حبیب الله دهمرده در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه استان سیستان و بلوچستان، استانی با فرهنگ و تمدنی پرافتخار برای بشریت در طول تاریخ است، گفت: سیستان و بلوچستان بر اساس رودخانه هیرمند شکل گرفت که این رودخانه همچون رود نیل است؛ رودخانهای که از افغانستان سرچشمه گرفت و در مقاطعی انبار غله آسیا و نه فقط ایران بود. در مرز این استان تجارت صورت می گرفت و دریاچه هامون نیز محل اسکان مردم بود و باد عبوری از این دریاچه نیز باعث ورود هوای خنک به منطقه میشد.
وی با بیان اینکه امروز این فرصتها به تهدید تبدیل شده است، توضیح داد: با توجه به اینکه افغانها روی رودخانه هیرمند سازههایی ایجاد کردند، سهم آب ما از این رودخانه کم و حتی قطع و در نهایت به خشک شدن دریاچه هامون منجر شد. این دریاچه که روزی فرصت بود امروز به کانون بحران تبدیل شده، به طوری که با وزیدن بادهای ۱۲۰ روزه و عبور از دریاچه، ریزگردهایی وارد استان میشوند که خروجی آن در بعضی از روزها به بالاتر از ۱۰۰ برابر حد مجاز میرسد.
نماینده زابل ادامه داد: مردم این استان در طول سه ماه تابستان یعنی از خردادماه تا پایان شهریور پیوسته در طول ۱۲۰ روز با پدیده ریزگردها مواجه هستند و کسی نمیتواند جلوی این بادها را بگیرد، بادهایی که روزی فرصت بود و امروز به تهدید مردم تبدیل شده است.
به گفته دهمره، این ریزگردها بیماریهای ریوی، ششی و معضلات بسیاری برای مردم ایجاد کرده است به طوری که بیماریهای ناشی از ریزگردها در سیستان، یک رکورد در کل دنیا محسوب میشود.
وی تاکید کرد که برای جلوگیری از ورود ریزگردها باید از روشهای علمی همچون مالچ پاشی و کاشتن درخت استفاده کرد اما قبل از آن باید با کانون ورود ریزگردها مقابله کرد که از قبل شناسایی شده است.
دهمرده همچنین گرفتن حقابه از افغانستان را راهکار دیگری برای مقابله با ریزگردها دانست و توضیح داد : با توجه به اینکه ایجاد سازههایی از سوی افغانستان بر رودخانه هیرمند باعث خشک شدن دریاچه هامون شده و این سرزمین بر اساس رودخانه هیرمند شکل گرفته، باید موضوع دریافت حقابه از افغانستان به صورت جدی پیگیری شود و به سادگی از کنار آن عبور نکرد.
وی توضیح داد که اگر رودخانه هیرمند جاری شود، خود به خود آب به دریاچه هامون ریخته شده و به دنبال آن اکوسیستم نیز احیا میشود، اتفاقی که باعث ایجاد اشتغال، رفع مشکل بیکاری و حتی حذف ریزگردها خواهد شد.
این عضو مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان در ادامه با اشاره به مشکل بیکاری در این استان گفت: با توجه به اینکه بالای نود درصد مردم در این استان بیکارند، در طول یکی دوسال اخیر بیش از ۸۰ درصد روستاهای سیستان خالی از سکنه شده و مردم این روستاها برای ادامه زندگی مجبور به حاشیه نشینی شدهاند، پدیدهای مشکلات بسیاری را به دنبال دارد.
دهمرده ادامه داد: در شرایطی که برای رفع این مشکل با سرمایهگذاری مناسب و ایجاد اشتغال میتوان از بیکاری و مشکلات بعدی آن جلوگیری کرد، ما پیش گیری را رها کرده و تنها به درمان توجه میکنیم. حال اینکه در شرایط فعلی باید تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد.
وی توضیح داد: با توجه به اینکه بیش از هشتاد درصد صادرات از این منطقه به کشور افغانستان است، ترانزیت کالا و تجارت فرصت منحصر به فردی را ایجاد کرده که باید از آن به به بهترین شکل استفاده کرد.
نماینده زابل همچنین با تاکید بر توجه ویژه به موضوع گردشگری در استان سیستان و بلوچستان گفت: روزگاری سیستان و بلوچستان از نگاه باستان شناسان بهشت و لندن شهر بوده است اما امروز این استان با تمدن بسیار والا به نکره تبدیل شده است یعنی تا نام سیستان آورده میشود، با شر و شور و بدبختی و بیچارگی مساوی میشود به طوری که بخش خصوصی حاضر به سرمایهگذاری نیست، دانشگاه خوبی در این استان وجود ندارد و متخصصان، پزشکان وکارکنان نیز به این سادگی حاضر به آمدن در سیستان نیستند. آنهایی که هستند هم به دنبال فرار از این استاناند.
دهمرده در پایان تاکید کرد که دولت باید با تهیه نقشه مدون در ابعاد مختلف کار عینی کوتاه، میان و بلندمدت انجام دهد تا در نهایت مردم در بازه زمانی مشخص، نتیجه عینی آن را درک کنند.