بر پایه قوانین بین المللی، طرح انتقال آب حوضه به حوضه تنها برای مصارف آب شرب در مقصد جایز است و دیگر آنکه حوضه مبدأ خود نباید با مشکل کمبود آب رو به رو باشد. معاون سازمان حفاظت محیط زیست: از آن‌جا که مردم ساکن در سواحل جنوبی ایران با مشکل عدم دسترسی به آب روبه‌رو هستند، اولویت آبرسانی به آن‌هاست و نباید برای تأمین آب جهت صنایع به انتقال آب دست زد.

هنگامی که بحث از طرح های بزرگ انتقال آب می شود، دو اولویت مهم را باید مورد توجه قرار داد؛ نخست اینکه بنا بر قوانین بین المللی و نظریات کارشناسی، طرح انتقال آب جز با هدف تأمین آب شرب توجیه اقتصادی ندارد و دیگر آنکه مبدأ انتقال آب، خود نباید دچار مشکلات آبی باشد.

به گزارش «تابناک»، یکی از پروژه های بزرگ انتقال آب در کشور ـ که با حاشیه های فراوان از سوی مسئولین در حال پیگیری است ـ طرح انتقال آب از خلیج فاس به فلات مرکزی است که مسئولین با عزمی جدی، در حال ادامه برنامه ها و مطالعات خود برای نهایی کردن این طرح هستند و احداث بزرگترین پروژه انتقال آب کشور «صفارود» ـ که هم اکنون از جنوب استان کرمان شروع و به شمال این استان ادامه ختم می شود ـ بخشی از این طرح است.

متولیان منابع آب کشور بر این باورند که با اجرای طرح انتقال آب صفارود، 700 میلیون متر مکعب آب از خلیج فارس و آب های سطحی حوضه آبریز هامون_جازموریان به شمال استان کرمان و فلات مرکزی کشور منتقل خواهد شد.

بررسی ها نشان می دهد بخش عمده ای از سازه های انتقال آب جنوب به شمال از شهرستان رابر استان کرمان تا شهر کرمان که به گفته مسئولین قابلیت جابجایی 700ملیون مترمکعب آب را در سال دارد، نهایی شده است.

هرچند هم اکنون مبدأ تونل انتقال آب صفارود شهرستان رابر استان کرمان است، مسئولین آب منطقه ای این استان تأکید دارند، این سازه های انتقال آب، 35 میلیون مترمکعب از آب حوضه آبرزیز هامون جازموریان را انتقال خواهد داد و مابقی ظرفیت این طرح (635 میلیون مترمکعب ظرفیت خالی) برای انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی کشور احداث شده است.

اینجا پرسش مهم قابل طرح ـ که نیاز به پاسخ دارد ـ این است، مگر قرار نیست برای انتقال 635 میلیون متر مکعب ظرفیت خالی این سازه انتقال از آب شور خلیج فارس استفاده شود، پس چرا اقدام قابل اشاره ای از ساحل خلیج فارس تا شهرستان رابر صورت نگرفته است؟

پرسش دیگر آنکه مسئولین برای برطرف کردن مشکلاتی نظیر فاصله زیاد، اختلاف ارتفاع (2110متر ارتفاع سد از سطح دريا)، شوری آب و مدیریت استانی متفاوت منابع آب از خلیج فارس تا شهرستان رابر چه برنامه عملیاتی در ذهن دارند؟

فارغ از دو پرسش و ابهام بالا، موضوع دیگری که در رابطه با عزم مسئولین در اجرای طرح های انتقال آب از جنوب کشور به فلالت مرکزی می توان مورد اشاره قرار داد، این است که بر اساس قوانین بین المللی نظیر قوانین سازمان یونسکو برای اجرای طرح های انتقال آب باید دو شرط مهم را رعایت کرد؛ یکی از این شروط این است که طرح انتقال آب حوضه به حوضه تنها برای مصارف آب شرب مقصد جایز است و شرط دیگر آنکه حوضه مبدأ خود نباید با مشکل کمبود آب رو به رو باشد.

اینجا باید از متولیان طرح انتقال آب صفارورد و طرح فرضی انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی کشور پرسید، آنها تا چه میزان به دو شرط اشاره شده در پاراگراف بالا توجه کرده اند؟

به عبارتی آیا هدف از اجرای طرح انتقال آب صفارود و خلیج فارس، تأمین آب شرب شهروندان فلات مرکزی کشور است یا این طرح ها اهداف اقتصادی و صنعتی خاصی را برای افراد خاص دنبال می کنند؟

آیا در جریان اجرای این طرح های بزرگ، که همگی با هزینه های سرسام آور و پول بیت المال اجرایی می شوند، منافع ملی در محوریت ماجرا قرار دارد یا منافع شخصی و گروهی مورد تأکید است؟

پرسش قابل طرح دیگر آنکه اگر پذیرفته شود یکی از شروط اصلی و غیر قابل چشم پوشی طرح های انتقال آب نبود، مشکل آبی در حوضه و فضای جغرافیایی مبدأ انتقال است، آیا ساکنین سواحل خلیج فارس و شهرستان های جنوبی استان کرمان خود از مشکل آبی رنج نمی برند؟

«پروین فرشچیان»، معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اخیراً در گفت و گو با اصحاب رسانه و در بخشی از سخنان خود با اشاره ضمنی به ابهامات بالا گفت: مواردی مثل انتقال آب خزر به سمنان، انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی، انتقال آب دریای عمان و پروژه های دیگری مطرح است که در رابطه با آنها باید گفت، در کل انتقال آب حوضه ای گزینه مناسبی برای تأمین آب نیست.

وی در همین گفت و گو ادامه داد: آب شیرین کن هایی که کشورهای دیگر تأسیس کرده اند همه برای مصرف همان منطقه است. استان های ساحلی ما که آن ها هم دسترسی به آب شرب ندارند اگر فناوری لازم را بیاورند، اشکالی ندارد که آب شیرین کن استفاده کنند؛ اما مسأله انتقال آب بین حوضه ای بسیار متفاوت است و مسائل محیط زیستی و اجتماعی خیلی زیادی دارد. تبعات اجتماعی آن اگر از تبعات محیط زیستی بیشتر نباشد، قطعا کمتر نیست.

فرشچیان افزود: از نظر سازمان محیط زیست، انتقال آب بین حوضه‌ای آخرین گزینه مدنظر قرار دارد، زیرا در سایر کشورها انتقال آب تجربه موفقی نبوده است. مدیریت نابخردانه چند دهه اخیر چنین وضعیتی را ایجاد کرده است؛ از این روی، برای رفع آن نیز باید مدیریت کشاورزی، چاه‌ها و بازچرخانی فاضلاب به عنوان گزینه‌های اولویت‌دار مطرح شوند.

این مقام مسئول سازمان حفاظت محیط زیست با تأیید مشکلات آبی در جنوب کشور افزود: درباره جنوب و مسأله انتقال آب باید این واقعیت را در نظر گرفت که حتی در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، آب شیرین‌کن‌ها آب را به مردم همان منطقه می‌رسانند. به این ترتیب از آن‌جا که مردم ساکن در سواحل جنوبی ایران با مشکل عدم دسترسی به آب روبه‌رو هستند، اولویت آبرسانی به آن‌هاست و نباید برای تأمین آب جهت صنایع به انتقال آب دست زد.

به صحبت های معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست باید این حقیقت را اضافه کرد که اکنون تنها در یک قلم از مشکلات آبی جنوب کرمان به گفته «علی رشیدی» مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان کرمان، 400 روستا در این منطقه با کمبود آب آشامیدنی سالم مواجه هستند؛ بماند که آنها مشکلات کمبود آب در بخش کشاورزی و نبود صنایع کافی نیز در منطقه را نیز دارند.

ضمن اینکه بخش های عمده ای از سواحل خلیج فارس به ویژه در استان هرمزگان با مشکل آب مواجه هستند و گویا پیش از هرگونه اجرای طرح های کلان انتقال آب و برای پیشگیری از هرگونه بحران اجتماعی باید مشکلات مردم این مناطق را حل کرد.

برچسب ها: انتقال آب

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه