«اروند» تازهترین اثر پوریا آذربایجانی در آغاز صف اکران قرار گرفت تا نمایش عمومی این فیلم در سینماهای ایران، همزمان با هفته دفاع مقدس آغاز شود و نخستین روسایت سینمایی از شهادت 175 غواص دلاور کشورمان بر پرده سینماها نقش ببندد.
به گزارش «تابناک»؛ سی و چهارمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر در بخش مسابقه (سینمای سعادت» با نمایش فیلم «اروند» سومین فیلم سینمایی پوریا آذربایجانی همراه شد؛ اثری با فضایی متفاوت نسبت به آثار پیشین این کارگردان که سعید آقاخانی، طناز طباطبایی، مهرداد صدیقیان، امید روحانی، پانتهآ پناهیها، حسین سلیمانی و... در آن نقش آفرینی کردهاند.
با وجود آنکه قرار بود فیلم سینمایی «نیمه شب اتفاق افتاد» به کارگردانی تینا پاکروان از این هفته به اکران عمومی درآید، «اروند» غیرمنتظره جایگزین فیلم پاکروان شد و نوبت اکران «نیمه شب اتفاق افتاده»، شش تا هشت هفته عقب افتاد، تا بدین ترتیب، امکان اکران فیلم ارزشمند آذربایجانی درباره 175 شهید غواص دفاع مقدس ـ که چندی پیش پیکرهایشان کشف شد ـ فراهم شود.
آغاز نمایش عمومی یک روایت سینمایی از شهادت 175 غواص
مهدی داوری، تهیه کننده آثاری چون «پل چوبی» و «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو» برای دومین بار پس از «تجریش ناتمام» تهیهکنندگی فیلم جدید آذربایجانی را به عهده گرفته تا دستیار سابق زنده یاد رسول ملاقلیپور برای نخستین بار فیلم سازی در زمینه دفاع مقدس را تجربه کند.
مطابق با خلاصه داستان این فیلم، که نویسندگیاش نیز بر عهده پوریا آذربایجانی بوده، یونس جانباز اعصاب و روان دفاع مقدس، حالا بیست و هفت سال پس از پایان جنگ هنوز هم با خاطره همرزمانش روزگار میگذراند. همراه شدن او با یک گروه تفحص اما اتفاقات تازهای را در این جریان سیال ذهن وارد میکند و ظاهراً قرار است از اینجا به قلب ماجرای کشف پیکر پاک ۱۷۵ غواص شهید دوران دفاع مقدس پرداخته شود.
آنچه قابل تأمل است، تأکید کارگردان بر غیرسفارشی بودن و سرمایه گذاری بخش خصوصی برای این فیلم است؛ اتفاقی که اگر واقعیت داشته باشد، بسیار منحصر به فرد و غیرمنتظره است، زیرا معمولاً بخش خصوصی سینمای ایران، ریسک سرمایه گذاری در آثار دفاع مقدس را نمیکند و فیلمسازان ترجیح میدهند با حمایت کامل و صددرصدی نهادها، مسیر تولید را در پیش بگیرند.
با این حال کارگردان «اروند» هم زمان تأکید کرده بود: «باید بگویم امتیاز بزرگی که فیلم داشت، این بود که ما توانستیم فیلم دلمان را بسازیم. هیچ سفارشدهندهای وجود نداشت که محدودیتهایی برای داستان یا صحنههای فیلم تعیین کند و بخواهد به این روایت جهت بدهد که این مزیت همکاری با بخش خصوصی است».
آذربایجانی محدودیتهای همکاری با بخش خصوصی را نیز رد کرده و گفته بود: «... هر زمان که فکر میکردم، دکور باید ویژگیهای خاصی داشته باشد، یا این تعداد آدم باید در صحنه باشند یا زمان فیلمبرداری در روز باید تا ساعت خاصی به تعویق بیفتد و هر چیزی که من به عنوان کارگردان فکر میکردم لازم است، اتفاق میافتاد. قطعا تهیهکننده بخش خصوصی با مضیقههای مالی روبه روست، اما تهیهکننده فیلم من را درک میکرد. به قصه و موضوع و همینطور به من اعتماد داشت و کاملا با من جلو آمد».
آذربایجانی به تازگی نیز در گفت و گویی درباره برآوردش از استقبال عمومی، به تشییع این شهدا و حضور پرشکوه مردم در سطحی ملی اشاره و تأکید نموده است: «تشییع آن ها یک اتفاق ملی بود و خب امیدوارم استقبال مردم از فیلم هم ملی باشد. به هر حال، این فیلم قصه و اتمسفر خاص خودش را دارد و شبیه فیلم های مثلث عشقی، کمدی، وحشت، پلیسی، اکشن یا معمایی نیست، ولی روایتگر بخشی از تاریخ است که تک تک ما فارغ از هر نوع سلیقه متفاوت سیاسی، فرهنگی یا حتی مذهبی و تنها به صرف ایرانی بودن به آن مدیونیم. به همین دلیل هم به استقبال از اکران آن امیدوارم.»
اروند به عنوان محصول یک کارگردان با سرمایه گذاری بخش خصوصی، یک اتفاق منحصر به فرد برای سینمای ایران محسوب میشود و نمونهای از پرداختن به دغدغههای عمومی بدون سرمایه گذاری «کلان» اولیه هزار و یک نهاد فرهنگی در کشورمان است. بدین جهت اگر قرار باشد این نگاه در سینمای ایران تقویت شود، باید علاقه مندان به این سبک از سینما بلیت بخرند و به دیدن این آثار بنشینند و «اروند» آزمونی خوبی برای سنجش این مسأله است.
سینمای ایران نیازمند فیلمسازانی است که دلبستگیهای عمومی نظیر نگاه به شهدا را به دور از قالبهای تکراری و با فرمهای تازه با سرمایه گذاری بخش خصوصی تولید کند؛ اما این محتوا آنچنان تکان دهنده و قابل توجه باشد که تماشاگر در پی خرید بلیت چنین آثار سینمایی باشد و در واقع مردم برای تماشای چنین اثری صف بکشند؛ امری که سالها در کشورهای غربی نیز رخ میدهد و آنها بابت نمایش آرمانهایشان در قالب فرمهای جذاب صدها میلیون دلار پول بلیت سینما از تماشاگر میگیرند.