فعالیت‌های زیرزمینی در دندانپزشکی!

چند صباحی است که دخالت در کار متخصصان صنف های گوناگون به امری بدیهی در کشور تبدیل شده است.

هستند در این میان بانوان با تجربه ای که با حضور در منازل حجامت می کنند، زالو می اندازند و حتی در برخی مواقع دست به بخیه می شوند. آن هم با قیمت هایی بسیار مناسب و البته حذف زحمت مراجعه به پزشک و بودن در مسیرهای پر ترافیک شهر. بسیاری هم عمل این افراد را بدون اشکال دانسته و در تایید صحت خود می گویند که "اینها بیشتر از کسانی که درس خوانده اند تجربه دارند، ضمن اینکه نه سرشان شلوغ است و نه جیب مان را خالی می کنند".

در کنار این دکترهای خانگی افراد دیگری هستند که خود را رسما از اعضای خانواده پزشکان می دانند. تابلوی دندان سازهای تجربی بر دیوارهای شهر نظر هر عابری را به خود جلب می کند. کنجکاو می شوم که برای اطلاع از چگونی فعالیت آنها به یکی از این دکترهای تجربی مراجعه کنم.

بنا بر توصیه و سفارش یکی از دوستان به آدرس مورد نظر مراجعه می کنم، خانه ای 3 طبقه بدون تابلو. به محض ورود با این تابلو مواجه می شوم: "لطفا با کفش داخل نشوید"، از دمپایی های موجود استفاده می کنم و راهی طبقه دوم می شوم. هیچ مراجعه کننده ای جز من نیست. با خوشرویی مورد استقبال قرار می گیرم. عکس گرفته شده از دندان را ارائه می دهم و برای معاینه آماده می شوم.

از کشیدن دندان های عقلی می گوید که نهفته است، می پرسم جسارتا مگر شما اجازه جراحی هم دارید؟ می گوید: منظورت آئین نامه مربوط به کمک دندانپرشکان تجربی است؟ خیلی ها این سئوال را می پرسند، کاری که من می کنم دندانپزشک 30 سال سابقه دار هم نمی تواند انجام دهد. می دانی من چند سال دستیار دندانپزشک بودم؟ همه کارها را خودم انجام می دادم. امروز هم کارم از همه جلوتر است. ضمن اینکه آئین نامه فقط به کار تازه کارها می آید.

می پرسم پس چرا بیرون از خانه تابلو ندارید؟ می گوید: اینجا خانه نیست. طبقه بالا مسکونی است. نداشتن تابلو هم بخاطر مالیات است جانم، مالیات؛ دیگه کی تابلو می زنه که من دومی باشم؟ این همه تابلو پشت میزم را ندیدی که چسبیدی به تابلوی خیابان؟ من سرتیفیکیت دارم.

بگذریم، برای جراحی یکی از دندان هایت باید پیش متخصص "اندو" بروی ولی نه هر دکتری که دم دستت باشد. پیش همکار خودم. کارش مثل خودمه!

نگاه متعجب من را که دید گفت: نترس، اندو همان تخصص اندودونتیکس است. متخصص درمان ریشه دندان. یکی از رشته های تخصصی دندان پزشکی است. این آقا درسش را نخوانده ولی به اندازه عمر تو در این زمینه تجربه دارد.

عذرخواهی کردم و گفتم که برای اینکار آماده نیستم. خداحافظی کردم و با وجود در هم کشیدن اخم های دکتر، بیرون آمدم. در طول زمانی که در مطب بودم، مدام صدای زنگ تلفن برای گرفتن وقت بلند می شد، موقع خروج چند نفری هم در سالن انتظار به انتظار نشسته بودند. صدایی توجهم را جلب کرد: "کارش خیلی درسته از این دکتر الکی ها نیست".

بار دیگر وظايف و اختيار‌هاي قانونی كمك‌دندان‌پزشكان تجربي را مرور می کنم: پر كردن پوسيدگي‌هاي سطحي دندان (بدون داشتن اجازه انجام درمان ريشه)، كشيدن دندان در موارد اورژانس (بدون حق كشيدن دندان عقل و ريشه‌هاي پنهان در لثه)، جرم‌گيري دندان و ساخت دندان مصنوعي از نوع متحرك. اما آنچه را که دیدم، انجام تمامی فعالیت های تخصصی دندانپزشکان از سوی كمك‌ دندان ‌پزشكان تجربي بود. امری که به ظاهر از سوی نهادهای مسئول به کلی از یادها رفته است.

متاسفانه در این بین بسياري از مردم اعتقاد دارند كه چون دندان‌سازان تجربي داراي سابقه كار چند ساله در اين زمينه هستند، در نتيجه كار بهتري به بيماران خود ارايه مي‌كنند. بر همین اساس لزوم مراجعه به فردي كه در زمينه درمان‌هاي دندان‌پزشكي داراي تحصيلات آكادميك است هنوز براي بسياري از مردم ناشناخته باقی مانده است.

سال گذشته دكتر علي يزداني عضو شوراي عالي نظام پزشكي تعداد دندانپزشكان در کشور را کافی عنوان کرده و گفته بود که متاسفانه امكان تقسيم بندي درستي براي دندانپزشكان در كشور وجود ندارد حتي اگر هم به صورت صحيح و عادي توزيع دندانپزشكان در كشور صورت گيرد مي توان گفت كه تعداد كمي نداريم و تعداد دندانپزشكان بيش از حد نياز است به گونه اي كه در 10 سال آينده تعداد دندانپزشكان بيشترنيز خواهد شد.

معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام پزشكي می گوید: كساني كه به صورت غير قانوني به عنوان دندانساز تجربي كار مي كنند بيشتر از دندانپزشكان قانونيهستندحتي دندانپزشكان تجربي كه تابلو نيز دارند و در تهران كار مي كنند غير قانوني هستند زيرا در تهران نبايد فعاليت كنند.

پیش از این نیز رئيس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت و رئیس جامعه دندانسازان ایران خبرهایی مبنی بر جمع آوری لابراتوارهای فاقد مدارك رسمی اعلام کرده بودند اما با وجود گذشت چند سال همچنان شاهد فعالیت این افراد در سطح کشور و افزایش شکایت های مردمی از نتایج عملکرد آنها هستیم. حال مشخص نیست که مسئولان برنامه هایی برای جلوگیری از فعالیت های آزادانه و غیرقانونی کمک دندانپزشکان تجربی تدوین و یا چه زمانی را تاریخ پایان بازی با جان مردم در نظرگرفته اند.