سیل شعیبیه و انتظارات مردمی

شوشان - حمید سالم پور

و لذا مسؤولین در این گونه حوادث از باب "پیشگیری بهتر از درمان است " قبل از وقوع حادثه فکری برای اسکان ، تأمین غذا ، آب شرب ، پتو و دیگر مایحتاح افراد آسیب دیده می کنند .

این بار حادثه شعیبیه را در نوردید  که مردمش با صفا و دوست داشتنی و مقید به آداب و رسوم دینی و انسانی و اخلاقی که ورود کارمند ساده ـ و نه رئیس اداره ـ به منطقه شان را گرامی می دارند و اوج عزت و احترام را برایش قائل می شوند . آنان مردمی کم توقع و قانع هستند و از فرهنگ مطالبه گری فرسنگها دورند که البته شاید همین عامل نیز باعث کم توجهی به آنان می شود .

 2. آیا بی زر و بی کس بودن باعث تفاوت در کیفیت امداد و کمک رسانی و تبدیل شهروندان به شهروند درجه یک و دو می شود ؟ مردم این دیار شاید از موارد فوق الذکر بی بهره باشند ولی در اینکه عزت ، شرافت ، بزرگی و بویژه خدا را دارند هیچ تردیدی نیست .

اگر این حادثه در شهری از " شهرهای از ما بهتران " همانند تهران و اصفهان و ...  رخ می داد آیا باز هم نحوه امداد به این کیفیت می بود ؟

یا آیا قصه و غصه مردم شعیبیه از نظر حکومت کم اهمیت است که حتی صدا و سیما هم آنگونه که باید و شاید انعکاس نداده است ؟

3. در اینکه برخی از مسؤولین همت کردند و وظیفه قانونی و اخلاقی خویش را انجام دادند شکی نیست و عملکردشان قابل تقدیر . اما این باعث عدم انتقاد از بی تفاوتی برخی دیگر از مسؤولین نمی شود .

بی شک سوء مدیریت از طرف برخی مسؤولان ذی ربط در کنترل بخشی از حادثه و یا تقلیل خسارات بوجود آمده عیان است هر چند در حوادث اینچنینی ، موج " تطهیر و تخریب " برخی دستگاهها – به حق یا ناحق - آغاز می شود و این را در سخنان برخی مسؤولان و مردم می توان شنید .

4.تلاش مدیران در حکومتهای دینی باید مدیریت صحیح ، توانمند و دلسوزانه در راستای رفع گرفتاری های مردم باشد.

به یاد سریال یوسف پیامبر(ع) افتادم که چگونه نبی خدا ، دلسوز مردم مصر بود و ناراحتی آنان او را آزار می داد نه در سخن بلکه عملاً این را نشان می داد .

راستی چرا جای دور برویم . نمونه باززترش سخن و عمل مولی الموحدین(ع)است که در نامه عتاب آمیزش به عثمان بن حنیف که استاندار بصره بود می فرماید :

" اگر می خواستم می توانستم از عسل مصفا و مغز گندم و بافته های ابریشم برای خود خوراک و لباس تهیه کنم، اما هیهات که هوا و هوس بر من غلبه کند و حرص و طمع مرا وادار کند تا طعام های لذید برگزینم، در حالی که ممکن است در سرزمین حجاز یا یمامه کسی باشد که حتی امید به دست آوردن یک قرص نان را نداشته باشد و نه هرگز شکمی سیر خورده باشد. آیا من با شکمی سیر بخوابم در حالی که در اطرافم شکم های گرسنه و کبدهای سوزانی باشند  ......... آیا به همین قناعت کنم که گفته شود: این امیر مؤمنان است اما با آنان در سختی های روزگار شرکت نکنم؟! و پیشوا و مقتدایشان در تلخی های زندگی نباشم؟ "

با استناد به سخنان امام (ع) می توان گفت یک مسؤول در حکومت علوی باید تمامی همّ و غمش رفع مشکلات مردم باشد و با وجود افراد سیل زده که خانه و کاشانه خود را از دست داده و آواره گشته اند نمی تواند و نباید شب را به راحتی سر بر بالین بگذارد .

5. موضع گیری افراد هم در نوع خود قابل توجه است . نماینده شهرستان دزفول در لباس منتقد و پرسشگر و استیضاح کننده جدی وزارت نیرو ظاهر شد و مصاحبه ها کرد ؛ اما از نماینده شهرستان ما چیز خاصی شنیده نشد . جالب اینجاست که ایشان فرزند شعیبیه است و دوره های گذشته از این منطقه رأی قابل توجهی کسب کرده بود .

همچنین اظهار نظرهایی نیز از فرماندار شوشتر در سایتها انعکاس یافته که در صورت صحت یادداشت مجزایی را در آن خصوص خواهم نگاشت.

6. سیل شعیبیه زیر ساخت و همت و آماده باش ما را به چالش کشاند . بحث فنی و تخصصی را در خصوص زیر ساختها ، کم کاری و یا سهل انگاری در پیش بینی وضعیت پیش آمده و نحوه امداد رسانی را برای کارشناسان و ناظران رها می کنیم . اما نمی توان از عدم رضایت مردم سیل زده سخن نگفت .

7. کمک ها و امدادهای بعد از حادثه تا چه میزان جوابگوی رفع مشکلات و التیام بخش دردها و آلام آسیب دیدگان بوده است ؟

برای پاسخ به این سؤال خوب است به مشاهدات مردمی و گزارش های منعکس شده مراجعه کنیم . گِله ها و درد دلهای برخی از مردم شعیبیه در مصاحبه هایشان با خبرنگاران حاکی از تأخیر در امداد رسانی و وجود کم و کاستی ها در برنامه ریزی و مدیریت صحیح در راستای خدمات رسانی است هر چند ممکن است نظر مسؤولین چیز دیگری باشد .

به بخش های اندکی از سخنان منعکس شده مردم آسیب دیده در سایتها توجه کنیم :

" تعدادی از مردم سیل زده بخش شعیبیه مقابل بخشداری شعیبیه حاضر شده و خواستار رسیدگی بیشتر به روستاهای سیل زده شدند، با این حال مسئولان می گویند هیچ نیازی نداریم و همه امکانات مهیا است."

" اهالی روستاها می گویند : مسؤولان سر می زنند ؛ عکس هایی می گیرند و  قولهایی هم می دهند ولی معمولاً حرفهایشان عملیاتی نمی شود ."

8. بر خود فرض می دانم از نیروهای کمک رسان بسیج ، سپاه ، ارتش ، ادارات و دستگاهها و همه آنانی که آستین بالا زدند و کمک به همنوع و همشهری خود را وظیفه انسانی یا دولتی دانسته اند تشکر کنم .

باید به شهروندان نوع دوست و گروه های مردم نهاد آفرین گفت که با همتی قابل تمجید ، انسانیت و بزرگی خود رابه منصه ظهور رسانده و کمکهای نقدی و غیر نقدی خود را روانه منطقه نمودند و البته غیر از این نیز انتظار نمی رود چراکه انسان فطرتاً پاک است و روح الهی در آن دمیده شده است و از ویژگی های خدایی برخوردار است .

9. شکی نیست که مسؤولان ، دلسوزانه پیگیر حل و رفع نیازمندی های سیل زدگان هستند.اما توان و ظرفیت استان و کشور ما در زمینه امداد خیلی بالاتر از اینها است و لذا سؤال این است چرا با حداکثر توان جلو نیامدیم و چرا با تأخیر ؟ به گونه ای که چندین روز تعدادی از اهالی بویژه کودکان و افراد مسن زیر چادرها و با کمترین امکانات بسر بردند . آیا نباید سریعتر و جدی تر و با امکانات بیشتر به کمک مردم شعیبیه قیام می شد؟ آیا دستگاه های اجرایی ذی ربط حداکثر توان خود را به کار برده اند و بیش از این چیزی از دستشان بر نمی آمد ؟

کم توجهی برخی مسؤولین ، روح و روان این مردم بزرگ را مجروح کرده و می طلبد که متولیان کم کار ، ضمن عذر خواهی ، آنان را تکریم نموده و به التیام زخمشان بپردازند .

10. پیامبر رحمت و مهربانیها (ص) فرموده :

" مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادِی یا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِم. کسى که صداى انسانى را بشنود که از مسلمانان تقاضای کمک کند و به فریادش نرسد مسلمان نیست ."

کمکهای کشور ما به مردم مظلوم فلسطین ، لبنان ، عراق ، یمن و  .... در همین راستا است . و البته بی شک طبق فرمایش فوق ، کمک به مردم آسیب دیده از سیل امر واجبی است .

تاکنون شهروندان با کمک های انسان دوستانه و خدا پسندانه خویش ، مردم سیل زده را کمک کردند ولی این کمک ها باید ادامه یابد تا لبخند بر لبان کودکان معصومشان نقش ببندد که بی شک خشنودی خدا را در پی خواهد داشت چرا که انسانهای خردمند هیچ تکیه گاهی را بهتر و مطمئن تر از انفاق و کمک به نیازمندان نخواهند یافت که بتوانند ضمن شاد کردن سیل زدگان آخرت خویش را نیز تضمین کنند .

چرا که با توجه به مشاهدات میدانی و شنیدنی های مؤلم ، آمار خسارت بالا بوده و روستاها نیاز به کمک های دولتی و مردمی دارد .

11. مردم شعیبیه برای گذران روزگار به کشاورزی پرداخته و دار و ندارشان را در امر زراعت هزینه کرده و برخی نیز با گرفتن وامهای بانکی سر و سامانی به مزرعه خود داده اند الآن شاید بیش از آنکه به فکر منزل و از دست دادن وسایل و اثاث خود باشند دغدغه بیشترشان چگونگی جبران خسارات وارد شده به مزارع و محصولات آن و نحوه ادامه زندگانی است. به عبارتی دیگر مردم سیل زده در سوگ مزارع از دست رفته شان نشسته اند .

آنان بدون یاری دولت امکان ترمیم زندگانی خود را ندارند چرا که معمولاً بیکاری در میان جوانان روستاها زیاد است و الآن هم با بیکار شدن کشاورزان بیشتر نیز شده است . لذا از دولت انتظار می رود به زندگی این قشر زحمتکش و آسیب دیده سامان دهد و تا آنجا که می تواند در صدد جبران خسارت بر آید .

  حق نگهدار

حمید سالم پور 

دوم اردیبهشت 95