفهایی دارد اما تاکنون نسخه ی بهتری وجود ندارد. احزاب و تشکلهای شناسنامه دار و مطرح که مورد اقبال عمومی هستند دنبال تقویت قدرت مشروع خود میباشند وبرای عملیاتی کردن شعارهای خود و تقویت آزادیهای مدنی و رفاه و آسایش و رشد و آبادانی برای مردم هستند تا اعتماد مردم را بیش از پیش به خود جلب نمایند و مشروعیت خود را حفظ کنند بنابراین در صددند بهترینها را در بین کاندیداها گلچین کنند تا پس از رای آوردن در مقابل رای مردم پاسخگو باشند. ممکن است خواننده این سطور یک سوالی که این مطالب را به چالش میکشد در ذهنش خطور کند و آن این است که چرا در مرحله دوم اصلاح طلبان بعضا" از کاندیدای مستقل و یا متمایل به راست حمایت میکنند و این موضع گیری با مطالب ذکر شده همخوانی ندارد. پاسخ این است که دمکراسی در همه جا دمکراسی است اما در کشورهای مختلف اندک تغییراتی نیز وجود دارد و احزاب و تشکلها باید اقتضایی عمل کنند. وقتی در حوزه انتخابیه ای بیش از 90درصد تایید صلاحیت شده ها ازیک طیف سیاسی باشد و دونفر از آن طیف یا متمایل به آن طیف به مرحله دوم راه یابند آن طیف سیاسی که برنده انتخابات ریاست جمهوری بود نباید دست روی دست بگذارد.

لازم است که از کاندیدایی حمایت کند که کمتر با دولت زاویه دارد و معتدل تر است و در صورت انتخاب شدن چنین فردی اگر حمایت کافی از برنامه های دولت نکند اما در مقابل دولت نمی ایستد. در ضمن طیف مقابل هم باید پاسخ این سوال را بدهد که چرا قبول کرده در لیست اصلاح طلبان قرار گیرد. اگر احزاب قوی تر باشند و همیشه در صحنه باشند نباید چنین اتفاقاتی بیفتد اما در وضعیت فعلی این بهترین شیوه است. تهیه لیست و حمایت از لیست مزایایی به مراتب بهتر و بیشتر از مضراتش دارد که یک مورد برجسته آن اقبال مجموعه ای فرهیخته و با تجربه و متخصص و سیاسی- حال از هرکدام از دوطیف معروف در جامعه- از کاندیدایی خاص است و این مجموعه با سابقه و دارای نام و نشان به راحتی خودش را خرج یکی دونفر نا کارآمد نمیکند و به کارآمدی پارلمان کمک میکند. پس بیاییم به لیست رای دهیم تا بتوانیم اهداف والای خود را پیگیری و به نتیجه برسانیم.