برخلاف تصوری که مردم از شغل لوکوموتیورانها دارند، این دسته از افراد همواره با مشکلات بسیاری از جمله سروصدای گوشخراش، ارتعاشات قوی، گرما و سرمای طاقتفرسا، گذراندن مدت زمانی طولانی در برابر نور مستقیم آفتاب، انواع و اقسام آلودگیها، مشکلات تنفسی و از همه مهمتر، استرسها و مشکلات اجتماعی ناشی از ساعت کار طولانی، دستوپنجه نرم میکنند.
هرگاه سخن از راننده و رانندگی به میان میآوریم، تمام توجهها معطوف خیابان و جاده میشود اما در صنعت حملونقل، رانندگانی در حال فعالیت هستند که علاوهبر تجربه سختیهای رانندگان جادهای، بهدلیل عوامل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، ارگونومیک و روانی، دائما در معرض خطرات مختلف هستند.به گزارش روزنامه دنیای خودرو، این دسته از رانندگان، نهتنها مسئولیت عملکرد خود، بلکه معمولا مسئولیت جان صدها نفر یا صدها تن بار را برعهده دارند. قشری که این روزها کمتر توجهی به سمت آنها جلب میشود، لوکوموتیورانها هستند.برخلاف تصوری که مردم از شغل لوکوموتیورانها دارند، این دسته از افراد همواره با مشکلات بسیاری از جمله سروصدای گوشخراش، ارتعاشات قوی، گرما و سرمای طاقتفرسا، گذراندن مدت زمانی طولانی در برابر نور مستقیم آفتاب، انواع و اقسام آلودگیها، مشکلات تنفسی و از همه مهمتر، استرسها و مشکلات اجتماعی ناشی از ساعت کار طولانی، دستوپنجه نرم میکنند. در این گزارش قصد داریم به بررسی مشکلات این دسته از رانندگان بپردازیم.
مشکلات ناشی از نشستن طولانی مدت
همانطور که میدانید، ناوگان ریلی کشور از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیست و اکثر واگنها و لوکوموتیوهایی که امروزه در صنعت ریلی کشور بهکار گرفته میشوند، فرسوده و بسیار قدیمی هستند. از این رو، وضعیت نامناسب صندلیها چندان عجیب به نظر نمیرسد. یکی از مشکلاتی که لوکوموتیورانها با آن دستوپنجه نرم میکنند، نشستن طولانی مدت روی صندلیهایی است که از ارگونومی استاندارد، نشیمنگاه و تکیهگاه مناسبی برخوردار نیستند. این صندلیهای معیوب، آسیبها و صدمات اسکلتی- عضلانی بسیاری را برای این دسته از رانندگان به وجود آورده اند که اثرات آنها در قالب دردهایی در ناحیه گردن، شانهها و کمر خودنمایی میکنند. این مشکلات فیزیکی، کار برخی لوکوموتیورانان را به فعالیت در حوزههای اداری و پشت میز کشانده است.
تاثیرات روانی ناشی از استرس
ساعت کار لوکوموتیورانان اغلب بیشتر از دیگر افراد است. همین موضوع و عواملی مانند فشار زیاد کار، دوری از خانواده و جامعه و رانندگی طولانیمدت در شب و ساعتهای غیرمعمول، موجب کاهش هوشیاری و تمرکز آنها میشود.
تاثیرات شیمیایی، بهداشتی، مغناطیسی
لوکوموتیورانان همواره در معرض آسیبهای پوستی قرار دارند، زیرا مدام در حال استنشاق مواد شیمیایی چون روغنها، حلالها و ... هستند. همچنین، آغشته بودن کف دیزلها به روغن، گاه موجب مسمومیت شیمیایی آنها میشود.
از سوی دیگر، وضعیت نامناسب بهداشتی کابینها و عدم دسترسی به امکانات بهداشتی مناسب، خوردن غذا در حال حرکت و مشکلاتی از این قبیل، آن ها را در معرض مخاطرات بهداشتی قرار میدهد. همچنین، آلودگیهای مغناطیسی یک اتفاق معمول در این شغل است، زیرا در اکثر کابینها بر اثر استفاده از بیسیمهای دستی، سیستم ترانک و ATC و عدم ایزوله بودن محیط و فلزی بودن آن، امواج متعدد رادیویی، تاثیرات جبرانناپذیری را بر سلامت آنها میگذارد. علاوه بر این مشکلات، ولتاژ برق بالا ناشی از فعالیت ژنراتورها تاثیر منفی روی جریان گردش خون دارند.
استرس
فقط یک لحظه تصور کنید کنترل یک قطار را برعهده دارید و با حداکثر سرعت در حال عبور از مناطق مختلف و لذت بردن از مناظر بکری که هنوز فکر انسان به سمت نابودی آنها نرفته، هستید. ناگهان یک عابر پیاده یا یک فرد، سوار بر موتور را میبینید که با خونسردی تمام در حال عبور از کنار یا روی ریل است، با علم به اینکه ممکن است در صورت وقوع هرگونه اتفاقی، خواسته یا ناخواسته، دو تا سه سال از پلههای دادسرا و دادگاهها بالا و پایین بروید! چه مقدار استرس بر شما وارد خواهد شد؟ این دقیقا چیزی است که لوکوموتیورانان هر روز با آن دستوپنجه نرم میکنند و استرس ناشی از آن، آسیبهای جبرانناپذیری را بر اعصاب و روان آنها وارد کرده است. همچنین، استرس ناشی از سختی کار، بسیاری از لوکوموتیورانان را با مشکلاتی از قبیل فشارخون مواجه میکند.
ساعت کاری زیاد، استراحت ناچیز
محدوده ساعت کاری هر لوکوموتیوران، در مسیرهای کوتاه 3 ساعت و در مسیرهای طولانیتر، به طور معمول، بیش از 14 ساعت است. آنها پس از هر سرویس، 4 تا 5 ساعت استراحت دارند و پس از آن ملزم به بازگشت هستند.
این استراحتهای کوتاه، در بلندمدت، موجب آسیبهای فیزیکی و روانی بسیاری میشود. از سوی دیگر، همین مساله موجب شده است تا بسیاری از لوکوموتیورانان عقیده داشته باشند به دلیل غیبتهای طولانی، جایگاه خود را در خانواده و جامعه از دست دادهاند.
عدم تناسب مسئولیت و اختیارات
یکی از بزرگترین مشکلات لوکوموتیورانان، عدم تناسب مسئولیت و حوزه اختیارات آنان است، به این معنی که گرچه آنها در هر صورت، مسئول حفظ امنیت و سلامت سفر از نقطه آغاز تا پایان آن هستند، اما دارای اختیارات کافی برای انجام بدون نقص این ماموریت نیستند.در حالی که لوکوموتیوران به عنوان مسئول اصلی هدایت قطار شناخته میشود، اما این مساله مستلزم انجام وظیفه دیگر افراد ازجمله ماموران فنی و حتی رئیس قطار، زیر نظر مستقیم او است. نبود چنین شرایطی، قدرت تصمیمگیری سریع هنگام بروز اتفاقهای ناگهانی را از لوکوموتیوران سلب میکند.